Giáo án Hóa học 8 - Tiết 8: Đơn chất và hợp chất - Phân tử

Ngày soạn: 12/9/2014
Ngày giảng: 15/9/2014 (8b)
	 19/9/2014 (8a)
Tiết 8
ĐƠN CHẤT VÀ HỢP CHẤT - PHÂN TỬ
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức: HS biết được:
- Đơn chất là những chất do một nguyên tố hóa học cấu tạo nên
- Hợp chất là những chất được cấu tạo từ hai nguyên tố hóa học trở lên
2. Kĩ năng: 
-HS có kĩ năng quan sát hình ảnh minh họa về mô hình tượng trưng một mẫu kim loại đồng, khí hiđro, khí oxi, nước, muối ăn.
3. Thái độ: 
-HS có ý thức học tập bộ môn.
II. ĐỒ DÙNG
Giáo viên:
+ Tranh vẽ mô hình các chất: đồng, khí oxi, khí hiđro, nước, muối ăn
+ Hoá chất: dây đồng, lưu huỳnh, nhôm.
2. Học sinh: 
+ Bảng nhóm
III. PHƯƠNG PHÁP
- Quan sát, tìm tòi, vấn đáp- gợi mở.
IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định tổ chức (1 phút): 
2. Khởi động (16 phút):	
* Kiểm tra 15 phút: 
Đề bài:
Câu 1 (6 điểm): 
a. Nguyên tử khối là gì? Cho ví dụ.
b. Cách viết 2 Na chỉ ý gì?
c. Hãy dùng chữ số và kí hiệu hóa học diễn đạt ý sau: Bốn nguyên tử sắt.
Câu 2 (4 điểm): Hãy so sánh xem nguyên tử canxi nặng hay nhẹ hơn, bao nhiêu lần so với nguyên tử cacbon?
Đáp án – Hướng dẫn chấm:
Câu 1 (7 điểm): 
a. Nguyên tử khối là là khối lượng của một nguyên tử tính bằng đơn vị cacbon.	 (3,0 điểm)
	Ví dụ 	 (1,0 điểm)
b. Cách viết 2 Na: chỉ hai nguyên tử Natri (1,5 điểm)
c. Bốn nguyên tử sắt: 4Fe (1,5 điểm)
Câu 2 (3 điểm):	
 Nguyên tử canxi nặng hơn nguyên tử cacbon, bằng: 3,3 lần (3,0 điểm)
*ĐVĐ (1 phút): Các em có thể đặt câu hỏi: làm sao mà có thể đọc hết được hàng chục triệu chất khác nhau? không phải băn khoăn về điều đó. Các nhà khoa học đã tìm ra cách phân chia các chất thành từmg loại, rất thuận tiện cho việc nghiên cứu chúng. Bài này sẽ giới thiệu sự phân loại chất và cho thấy phân tử là hạt hợp thành của hầu hết các chất.
3. Các hoạt động:
 Ho¹t ®éng 1 (12 phút):
Tìm hiểu về đơn chất và đặc điểm cấu tạo
*Mục tiêu: HS biết được:
	- Đơn chất thường tồn tại ở ba trạng thái: rắn, khí, lỏng
	- Đơn chất là những chất do một nguyên tố hóa học cấu tạo nên
	- Quan sát hình ảnh minh họa về mô hình tượng trưng một mẫu kim loại đồng, khí hiđro, khí oxi.
*Đồ dùng: 
	+ Tranh vẽ mô hình các chất: kim loại đồng, khí oxi, khí hiđro.
	+ Hoá chất: dây đồng, lưu huỳnh, nhôm.
Cách tiến hành:	
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung kiến thức.
- GV yêu cầu HS trả lời:
Khí hiđro, kim loại đồng, lưu huỳnh do nguyên tố nào cấu tạo nên?
?* Tại sao nói kim loại đồng, khí hiđro, lưu huỳnh là những đơn chất?
+ Em có nhận xét gì về tên gọi của đơn chất với tên nguyên tố?
+ Vậy đơn chất là gì?
- GV nhận xét và kết luận.
- GV yêu cầu HS quan sát H.1.9 và trả lời câu hỏi:
+ Than chì và kim cương do nguyên tố hoá học nào tạo nên?
- GV yêu cầu HS quan sát mÉu đồng, lưu huỳnh, nhôm.
?* Hãy thử phân loại các chất theo tính dẫn điện, đẫn nhiệt, tính ánh kim.
?*Dựa vào kiến thức đã biết hãy đặt tên cho mỗi loại.
- GV nhận xét
-Yêu cầu HS quan sát H.1.10 và H.1.11
+ Em có nhận xét gì về trật tự sắp xếp các nguyên tử?
-GV nShận xét.
- HS trả lời theo gợi ý của GV
- Vì các đơn chất này do 1 nguyên tố hoá học tạo nên.
- Tên gọi đơn chất và tên gọi nguyên tố trùng nhau.
- 1- 2 HS nêu khái niệm về đơn chất
- HS hoµn thiÖn kiÕn thøc.
- HS quan sát H1.9
- Than chì và kim cương do nguyên tố cacbon tạo nên
- HS quan sát các mẫu trên bàn.
- HS phân loại các mẫu chất.
- Đại diện HS trả lời
-HS hoàn thiện kiến thức
- HS quan sát hình vẽ
- Ở H1.10 Các nguyên tử sắp xếp khít nhau theo một trật tự xác định.
- Ở H1.11Các nguyên tử liên kết với nhau từng đôi một
I. Đơn chất:
1. Đơn chất là gì?
*Ví dụ:
- Khí hiđro được tạo nên từ nguyên tố hiđro
- Kim loại đồng được tạo nên từ nguyên tố đồng.
- Lưu huỳmh được tạo nên từ nguyên tố lưu huỳnh.
*Khái niệm: 
Đơn chất là những chất tạo nên từ một nguyên tố hoá học 
*Phân loại:
- Đơn chất kim loại: đồng, nhôm,…có ánh kim, dẫn điện, dẫn nhiệt.
- Đơn chất phi kim: lưu huỳnh, phôtpho đỏ, … không dẫn điện, không dẫn nhiệt không có tính ánh kim.
2. Đặc điểm cấu tạo:
- Trong đơn chất kim loại các nguyên tử sắp xếp khít nhau và theo một trật tự xác định
- Trong đơn chất phi kim các nguyên tử thường liên kết với nhau theo 1 số nhất định và thường là 2.
	 Hoạt động 2 (13 phút):
Tìm hiểu khái niệm và đặc điểm cấu tạo của hợp chất.
*Mục tiêu: HS biết được:
	- Hợp chất thường tồn tại ở ba trạng thái: rắn,lỏng, khí.
	- Hợp chất là những chất được cấu tạo từ hai nguyên tố hóa học trở lên
	- Quan sát hình ảnh minh họa về mô hình tượng trưng một mẫu nước lỏng, muối ăn.
*Đồ dùng: Tranh vẽ mô hình các chất: nước lỏng, muối ăn.
*Cách tiến hành:	
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung kiến thức.
- GV gọi cá nhân HS trả lời:
+ Nước do nguyên tố hoá học nào tạo nên?
GV: axit sunfuric do nguyên tố hiđro, nguyên tố oxi, nguyên tố lưu huỳnh tạo nên.
- GV: nước, axit sunfuric đều là những hợp chất.
+ Vậy hợp chất là gì?
-GV nhận xét, chuẩn kiến thức.
- GV yêu cầu HS nghiên cứu thông tin SGK để trả lời câu hỏi:
+ Trong hợp chất người ta phân loại như thế nào? cho ví dụ?
- Yêu cầu HS quan sát H1.12, 1.13 
+ Hãy nhận xét về sự liên kết giữa các nguyên tử trong hợp chất?
- GV kết luận.
-Cá nhân HS trả lời:
- Nước do 2 nguyên tố hoá học là hiđro và oxi tạo nên.
- HS ghi nhận.
- 1 HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.
- Cá nhân HS nghiên cứu thông tin SGK
- Chia làm 2 loại: hợp chất vô cơ (nước, axit sunfuric…) và hợp chất hữu cơ (khí mêtan, đường...)
- HS quan sát hình vẽ và trả lời câu hỏi: 
Nguyên tử của các nguyên tố liên kết với nhau theo một tỉ lệ và một thứ tự nhất định.
- HS hoàn thiện kiến thức
II. Hợp chất:
1. Hợp chất là gì?
*VD:
- Nước được tạo nên từ 2 nguyên tố hoá học là hiđro và oxi.
- Axit sunfuric được tạo nên từ 3 nguyên tố hoá học là hiđro, oxi, lưu huỳnh.
*Khái niệm:
 Hợp chất là những chất tạo nên từ 2 nguyên tố hoá học trở lên.
* Phân loại:
- Hợp chất vô cơ.
- Hợp chất hữu cơ.
2. Đặc điểm cấu tạo:
 Trong hợp chất, các nguyên tử của các nguyên tố liên kết với nhau theo một tỉ lệ và một thứ tự nhất định.
4. Củng cố, kiểm tra đánh giá (2 phút): 
-GV yêu cầu HS làm bài tập 3 SGK26: ý 1 a, b, c
Đáp án:
a. Khí amôniac là hợp chất vì tạo nên bởi 2 nguyên tố hoá học là N và H
b. Phôtpho đỏ là đơn chất vì do 1 nguyên tố P tạo nên
c. Axit clohiđric là hợp chất vì do 2 nguyên tố H và Cl tạo nên.
5. Hướng dẫn học tập ở nhà (1 phút):
-Hướng dẫn và yêu cầu HS về nhà làm BT 1, 2 (SGK25; 3 d, e, f (SGK26)
- Đọc mục em có biết (sgk-Tr.27)
-Chuẩn bị phần III-Phân tử: Ôn tập về nguyên tố hóa học, nguyên tử, nguyên tử khối.