Giáo án Hình học 9 năm 2015
Tiết 3 . LUYỆN TẬP
A . Mục tiờu : - Củng cố lại các hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông.
- Rèn kỹ năng giải bài tập theo hỡnh vẽ.
- Vận dụng các hệ thức linh hoạt để giải bài tập.
- Giỏo dục lũng say mờ bộ mụn.
B . Chuẩn bị :
1 . Thầy : Thước , ê ke, Bảng phụ.
2 . Trũ : Thước , ê ke,Bảng phụ .
C . Các hoạt động dạy học:
1 . Tổ chức :
2 . Kiểm tra : - Nêu hệ thức 1, 2 về cạnh và đường cao trong tam giác vuông.
- Nêu hệ thức 3, 4 về cạnh và đường cao trong tam giỏc vuụng
tÝnh chÊt ®êng nèi t©m cña hai ®êng trßn c¾t nhau. 3. Bài mới: : H·y chøng minh kh¼ng ®Þnh trªn §¸p: trong tam gi¸c AOO’ cã: OA-O’A< OO’< OA+O’A Tøc lµ R - r < OO’< R+r Khi nµo th× hai ®êng trßn tiÕp xóc nhau ? ( hai ®êng trßn tiÕp xóc trong ) Tõng trêng hîp h·y cho HS vÏ h×nh , chøng minh hÖ thøc gi÷a b¸n kÝnh vµ ®êng nèi t©m. Đựng nhau Đồng tâm Gi¸o viªn cho HS ®iÒn vµo b¶ng tãm t¾t ( ®iÒn vµo cét sè ®iÓm chung, hÖ thøc gi÷a OO’ víi R vµ r). Gi¸o viªn giíi thiÖu h×nh vÏ vÒ tiÕp tuyÕn chung cña hai ®êng trßn, tÊt c¶ c¸c trêng hîp VËy hai ®êng trßn cã thÓ cã bao nhiªu tiÕp tuyÕn chung? Ch¼ng h¹n trêng hîp kh«ng giao nhau ..... Lấy ví dụ thực tế các đồ vật có hình dạng và kết cấu có liên quan đến vị trí tương đối của hai đường tròn 1. HÖ thøc gi÷a ®o¹n nèi t©m vµ c¸c b¸n kÝnh: a. Hai ®êng trßn c¾t nhau: NÕu hai ®êng trßn (O; R) vµ (O’; r) c¾t nhau th×: R - r < R + r Trong tam gi¸c AOO’ cã: OA-O’A< OO’< OA+O’A Tøc lµ R - r < OO’< R+ r b. Hai ®êng trßn tiÕp xóc nhau: NÕu hai ®êng trßn (O;R) vµ (O’; r) tiÕp xóc ngoµi th× OO’ = R + r NÕu hai ®êng trßn (O;R) vµ (O’;r) tiÕp xóc trong th×: OO’ = R - r ( hai ®êng trßn tiÕp xóc ngoµi ) c) Hai ®êng trßn kh«ng giao nhau: ( gi¸o viªn dïng b¶ng phô ®Ó vÏ h×nh cña tõng trêng hîp) Ngoài nhau + NÕu hai ®êng trßn ë ngoµi nhau: OO’> R+r + NÕu ®êng trßn (O;R) ®ùng ®êng trßn (O’;r) th× OO’ < R - r B¶ng tãm t¾t: SGK ( B¶ng phô ) 2. TiÕp tuyÕn chung cña hai ®êng trßn: TiÕp tuyÕn chung cña hai ®êng trßn tøc lµ ®êng th¼ng tiÕp xóc víi c¶ hai ®êng trßn. h97a: có hai tiếp tuyến chung ngoài d1, d2; một tiếp tuyến chung trong m h97b: có hai tiếp tuyến chung ngoài d1, d2 h 97c : một tiếp tuyến chung ngoài d h97d: không có tiếp tuyến chung nào Ví dụ: a) Đĩa và kíp xe đạp ( hai đường tròn ngoài nhau) b) hai đường tròn tiếp xúc ngoài c) các đường tròn đồng tâm 4. Cñng cè: Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh lµm bµi tËp 35 - Khi nào hai đường tròn cắt nhau, tiếp xúc, không giao nhau 5. Híng dÉn dÆn dß: Häc lý thuyÕt theo SGK vµ vë ghi. Lµm c¸c bµi tËp tõ 35 - 40 SGK Tr.122-123. Ngµy so¹n 08/12/2015 Ngµy d¹y 9C 12/12/2015 Tiết 31 - Luyện tập A. Môc tiªu: - Cho häc sinh rÌn luyÖn gi¶i c¸c bµi tËp phÇn vÞ trÝ t¬ng ®èi cña hai ®êng trßn, tiÕp tuyÕn chung cña hai ®êng trßn. - Cñng cè hÖ thøc gi÷a ®êng nèi t©m vµ c¸c b¸n kÝnh. B. ChuÈn bÞ: 1.Thầy: Gi¸o viªn so¹n ®Çy ®ñ gi¸o ¸n 2.Trò : Lµm ®ñ c¸c bµi tËp ®îc giao C. Các hoạt động dạy học: 1. Tổ chức: 2. KiÓm tra : Gi¶i bµi tËp sè 36. 3. Bµi míi: Sau khi häc sinh ch÷a bµi tËp 36 trªn b¶ng gi¸o viªn nhËn xÐt cho ®iÓm vµ ch÷a l¹i. Nªu hÖ thøc gi÷a ®êng nèi t©m vµ c¸c b¸n kÝnh trong trêng hîp tiÕp xóc ngoµi ? Yªu cÇu HS tù gi¶i bµi tËp 37, 38. Sau ®ã lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i. Bµi tËp 39 Sau ®ã gi¸o viªn ch÷a.... H·y gi¶i thÝch v× sao AI = BC Gi¸o viªn cho HS gi¶i thÝch v× sao OIO’ = 900. ¸p dông hÖ thøc lîng trong tam gi¸c vu«ng OIO’ h·y tÝnh IA tõ ®ã tÝnh BC. XÐt hai ®êng trßn ë ngoµi nhau, cßn c¸c trêng hîp kh¸c: tiÕp xóc ngoµi hoÆc c¾t nhau c¸ch gi¶i t¬ng tù. NÕu trêng hîp R = r th× ta dùng nh thÕ nµo - nghiªn cøu t×m ra c¸ch dùng tiÕp tuyÕn chung trong. 1. Bai 36: a) Gäi O’ lµ t©m ®êng trßn ®êng kÝnh OA. Ta cã OO’ = OA - O’A nªn hai ®êng trßn (O) vµ (O’) tiÕp xóc ngoµi. b) C¸ch 1: Cã A = C ( do tam gi¸c AO’C c©n) A = D ( do tam gi¸c AOD c©n ) V× thÕ C = D do ®ã O’C//OD Mµ O’A = O’O nªn C lµ chung ®iÓm cña AD hay AC = CD. 2. Bµi tËp 39: a) Theo tÝnh chÊt cña hai tiÕp tuyÕn c¾t nhau, ta cã: IB = IA; IC = IA tõ ®ã: Tam gi¸c ABC cã ®êng trung tuyÕn AI = BC nªn tam giác ABC vuông tại A Þ = 900. b) IO vµ IO’ lµ c¸c c¸c tia ph©n gi¸c cña hai gãc kÒ bï nªn = 900. c) Tam gi¸c OIO’ vu«ng t¹i I cã IA lµ ®êng cao nªn IA2 = AO. AO’ = 9.4 = 36. Do ®ã IA = 6cm. Suy ra BC = 2.IA = 12 cm. Bµi to¸n dùng h×nh: H·y dùng tiÕp tuyÕn chung cña hai ®êng trßn.( xÐt hai ®êng trßn (O;R) vµ (O’;r) ë ngoµi nhau) C¸ch dùng: - Dùng tam gi¸c vu«ng OO’I cã c¹nh huyÒn OO’, c¹nh gãc vu«ng OI = R - r. - Tia OI c¾t ®êng trßn (O;R) t¹i B - Dùng b¸n kÝnh O’C song song víi OB ( B vµ C cïng thuéc nöa mÆt ph¼ng bê OO’ ) - §êng th¼ng BC lµ tiÕp tuyÕn cÇn dùng. 4. Cñng cè: - Cho häc sinh nh¾c l¹i vÒ c¸c vÞ trÝ t¬ng ®èi cña hai ®êng trßn, hÖ thøc gi÷a ®êng nèi t©m vµ c¸c b¸n kÝnh. 5. Híng dÉn dÆn dß: Lµm ®Çy ®ñ c¸c bµi tËp trong SGK vµ s¸ch bµi tËp. Ngµy so¹n 14/12/2015 Ngµy d¹y 9C 16/12/2015 Tiết 32 - Ôn tập chương II A. Môc tiªu: Qua bµi nµy HS cÇn: ¤n tËp c¸c kiÕn thøc ®· häc vÒ tÝnh chÊt ®èi xøng cña ®êng trßn, liªn hÖ gi÷a d©y vµ kho¶ng c¸ch tõ t©m ®Õn d©y; vÒ vÞ trÝ t¬ng ®èi cña ®êng th¼ng vµ ®êng trßn, cña hai ®êng trßn. - VËn dông c¸c kiÕn thøc ®· häc vµo c¸c bµi tËp vÒ tÝnh to¸n vµ chøng minh. - RÌn luyÖn c¸ch ph©n tÝch t×m tßi lêi gi¶i bµi to¸n vµ tr×nh bµy lêi gi¶i, lµm quen víi d¹ng bµi tËp vÒ t×m vÞ trÝ cña mét ®iÓm ®Ó mét ®o¹n th¼ng cã ®é dµi lín nhÊt. B. ChuÈn bÞ: 1. Thầy: b¶ng vÏ s½n c¸c vÞ trÝ t¬ng ®èi cña ®êng th¼ng vµ ®êng trßn, cña hai ®êng trßn. 2. Trò: Ôn tËp theo c¸c c©u hái «n tËp trong SGK C . Các hoạt động dạy học: 1. Tổ chức: 2. KiÓm tra : thùc hiÖn khi «n tËp 3. Bµi míi: Bµi tËp sè 41: Cho HS ®äc ®Ò bµi Cho HS nh¾c l¹i c¸c kiÕn thøc liªn quan ®Õn ®Ò bµi: ®êng trßn ngo¹i tiÕp tam gi¸c, tam gi¸c néi tiÕp ®êng trßn. Gi¸o viªn vÏ h×nh trªn b¶ng Gi¸o viªn yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u a): X¸c ®Þnh vÞ trÝ t¬ng ®èi cña ®êng trßn (I) vµ (O); (K) vµ (O); (I) vµ (K). Gi¸o viªn yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u b.... Tam gi¸c néi tiÕp ®êng trßn cã mét c¹nh lµ ®êng kÝnh th× tam gi¸c ®ã lµ tam gi¸c vu«ng. ¸p dông hÖ thøc lîng trong tam gi¸c vu«ng h·y tÝnh AH2. Chøng minh EF lµ tiÕp tuyÕn cña hai ®êng trßn (I) vµ (K). H·y nªu dÊu hiÖu nhËn biÕt tiÕp tuyÕn cña mét ®êng trßn. HS tr¶ lêi gi¸o viªn nhËn xÐt cho ®iÓm. X¸c ®Þnh vÞ trÝ ®iÓm H ®Ó EF cã ®é dµi lín nhÊt ? Nªu ®Þnh lý liªn hÖ gi÷a ®êng kÝnh vµ d©y? EF = AH ? So s¸nh AH víi OA. Khi nµo th× AH = OA? VËy EF lín nhÊt lµ b»ng ®é dµi ®o¹n nµo ? Khi ®ã ®iÓm H n»m ë ®©u? Bµi tËp sè 41 ( SGK): Lêi gi¶i: C©u a: X¸c ®Þnh vÞ trÝ t¬ng ®èi cña ®êng trßn (I) vµ (O); (K) vµ (O); (I) vµ (K).: Do: OI = OB - IB nªn (I) tiÕp xóc trong víi (O) OK = OC - KC nªn (K) tiÕp xóc trong víi (O). IK = IH + KH nªn (I) tiÕp xóc ngoµi víi (K). C©u b Tam gi¸c ABC néi tiÕp ®êng trßn cã BC lµ ®êng kÝnh nªn lµ tam gi¸c vu«ng t¹i A, t¬ng tù ta cã gãc E vµ F ®Òu vu«ng. Tg AEHF cã: nªn lµ h×nh ch÷ nhËt C©u c:Tam gi¸c AHB vu«ng t¹i H vµ HE AB nªn theo hÖ thøc trong tam gi¸c vu«ng ta cã: AE.AB = AH2. Tam gi¸c AHC vu«ng t¹i H vµ HF AC nªn ta cã: AF . AC = AH2. Do vËy: AE . AB = AF. AC. C©u d: Gäi G lµ giao ®iÓm cña EF vµ AH. Tø gi¸c AEHF lµ h×nh ch÷ nhËt nªn GH = GF do ®ã Tam gi¸c KHF c©n t¹i K nªn Suy ra: Do ®ã EF lµ tiÕp tuyÕn cña ®êng trßn (K) Chøng minh t¬ng tù ta cã EF lµ tiÕp tuyÕn cña (I). C©u e: V× AEHF lµ h×nh ch÷ nhËt do ®ã EF = AH ta cã: EF = AH OA ( OA cã ®é dµi kh«ng ®æi ) Ta nhËn thÊy: EF = OA AH = OA H trïng O. VËy khi H trïng víi O, tøc lµ d©y AD vu«ng gãc víi BC t¹i O th× EF cã ®é dµi lín nhÊt. 4. Cñng cè: - Gi¸o viªn tãm t¾t c¸ch x¸c ®Þnh ®iÓm H: Bíc 1: chøng minh EF OA , OA cã ®é dµi kh«ng ®æi, Bíc 2: ChØ ra vÞ trÝ cña ®iÓm H ®Ó EF = OA, bíc 3: KÕt luËn. 5. Híng dÉn dÆn dß: - híng dÉn bµi tËp 43 (SGK trang 128) Ngµy so¹n 20/12/2015 Ngµy d¹y 9C 23/12/2015 Tiết 33 - Ôn tập chương II (tiết 2) A. Môc tiªu: Qua bµi nµy HS cÇn: ¤n tËp c¸c kiÕn thøc ®· häc vÒ tÝnh chÊt ®èi xøng cña ®êng trßn, liªn hÖ gi÷a d©y vµ kho¶ng c¸ch tõ t©m ®Õn d©y; vÒ vÞ trÝ t¬ng ®èi cña ®êng th¼ng vµ ®êng trßn, cña hai ®êng trßn. - VËn dông c¸c kiÕn thøc ®· häc vµo c¸c bµi tËp vÒ tÝnh to¸n vµ chøng minh. - RÌn luyÖn c¸ch ph©n tÝch t×m tßi lêi gi¶i bµi to¸n vµ tr×nh bµy lêi gi¶i, lµm quen víi d¹ng bµi tËp vÒ t×m vÞ trÝ cña mét ®iÓm ®Ó mét ®o¹n th¼ng cã ®é dµi lín nhÊt. B. ChuÈn bÞ: C . Các hoạt động dạy học: 1. Tổ chức: 2. KiÓm tra : thùc hiÖn khi «n tËp 3. Bµi míi: Bµi tËp 42 HS ®äc ®Ò bµi 42 Gi¸o viªn vÏ h×nh lªn b¶ng. HS tr¶ lêi tõng phÇn theo c©u hái. Nªu tÝnh chÊt cña hai tiÕp tuyÕn c¾t nhau t¹i mét ®iÓm. H·y chøng minh MEAB T¬ng tù h·y chøng minh MFAC H·y chøng minh MOMO’ HS suy nghÜ t×m c¸ch chøng minh. Gi¸o viªn yªu cÇu HS tr×nh bµy lêi gi¶i phÇn b. GV: H·y ¸p dông hÖ thøc trong tam gi¸c vu«ng ®Ó chøng minh vÕ tr¸i vµ vÕ ph¶i cña ®¼ng thøc cïng b»ng mét ®¹i lîng.... Nªu c¸ch nhËn biÕt mét tiÕp tuyÕn cña ®êng trßn. §Ó chøng minh BC lµ tiÕp tuyÕn cña ®êng trßn ®êng kÝnh OO’ ta chøng minh thÕ nµo? Nªu tÝnh chÊt ®êng trung b×nh cña h×nh thang. - hs lµm bµi tËp 43 (SGK trang 128) Bµi tËp 42: a) Chøng minh tø gi¸c AEMF lµ h×nh ch÷ nhËt: V× MA vµ MB lµ tiÕp tuyÕn cña (O) nªn: MA = MB, Tam gi¸c AMB c©n t¹i M, ME lµ tia ph©n gi¸c cña gãc AMB lªn ME AB. T¬ng tù ta chøng minh ®îc: vµ MFAC MO vµ MO’ lµ c¸c tia ph©n gi¸c cña hai gãc kÒ bï nªn MO MO’ Nh vËy tø gi¸c AEMF cã ba gãc vu«ng nªn lµ HCN b) Chøng minh ME.MO = MF.MO’ Tam gi¸c MAO vu«ng t¹i A, AE MO nªn: ME. MO = MA2. T¬ng tù : MF.MO’ = MA2.=> ME.MO = MF. MO’ c) Chøng minh OO’ lµ tiÕp tuyÕn cña ®êng trßn cã ®êng kÝnh BC. Theo c©u a ta cã MB = MA = MC nªn ®êng trßn ®êng kÝnh BC cã t©m lµ M vµ b¸n kinh MA. Mµ OO’ MA t¹i A nªn OO’ lµ t. tuyÕn cña (M;MA). d) Chøng minh BC lµ tiÕp tuyÕn cña ® trßn ®k OO’: Gäi I lµ trung ®iÓm cña OO’, khi ®ã I lµ t©m cña ®êng trßn ®êng kÝnh OO’ . IM lµ b¸n kÝnh ( v× IM lµ trung tuyÕn øng víi c¹nh huyÒn cña tam gi¸c vu«ng MO’O).IM lµ ®êng trung b×nh cña h×nh thang OBCO’ do ®ã IM BC hay BC lµ tiÕp tuyÕn cña ®êng trßn cã ®êng kÝnh OO’. 4. Cñng cè: 5. Híng dÉn dÆn dß: Ngµy so¹n /12/2015 Ngµy d¹y 9C /12/2015 Tiết 34. Ôn tập học kỳ I I. Môc tiªu: - HÖ thèng hãa kiÕn thøc ®· häc ë häc kú I cho häc sinh: Ch¬ng I: HÖ thøc lîng trong tam gi¸c vu«ng. Ch¬ng II: §êng trßn. - Cho häc sinh rÌn luyÖn gi¶i c¸c bµi tËp. - Vân dụng giải bài tập ,chứng minh, tính toán - Giáo dục lòng say mê môn học. B. ChuÈn bÞ : 1.Thầy : B¶ng phô, thíc th¼ng, com pa 2.Trò: thíc th¼ng, com pa C. Các hoạt động dạy häc: 1. Tæ chøc: ( 1 phót) 2. KiÓm tra: Lồng trong bài 3. Bài mới: Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh nh¾c l¹i hÖ thøc vÒ c¹nh vµ ®êng cao trong tam gi¸c vu«ng. ( theo h×nh vÏ ) Bµi tËp ¸p dông:.... - Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh nh¾c l¹i ®Þnh nghÜa c¸c tØ sè lîng gi¸c cña c¸c gãc nhän Nªu tØ sè lîng gi¸c cña c¸c gãc ®Æc biÖt Nªu mét sè hÖ thøc vÒ c¹nh vµ gãc trong tam gi¸c vu«ng ThÕ nµo lµ gi¶i tam gi¸c vu«ng. ®iÒu kiÖn tèi thiÓu ®Ó cã thÓ gi¶i ®îc tam gi¸c vu«ng? Gi¸o viªn yªu cÇu HS tr¶ lêi theo c©u hái ë s¸ch gi¸o khoa Bài 1: Cho nửa đường tròn đường kính AB, trên cùng một mặt phẳng bờ AB vẽ 2 tiếp tuyến Ax, By. Gọi M là điểm bất kỳ thuộc nửa đường tròn(O) tiếp tuyến tại M cắt Ax tại C, cắt By tại D. a) CMR: CD = AC + BD b) Tính góc COD c) CMR: AB là tiếp tuyến của đường tròn đường kính CD d) Tìm vị trí của M để ABCD có chu vi nhỏ nhất. A. KiÕn thøc cÇn nhí: I. Ch¬ng I: HÖ thøc lîng trong tam gi¸c vu«ng: 1) Mét sè hÖ thøc vÒ c¹nh vµ ®êng cao: Cho tam gi¸c ABC vu«ng t¹i A: a)) b2 = ab’; c2 = ac’ b) b2 + c2 = a2. c) h2 = b’.c’ d) ah = bc. e) 2) TØ sè lîng gi¸c cña c¸c gãc nhän: * sin= ®èi / huyÒn; cos = kÒ / huyÒn tan= ®èi / kÒ; cot= kÒ / ®èi. * Víi vµ lµ hai gãc phô nhau ta cã: sin= cos; cos= sin; tan = cot ; cot= tan. * TØ sè lîng gi¸c cña mét sè gãc ®Æc biÖt: Mét sè hÖ thøc vÒ c¹nh vµ gãc trong tam gi¸c vu«ng: b = a.sin B = a. cosC; b = c.tan B = c.cotC c = a.sinC = a.cosB; c = b.tan C = b.cotB Gi¶i tam gi¸c vu«ng:..... I. Ch¬ng II: §êng trßn «n tËp theo c©u hái trong SGK. B: Bài tập: Bài 1: a) Theo t/ c của 2 tiếp tuyến cắt nhau ta có: CA = CM ; MD = BD nên CD = AC + BD = CM + MD b) Theo t/c của 2 tiếp tuyến cắt nhau ta có : OC là phân giác ; OD là phân giác mà kề bù nên = 900 c) Gọi I là trung điểm CD. Ta có OI là trung tuyến thuộc cạnh huyền CD và OI = Þ IO = IC = ID Þ O thuộc đường tròn đường kính CD (1) . Mặt khác AC//BD ( vì cùng vuông góc AB) nên ABCD là hình thang vuông mà OI là đường trung bình Þ IO ^ AB (2) . Từ (1) và (2) suy ra AB là tiếp tuyến (I; ) d) Chu vi hình thang ABCD luôn bằng AB + 2CD. Ta có AB không đổi nên chu vi ABCD nhỏ nhất Û CD nhỏ nhất Û CD = AB Û CD ∥ AB Û OM ^ AB . Khi OM ^ AB thì chu vi = 3 AB ( nhỏ nhất) 4. Củng cố: Cho tam giác ABC ( = 900) đường cao AH chia cạnh huyền BC thành 2 đoạn BH , Ch có độ dài lần lượt 4cm , 9cm. Gọi DE lần lượt là hình chiếu của H trên AB , AC. a) Tính độ dài AB, AC b) Tính độ dài DE , số đo a) Theo hệ thức lượng tronh tam giác vuông ta có: AB2 = BH . BC = 4.(4 + 9) = 4.13 Þ AB = 2 AC2 = HC . BC = 9.( 4 + 9) = 9.13 Þ AC = 3. b) Tứ giác ADHE có nên ADHE là hình chữ nhật Þ AH = DE ( t/c 2 đường chéo) Theo hệ thức lượng trong tam giác vuông ta có: AH2 = BH . CH = 4.9 = 36 Þ DE = AH = 6 cm Tan B = = 1,5 Þ = 56019' Þ = 900 - 56019' = 33041' 5. HDVN: - Ôn toàn bộ chương 1 , 2 - Giải các bài tập trong SGK , SBT - Tiết sau ôn tập Ngµy so¹n /12/2015 Ngµy d¹y 9C /12/2015 Tiết 35. Ôn tập học kỳ I I. Môc tiªu: - Cho häc sinh rÌn luyÖn gi¶i c¸c bµi tËp. - Vân dụng giải bài tập ,chứng minh, tính toán - Giáo dục lòng say mê môn học. B. ChuÈn bÞ : 1.Thầy : B¶ng phô, thíc th¼ng, com pa 2.Trò: thíc th¼ng, com pa C. Các hoạt động dạy häc: Bµi tËp tr¾c nghiÖm Bµi 1: Chän PA ®óng: 1) Cho (O; 5 cm). d©y AB = 4 cm. Kho¶ng c¸ch tõ O ®Õn AB lµ: 2) Cho (O; 5 cm). §iÓm A c¸ch O 1 kho¶ng lµ 10 cm. kÎ c¸c tiÕp tuyÕn AB, AC tíi (O). Sè ®o gãc BAC lµ: 3) Cho (O; 4 cm) vµ (O’; 3 cm). BiÕt OO’ = 5 cm. VÞ trÝ cña (O) vµ (O’) lµ: a) TiÕp xóc trong; b) C¾t nhau; c) §ùng nhau; d) §ång t©m. 4) Tam gi¸c ABC vu«ng c©n cã c¹nh gãc vu«ng lµ a néi tiÕp (O; R). ta cã: 5) Tam gi¸c ®Òu c¹nh a néi tiÕp (O; R) vµ ngo¹i tiÕp (I; r) th×: a) I trïng O vµ R = 2r; b) I trïng O vµ; c) I kh«ng trïng O. d) 1 PA kh¸c. 6) Cho (O; R) víi R = vµ 1 ®t d. BiÕt kho¶ng c¸ch tõ O ®Õn ®t d lµ 5. VÞ trÝ t¬ng ®èi cña (O) vµ ®t d lµ: a) TiÕp xóc ; b) C¾t nhau; c) Kh«ng c¾t nhau. 7) Cho (O; 5 ) vµ d©y AB = 6. Gäi I lµ trung ®iÓm AB. OI c¾t (O) t¹i M. §é dµi d©y MA lµ: 8) Cho (O; 5 ) vµ d©y AB = 8. §êng kÝnh CD c¾t d©y AB t¹i I t¹o thµnh gãc CIB b»ng . §é dµi IB lµ: 9) Cho (O; R) vµ d©y AB = 1,6 .R; VÏ 1 tiÕp tuyÕn // AB c¾t c¸c tia OA vµ OB t¹i M, N diÖn tÝch tam gi¸c MON lµ: 10)Cho 2 ®êng trßn (O; 17) vµ (O’; 10) c¾t nhau t¹i A, B. BiÕt OO’ = 21. §é dµi AB lµ: PhÇn ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß TG PhÇn ghi b¶ng ? H ? H G ? H ? H ? H G G ? H G B¶ng phô bµi tËp 15-SBT-130. Yªu cÇu 1 häc sinh lªn b¶ng vÏ h×nh. Thùc hiÖn. H·y chøng minh cho bèn ®iÓm B, C, H, K cïng thuéc mét ®êng trßn? Nªu híng chøng minh. Híng dÉn tr×nh bµy trªn b¶ng. H·y chøng minh cho HK < BC HK lµ d©y.BC lµ ®êng kÝnh nªn ta ph¶i cã: HK < BC (Do ®êng kÝnh lµ d©y lín nhÊt cña ®êng trßn) Cã thÓ x¶y ra trêng hîp HK = BC kh«ng? Kh«ng thÓ x¶y ra trêng hîp ®ã. B¶ng phô bµi tËp 16-SBT-130.Yªu cÇu häc sinh ho¹t ®éng nhãm(tg:6’) C¸c nhãm ho¹t ®éng, ®¹i diÖn 1 nhãm lªn b¶ng tr×nh bµy.C¸c nhãm kh¸c quan s¸t,nhËn xÐt vµ bæ xung. Quan s¸t c¸c nhãm ho¹t ®éng, híng dÉn, nhËn xÐt vµ ®¸nh gi¸. Treo b¶ng phô ®¸p ¸n ®óng. B¶ng phô bµi tËp 18-SBT-130.Yªu cÇu 1 häc sinh lªn b¶ng thùc hiÖn. Thùc hiÖn. Gîi ý: §Ó tÝnh ®é dµi BC h·y xÐt xem tam gi¸c ABO lµ tam gi¸c g×? Sau ®ã dùa vµo mèi quan hÖ gi÷a ®êng kÝnh vµ d©y ®Ó tÝnh ®é dµi BC. 15-SBT-130: a)Gäi I lµ trung ®iÓm cña BC.ta cã: IB = IC ¸p dông tÝnh chÊt ®êng trung tuyÕn øng víi c¹nh huyÒn ®èi víi tam gi¸c vu«ng BKC vµ BHC ta ®îc: Suy ra IB = IC = IK = IH. VËy bèn ®iÓm B, K, H, C cïng thuéc ®êng trßn t©m I b¸n kÝnh IB. b)Trong ®êng trßn (I) nãi trªn, HK lµ d©y, BC lµ ®êng kÝnh nªn KH < BC. (Kh«ng thÓ x¶y ra trêng hîp HK=BC) 16-SBT-130: Chøng minh: a) Gäi I lµ trung ®iÓm cña AC.Ta cã BI,DI lÇn lît lµ trung tuyÕn øng víi c¹nh huyÒn cña tam gi¸c vu«ng ABC, ADC nªn BI=AI=CI=DI,chøng tá r»ng bèn ®iÓm A,B,C,D cïng thuéc ®êng trßn (I;IA). b) BD lµ d©y cña ®êng trßn (I),cßn AC lµ ®êng kÝnh ACBD. AC=BD BD còng lµ ®êng kÝnh,khi ®ã ABCD lµ h×nh ch÷ nhËt. 3. Cñng cè vµ luyÖn tËp: 4. Híng dÉn häc ë nhµ: Häc bµi, xem l¹i c¸c bµi tËp ®· ch÷a. ¤n tËp l¹i toµn bé c¸c kiÕn thøc ®· häc trong häc k× I TiÕt sau kiÓm tra Ngµy so¹n /12/2015 Ngµy d¹y 9C /12/2015 Tiết 36 - Trả bài kiểm tra học kỳ I A. Môc tiªu: - Giúp học sinh biết được kiến thức mình nắm được đến đâu và những kiến thức nào còn hổng để có ý thức tự học bổ sung thêm kiến thøc c¬ bản trong chương trình học lớp 9. - Rèn kỹ năng trình bày và kỹ năng giải toán. - Phát triển khả năng tư duy của học sinh biết dẫn dắt các kiến thức đã học thành một xâu logic. B. ChuÈn bÞ : 1. Thầy : Đề bài và đáp án 2. Trò : Kiến thức C. Các hoạt động d¹y häc: 1. Tæ chøc: (1 ph) 2. KiÓm tra: (kÕt hîp trong giê) 3. Bµi míi - Học sinh lắng nghe HS: Ghi chÐp vµ thÊy ®îc nh÷ng sai sãtcña m×nh 1. Nhận xét : * ¦u ®iÓm: * Nhîc ®iÓm. 2. Chữa bài: GV: Ch÷a l¹i bµi kiÓm tra. Theo đáp án( giáo án đại số), 4. Cñng cè: ( 3 ph) GV: §äc ®iÓm bµi kiÓm tra cho häc sinh HS: Nghe ®iÎm bµi kiÓm tra cña m×nh 5. Híng dÉn vÒ nhµ: (2 ph) Ngµy so¹n 28 /12/2015 Ngµy d¹y 9C 30 /12/2015 CHƯƠNG III : GÓC VỚI ĐƯỜNG TRÒN Tiết 37 - §1 - Góc ở tâm . Số đo cung A. Môc tiªu: - NhËn biÕt ®îc gãc ë t©m, cã thÓ chØ ra hai cung t¬ng øng, trong ®ã cã mét cung bÞ ch¾n. - Thµnh th¹o c¸ch ®o gãc ë t©m b»ng thíc ®o gãc... - BiÕt so s¸nh hai cung trªn mét ®êng trßn - HiÓu vµ vËn dông ®îc ®Þnh lý vÒ “céng hai cung” - BiÕt chøng minh, biÕt vÏ. - Giáo dục tính cÈn thËn vµ suy luËn logic. B. ChuÈn bÞ 1.Thầy: Thíc th¼ng, compa, thíc ®o gãc 2. Trò: Thíc th¼ng, compa, thíc ®o gãc 3. Phương pháp: hỏi đáp C. Các hoạt động dạy học: 1. Tổ chức: 2. KiÓm tra : Thùc hiÖn khi häc bµi míi. 3. Bµi míi: Quan s¸t h×nh 1 SGK råi tr¶ lêi c©u hái sau: a) Gãc ë t©m lµ g× ? b) Sè ®o (®é) cña gãc ë t©m cã thÓ lµ nh÷ng gi¸ trÞ nµo ? Mçi gãc ë t©m t¬ng øng víi mÊy cung? H·y chØ ra cung bÞ ch¾n ë h×nh 1a., 2b SGK Lµm bµi tËp 1 SGK a) §o gãc ë t©m ë h×nh 1a råi ®iÒn vµo chç trèng: = ... sđ = ..... V× sao vµ cïng sè ®o. b) T×m sè ®o cña cung lín AnB ë h×nh 2 SGK råi ®iÒn vµo chç trèng. Nãi c¸ch t×m s® =.... ThÕ nµo lµ hai cung b»ng nhau? nãi c¸ch ký hiÖu hai cung b»ng nhau? Thùc hiÖn SGK: H·y vÏ mét ®êng trßn råi vÏ hai cung b»ng nhau. §äc môc 4 SGK råi lµm c¸c viÖc sau: a) H·y diÔn ®¹t hÖ thøc sau ®©y b»ng ký hiÖu: sè ®o cung AB = sè ®o cung AC + sè ®o cung CB. Thùc hiÖn 1. Gãc ë t©m: §Þnh nghÜa: Gãc cã ®Ønh trïng víi t©m ®êng trßn gäi lµ gãc ë t©m. n a) 00 <<1800; b) = 1800 Cung AB ®îc ký hiÖu lµ:;lµ cung nhá; lµ cung lín. Víi = 1800 th× mçi cung lµ mét nöa ®êng trßn. * Cung bÞ ch¾n: là cung nằm bên trong góc Gãc bÑt ch¾n nöa ®êng trßn. Bµi tËp 1: SGK 2. Sè ®o cung: §Þnh nghÜa: SGK Sè ®o cña cung AB ®îc ký hiÖu lµ s® VÝ dô: H×nh 2: s® = 3600 - 1000= 2600. ØChó ý: - Cung nhá cã sè ®o nhá h¬n 1800 - Cung lín cã sè ®o lín h¬n 1800 - “Cung kh«ng” cã sè ®o 00, cung c¶ ®êng trßn cã sè ®o 3600. 3. So s¸nh hai cung: ChØ so s¸nh hai cung trong mét ®êng trßn hay trong hai ®êng trßn b»ng nhau. - Hai cung b»ng nhau nÕu chóng cã sè ®o b»ng nhau: Cung EF nhá h¬n cung GH : 4. Khi nµo th× s®= s®+ s® Khi ®iÓm C n»m trªn cung AB th× khi ®ã: ®iÓm C chia cung AB thµnh hai cung vµ ĐÞnh lý: Nếu C là một điểm trên cung AB thì: Vì tia OC nằm giữa hai tia OA và OB nên Þ s®= s®+ s® 4. Cñng cè: Cho HS lµm bµi tËp3,4 SGK 5. Híng dÉn dÆn dß: - Häc theo SGK vµ vë ghi, lµm c¸c bµi tËp 5,6,7,8,9 SGK. Ngµy so¹n 02 /01/2016 Ngµy d¹y 9C 06 /01/2016 TiÕt38: luyÖn tËp I) Môc tiªu - HS cñng cè c¸ch x¸c ®Þnh gãc ë t©mÜnh¸c ®Þnh sè ®o cung bÞ ch¾n hoÆc sè ®o cung lín.. - BiÕt so s¸nh 2 cung trªn mét ®êng trßn c¨n cø vµo sè ®o ®é cña chóng. - HiÓu vµ vËn dông ®îc ®/l vÒ "céng hai cung". - BiÕt vÏ ®o cÈn thËn vµ suy luËn hîp l«gic. II) Ch
File đính kèm:
- Cac_bai_Luyen_tap.doc