Giáo án Hóa học Lớp 8 - Tiết 17, Bài 12: Sự biến đổi chất - Năm học 2019-2020

Tuần 9	 Ngày soạn:15/10/2019
Tiết 17	 Ngàygiảng:23/10/2019 
Chương II: PHẢN ỨNG HÓA HỌC
Bài 12: SỰ BIẾN ĐỔI CHẤT
I. Mục tiêu
1. Kiến thức
 - Trình bày được: 
+ Hiện tượng vật lí là hiện tượng trong đó không có dự biến đổi chất này thành chất khác.
+ Hiện tượng hóa học là hiện tượng trong đó có sự biến đổi chất này thành chất khác.
2. Kĩ năng
	- Quan sát, nhận biết được một số hiện tượng cụ thể, rút ra nhận xét về hiện tượng vật lí và hiện tượng hóa học..
3. Giáo dục: 
Tạo hứng thú học tập bộ môn.
4 Trọng tâm
- Khái niệm về hiện tượng vật lí và hiện tượng hóa học 
- Phân biệt được hiện tượng vật lí và hiện tượng hoá học.
5.Định hướng năng lực
- Năng lực làm chủ bản thân
- Năng lực tự giải quyết vấn đề
- lập được kế hoạch học tập,
- Năng lực nhận biết, phân biệt HTVL, HTHH
- Biết hợp tác các thành viên trong nhóm để hoàn thành nhiệm vụ được 
- Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học; năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học; năng lực sử dụng danh pháp hóa học.
 - Liên hệ thực tế .
II. Chuẩn bị 
1. Giáo viên : 
 - sgk,tư liệu,hóa chất: muối,sắt,lưu huỳnh,dụng cụ: đèn cồn,ống nghiệm,kẹp gỗ
2. Học sinh: 
 - Đọc SGK - 45,46
 - Xem lại thí nghiệm đun nước muối ở bài 2: Chất.
 3. Bảng tham chiếu các mức yêu cầu cần đạt của câu hỏi, bài tập, kiểm tra đánh giá
Nội dung
Nhận biết
(MĐ 1)
Thông hiểu
(MĐ 2)
Vận dụng
(MĐ 3)
Vận dụng cao (MĐ 4)
HTVL VÀ HTHH
Dấu hiệu nhận biết HTVL và HTHH
Các bài tập phân biệt HTVL và HTHH
III. Tiến trình dạy - học
A. khởi động 
1. Ổn định lớp (2p)
 GV kiểm tra sĩ số 
2. Kiểm tra bài cũ (7p)
	GV trả, chữa bài kiểm tra 1 tiết
Hoạt động 1: hoạt động khởi động
	* Mục tiêu : HS nắm được nội dung của chương và của bài cần tìm hiểu.
	* Phương pháp: Đàm thoại.
	* Phương tiện dạy học: SGK,tài liệu, tờ giấy
* Năng lực hình thành: Năng lực quan sát, năng lực phát hiện các vấn đề trong thực tiễn và sử dụng kiến thức hóa học để giải quyết, năng lực giải quyết vấn đề.
	* Nội dung hoạt động:
GV: tiến hành cho HS quan sát tờ giấy sau đó vò tờ giấy yêu cầu HS nhận xét. 
HS: Tờ giấy đã có sự thay đổi về hình dạng.
GV: Nếu đốt tờ giấy này thì có hiện tượng gì xảy ra yêu cầu HS nhận xét.
HS: Tờ giấy bị cháy và khét.
GV: Vậy cả 2 hiện tượng cô vừa nhắc là HTVL hay HTHH hôm nay cô và các em cùng tìm hiểu 
B. hình thành kiến thức và luyện tập
Hoạt động 2: Tìm hiểu hiện tượng vật lý (15’)
*Mục tiêu: HS hiểu hiện tượng vật lí là hiện tượng trong đó không có dự biến đổi chất này thành chất khác
*Phương pháp: Trực quan, thí nghiệm
*Phương tiện dạy học : SGK,tư liệu,muối ăn,ống nghiệm,kẹp gỗ,đèn cồn
*Năng lực cần đạt: Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học; năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học; năng lực sử dụng danh pháp hóa học,năng lực tự giải quyết vấn đề, năng lực nhận biết HTVL,
* Nội dung hoạt động
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung
- Yêu cầu HS quan sát hình vẽ SGK - 45 
- Trong quá trình trên nước đã sự thay đổi về gì?
?Hình vẽ đó nói lên điều gì?
-Nhận xét: Nước đã có quá trình biến đổi:
Nước(rắn)D Nước (lỏng)D Nước(hơi
- GV làm thí nghiệm:
b1: hoà tan muối ăn vào nước.
b2:dùng kẹp gỗ kẹp 1/3 ống nghiệm (tính từ miệng ống nghiệm) và đun nóng bằng đèn cồn
-Qua thí nghiệm trên em có nhận xét gì về trạng thái và chất.
-ghi lại quá trình
Muối (rắn) ->	
Hỗn hợp nước muốilỏng-> muối	(rắn) 
gCác quá trình biến đổi đó gọi là hiện tượng vật lý. 
-Vậy HTVL là gì?
Yêu cầu HS lấy ví dụ
- Quan sát hình vẽ theo yêu cầu của GV.
- Trong quá trình trên nước đã sự thay đổi về trạng thái 
-Trong quá trình trên nước đã sự thay đổi về trạng thái nhưng không có sự thay đổi về chất
.
-HS quan sát 
Muối không thay đổi ban đầu là muối,sau thí nghiệm vẫn thu được muối
- HTVL là hiện tượng chất biến đổi mà vẫn giữ nguyên là chất ban đầu
- bẻ cong thanh sắt,bong bóng bị sẹp
I. HIỆN TƯỢNG VẬT Lí
Nước đã có quá trình biến đổi:
Nước(rắn)D Nước (lỏng)D Nước(hơi
Muối đã có quá trình biến đổi:
Muối (rắn) ->	
Hỗn hợp nước muốilỏng-> muối	(rắn) 
HTVL là hiện tượng chất biến đổi mà vẫn giữ nguyên là chất ban đầu
Hoạt động 3: Tìm hiểu hiện tượng hóa học (15’)
* Mục tiêu: HS hiểu hiện tượng hóa học là hiện tượng trong đó có sự biến đổi chất này thành chất khác.
* Phương pháp: Thí nghiệm
* Phương tiện: sgk,tư liệu,bột sắt,bột lưu huỳnh,ống nghiệm,đèn cồn
* Năng lực cần đạt: Năng lực tự giải quyết vấn đề, lập được kế hoạch học tập,năng lực nhận biết, phân biệt HTVL, HTHH, 
* Nội dung hoạt động
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung 
* Thí nghiệm 1: 
-GV mô tả thí nghiệm 
Tiến hành trộn bột sắt và lưu huỳnh chia làm 2 phần
+ phần 1: cho nam châm lại gần 
-GV: yêu cầu HS cho biết có hiện tượng gì xảy ra
+phần 2: tiến hành đun nóng hỗn hợp còn lại
-yêu cầu HS quan sát nhận xét hiện tượng xảy ra
-GV: nhận xét sau đó cho nam châm vào hỗn hợp thấy sắt không bị nam châm hút
- Qua thí nghiệm trên em có nhận xét gì về các chất ban đầu và chất rắn thu được sau khi đun nóng hỗn hợp.
* Thí nghiệm 2
- Hướng dẫn HS quan sát thí nghiệm 2 SGK
b1: Cho 1 ít đường vào ống nghiệm.
b2: Đun nóng ống nghiệm (đựng đường) bằng ngọn lửa đèn cồn
-GV: có hiện tượng gì xảy ra?
Theo em các quá trình biến đổi trên có phải là hiện tượng vật lí không? Tại sao?
†Đó là hiện tượng hóa học. vậy hiện tượng hóa học là gì?
- Lấy VD về HTHH
?Dựa vào dấu hiệu nào để phân biệt hiện tượng vật lý và hiện tượng hóa học?
-Nam châm hút sắt
-hỗn hợp tự nóng lên và chuyển dần thành chất rắn màu xám
.
- Chất rắn thu được khác với các chất ban đầu. Nghĩa là có sự biến đổi về chất.
- Nhận xét: Đường chuyển dần sang màu nâu g đen (than), phía trong thành ống nghiệm có giọt nước.
- không phải HTVL. Vì chất ban đầu không giữ nguyên mà đã bị biến đổi thành chất khác 
- là hiện tượng chất biến đổi thành chất khác
- đốt than,thức ăn bị ôi
- Dựa vào dấu hiệu: có chất mới tạo ra hay không để phân biệt hiện tượng vật lí với hiện tượng hóa học.
II. HIỆN TƯỢNG HÓA HỌC
Hiện tượng hóa học là hiện tượng chất biến đổi tạo thành chất khác.
- Vd:
Đun nóng đường:
Đường g Than và Nước
C. vận dung tìm tòi,mở rộng
1. Củng cố
* mục tiêu: HS nắm được HTVL và HTHH
* Phương pháp: đàm thoại
* Phương tiện:SGK,tư liệu
* Nội dung : yêu caaug HS nhắc lại thế nào là HTVL,thế nào là HTHH?
- HTVL là hiện tượng chất biến bổi mà vẫn giữ nguyên là chất ban đầu
- HTHH là hiện tượng chất biến đổi tạo thành chất mới 
- Câu hỏi kiểm tra đánh giá mức độ 
Câu 1: ?Dựa vào dấu hiệu nào để phân biệt hiện tượng vật lý và hiện tượng hóa học?(MĐ 1)(2’)
Dựa vào dấu hiệu: có chất mới tạo ra hay không để phân biệt hiện tượng vật lí với hiện tượng hóa học.
Câu 2: Trong các quá trình sau, hiện tượng nào là hiện tượng vật lý, hiện tượng nào là hiện tượng hóa học. Hãy giải thích?(MĐ 2)(5’)
 a. Cắt nhỏ dây sắt thành từng đoạn, tán thành đinh.
 b. Hòa tan axít Axetic vào nước thu được dung dịch axít loãng làm giấm ăn.
 c. Cuốc, xẻng làm bằng sắt để lâu ngoài không khí bị gỉ.
 d. Đốt cháy gỗ, củi.
 e. Cồn để trong lọ không kín bị bay hơi. 
 f, Dây tóc bóng đèn nóng và sáng lên khi có dòng điện đi qua. 
2. Dặn dò (1p)
 - Làm bài tập 1,2,3 SGK - 47