Giáo án Đại số Lớp 8 - Tuần 23 - Năm học 2019-2020 - Trần Tuyết Vân
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: HS hiểu và vận dụng quy tắc giải phương trình chứa ẩn ở mẫu:
+ Tìm ĐKXĐ
+ Quy đồng và khử mẩu.
+ GPT vừa nhận được.
+ KL
2. Kỹ năng: Tìm đúng ĐKXĐ, rèn kỹ năng biến đổi giải phương trình đưa về phương trình bậc nhất
3. Thái độ: Tích cực, chính xác, ham thích môn học
4. Định hướng năng lực hình thành: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực hợp tác, năng lực ngôn ngữ, năng lực tư duy, tính sáng tạo, giao tiếp, mô hình hóa toán học.
II. CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên: KHBH, bảng phụ , phấn màu, thước thẳng, SGK.
2. Học sinh: SGK, bài tập
III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP
1) Ổn định lớp: KTSS
2) Kiểm tra bài cũ: ( kết hợp vào bài )
3) Thiết kế tiến trình dạy học
Số tiết: 01 Ngày soạn: 25/01/2020 Tiết theo ppct: 47 Tuần dạy: 23 §5: PHƯƠNG TRÌNH CHỨA ẨN Ở MẪU I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Hs biết được phương trình chứa ẩn ở mẫu. Hs biết khái niệm ĐKXĐ của một phương trình. HS biết tìm ĐKXĐ của phương trình. 2. Kỹ năng: Tìm đúng ĐKXĐ, rèn kỹ năng biến đổi 3. Thái độ: Tích cực, chính xác 4. Định hướng năng lực hình thành: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực hợp tác, năng lực ngôn ngữ, năng lực tư duy, tính sáng tạo, giao tiếp, mô hình hóa toán học. II. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: KHBH, bảng phụ , phấn màu, thước thẳng, SGK. 2. Học sinh: SGK, bài tập III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1) Ổn định lớp: KTSS 2) Kiểm tra bài cũ: ( kết hợp vào bài ) 3) Thiết kế tiến trình dạy học Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Dự kiến sản phẩm 1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG: * Mục tiêu: Học sinh củng cố dạng tổng quát và cách giải phương trình tích * Phương thức: Nêu và giải quyết vấn đề, hoạt động cá nhân GV: yêu cầu nhắc lại dạng tổng quát của phương trình tích và cách giải GV: nhận xét HS: phương trình tích có dạng A(x).B(x) = 0 A(x)=0 hoặc B(x) =0. HS: nhận xét GV: ĐVĐ: ta đã biết giải phương có mẫu không chứa ẩn thì khi giải ta chỉ việc quy đồng mẫu thức rồi khử mẫu, còn pt chứa ẩn ở mẫu thì ta giải ntn? bài mới . . HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC Hoạt động 1: Ví dụ mở đầu. * Mục tiêu: Hs biết được dạng phương trình chứa ẩn ở mẫu. * Phương thức: Nêu vấn đề, thuyết trình, vấn đáp, trực quan Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung chính GV: cho pt: (1), GV: Y/c hs bằng cách biến đổi đã biết hãy chuyển các biểu thức sang một vế rối thu gọn biểu thức ? GV: giá trị x = 1 có nghiệm của pt (1) hay không ? vì sao? GV: qua vd này cho chúng ta thấy : khi biến đổi một pt mà làm mất mẫu chứa ẩn của pt thì pt nhận được có thể không tương đương với pt đã cho. GV: bởi vậy, khi giải một pt có chứa ẩn ở mẫu hì ta phải chú ý đến một yếu tố đặc biệt, đó là ĐKXĐ của pt. HS: x=1 HS: giá trị x = 1 không là nghiệm của pt (1), vì x = 1 thì phân thức (1) không tồn tại. 1. Ví dụ mở đầu VD: (1) Hay Hay x=1 Ta thấy x = 1 không là ng của pt (1) vì với x =1 thì pt (1) không xác định . Hoạt động 2: Tìm điều kiện xác định của một phương trình. * Mục tiêu: Hs biết khái niệm ĐKXĐ của một phương trình. HS biết tìm ĐKXĐ của phương trình. * Phương thức: Nêu vấn đề, thuyết trình, vấn đáp, trực quan, hoạt động cá nhân Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung chính GV: ĐVĐ: Đối với pt chứa ẩn ở mẫu, các giá trị của ẩn mà tại đó ít nhất một mẫu thức trong pt nhận giá trị bằng 0, chắc chắn không thể là nghiệm của phương trình, để nhớ điều đó, người ta đặt điều kiện cho ẩn để tất cả các mẫu trong pt đều khác 0 và gọi đó là ĐKXĐ của pt. GV: cho hs quan xát bảng phụ cách tìm đkxđ của pt . GV: Vậy ĐKXĐ của một pt là gì? GV: cho hs làm ?2 SGK GV: Y/c HS đọc đề bài GV:Yêu cầu của đề bài là gì? GV: Cho HS hoạt động trình bày. GV: Cho HS nhận xét. GV: Nhận xét chung. HS: lắng nghe và quan sát bảng phụ HS: quan sát HS: ĐKXĐ của một pt là loại bỏ những giá trị làm cho mẫu thức bằng 0 HS:Đọc đề bài HS: tìm ĐKXĐ của các pt: HS: Trình bày lời giải 2. Tìm điều kiện xác định của một phương trình. VD: (2) Pt (2) được xác định khi x-2 0 x 2 Vậy ĐKXĐ của (2) là x 2 VD: (3) Pt (3) được xác định khi :x -1 0 và x+2 0 x 1 và x -2 Vậy ĐKXĐ của pt là x 1 và x -2 VD: a/ ĐKXĐ của là : x-1 0 và x+1 0 x 1 và x -1 b/ ĐKXĐ là: x-2 0 x 2 3. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP- CỦNG CỐ * Mục tiêu: Học sinh vận dụng được kiến thức đã học tìm được ĐKXĐ của phương trình * Phương thức: Nêu và giải quyết vấn đề, hoạt động cá nhân Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Dự kiến sản phẩm GV: pthức được xác định khi nào? GV: tìm ĐKXĐ của một pt là gì? Bài tập 27 sgk GV: Y/c hs đọc đề bài ? GV: Cho HS hoạt động trình bày. GV: Cho HS nhận xét. GV: Nhận xét chung. HS: SGK HS: SGK HS: Đọc đề bài HS: Trình bày lời giải Bài tập 27 sgk a/ ĐKXĐ của pt: là: x+5 0 x -5 b/ ĐKXĐ của pt là: x 0 c/ ĐKXĐ của pt : là: x – 3 0 x 3 d/ ĐKXĐ của pt là: 3x+2 0 x 4. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG * Mục tiêu: Học sinh biết vận dụng kiến thức vào bài toán thực tế. * Phương thức: Nêu và giải quyết vấn đề, hoạt động nhóm. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Dự kiến sản phẩm GV: Tìm ĐKXĐ của phương trình Điều kiện xác định của phương trình: x ≠ - 1 5. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI, MỞ RỘNG * Mục tiêu: + Giúp học sinh khắc sâu kiến thức về hai phân thức bằng nhau * Phương thức: Nêu và giải quyết vấn đề, KT động não, hoạt động cá nhân ở nhà. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Dự kiến sản phẩm Xem lại ĐK tồn tại của pthức ĐKXĐ của một pt là gì? Xem lại các vd tìm ĐKXĐ của một pt. Xem trước vd 2, vd3 sgk rút ra các bước giải pt chứa ẩn ở mẫu Tìm ĐKXĐ của các pt ở các bài tập 28,30sgk Hướng dẫn: các bài tập tương tự vd và các bài tập đã giải Tiết tiếp theo học mục 3, 4 của § 5: pt chứa ẩn ở mẫu . Số tiết: 01 Ngày soạn: 25/01/2020 Tiết theo ppct: 47 Tuần dạy: 23 §5: PHƯƠNG TRÌNH CHỨA ẨN Ở MẪU ( tiếp ) I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: HS hiểu và vận dụng quy tắc giải phương trình chứa ẩn ở mẫu: + Tìm ĐKXĐ + Quy đồng và khử mẩu. + GPT vừa nhận được. + KL 2. Kỹ năng: Tìm đúng ĐKXĐ, rèn kỹ năng biến đổi giải phương trình đưa về phương trình bậc nhất 3. Thái độ: Tích cực, chính xác, ham thích môn học 4. Định hướng năng lực hình thành: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực hợp tác, năng lực ngôn ngữ, năng lực tư duy, tính sáng tạo, giao tiếp, mô hình hóa toán học. II. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: KHBH, bảng phụ , phấn màu, thước thẳng, SGK. 2. Học sinh: SGK, bài tập III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1) Ổn định lớp: KTSS 2) Kiểm tra bài cũ: ( kết hợp vào bài ) 3) Thiết kế tiến trình dạy học Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Dự kiến sản phẩm 1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG: * Mục tiêu: Học sinh củng cố giải phương trình bậc nhất một ẩn * Phương thức: Nêu và giải quyết vấn đề, hoạt động cá nhân HS1: tìm ĐKXĐ của (1) GV: Cho HS nhận xét. GV: Nhận xét chung. HS1: ĐKXĐ của(1) là: x+1 0 và x -3 0 x -1 và x 3 Đáp án D GV: ĐVĐ để giải phương trình ta cần thực hiện như thế nào và ĐKXĐ của phương trình dùng để làm gì ? . HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC Hoạt động 3: Giải phương trình chứa ẩn ở mẫu * Mục tiêu: HS hiểu và vận dụng quy tắc giải phương trình chứa ẩn ở mẫu * Phương thức: Nêu vấn đề, thuyết trình, vấn đáp, trực quan, hoạt động nhóm Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung chính Các nhóm nghiên cứu ví dụ 2 SGK và nêu các bước chủ yếu để giải phương trình chứa ẩn ở mẫu . GV nhận xét , bổ sung và đưa kết luận lên bảng phụ . ?Những giá trị nào của ẩn là nghiệm của phương trình ? Vậy đối với phương trình chứa ẩn ở mẫu không phải bất kì giá trị tìm được nào của ẩn cũng là nghiệm của phương trình mà chỉ có những giá trị thoã mãn ĐKXĐ thì mới là nghiệm của phương trình đã cho .Do đó trước khi đi vào giải phương trình chứa ẩn ở mẫu ta phải tìm điều kiện xác định của phương trình đã cho . HS:nghiên cứu ví dụ 2 -Thảo luận nhóm đưa ra các bước chủ yếu để giải phương trình chứa ẩn ở mẫu: 3. Giải phương trình chứa ẩn ở mẫu : Bước1 : Tìm điều kiện xác định của phương trình . Bước 2 : Quy đồng mẫu hai vế của phương tình . Bước 3 : Giải phương trình vừa nhận được . Bước 4 : Kết luận nghiệm (là các giá trị của ẩn thoả mãn ĐKXĐ của phương trình . Hoạt động 4: Áp dụng. * Mục tiêu: Học sinh hiểu và vận dụng giải phương trình chứa ẩn ở mẫu thông qua ví dụ vận dụng * Phương thức: Nêu vấn đề, thuyết trình, vấn đáp, trực quan, hoạt động cá nhân Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung chính GV: cho hs quan sát vd 3 nêu các bước giải của pt: GV: cho hs làm ?3 SGK GV: Cho HS hoạt động trình bày. GV: Nhận xét chung. HS: tìm ĐKXĐ HS: quy đồng hai vế HS: khữ mẫu trong pt HS: thực hiện quy tắc bỏ dấu ngoặc HS: thu gọn hai vế pt HS: ptích đa thứa thành nhân tử HS: giải pt tích HS: so sánh các gt với ĐKXĐ HS: kết luận HS: Đọc đề bài HS: Trình bày lời giải HS: nhận xét 4. Áp dụng VD3: giải pt: (2) ĐKXĐ : x -1 và x 3 (2) => x(x+1) +x(x-3) =4x x2 +x +x2 -3x -4x = 0 2x2 -6x = 0 2x(x-3) = 0 2x =0 hoặc x-3 = 0 1/2x =0 x = 0 (nhận) 2/ x-3 = 0ó x = 3 (loại) Vậy S = {0} ?3a/ ĐKXĐ của (3) là: x 1 và x -1 (3) => x2+x = x2 – x+4x – 4 -2x = -4 x = 2( thỏa ĐKXĐ) Vậy S = {2} b/ ĐKXĐ là: x 2 (4) => 3= 2x -1 –x2 +2x x 2 -4x +4 = 0 (x-2)2 = 0 x – 2 = 0 x = 2 ( không thỏa ĐKXĐ) Vậy S = 3. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP- CỦNG CỐ * Mục tiêu: Học sinh vận dụng được các bước giải phương trình chứa ẩn ở mẫu để giải phương trình * Phương thức: Nêu và giải quyết vấn đề, hoạt động cá nhân Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Dự kiến sản phẩm GV: Y/c hs nêu các bước giải pt chứa ẩn ở mẫu? Bài tập 29 SGK Bài tập 27a,c sgk GV: Y/c HS đọc đề bài GV:Yêu cầu của đề bài là gì? GV: Cho HS hoạt động trình bày. GV: Nhận xét chung. HS: đọc SGK và tìm ra chỗ sai -Thiếu ĐKXĐ, bổ sung và hoàn chỉnh bài giải. HS: SGK HS:Đọc đề bài HS: giải pt HS: nhận xét Bạn Sơn và Hà giải sai phương trình vì thiếu ĐKXĐ ở mẫu, giải đúng: ĐKXĐ x 5 => x2 - 5x = 5( x-5 ) ó x2 - 5x = 5x – 25 ó x2 – 10x + 25 = 0 ó ( x – 5 )2 = 0 ó x = 5 (Loại vì không TMĐK) Vậy phương trình vô nghiệm Bài tập 27 sgk a/ ĐKXĐ: x -5 (5) => 2x -5 = 3x +15 - x = 20 x = -20(thỏa ĐKXĐ) Vậy S= {-20} c/ ĐKXĐ : x 3 (7) => x2+2x -3x -6 = 0 x(x+2)- 3(x+2)=0 (x+2)(x-3) = 0 x+2= 0 hoặc x -3 = 0 x = -2( nhận) hoặc x = 3( loại) Vậy S = {-2} 4. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG * Mục tiêu: Học sinh biết vận dụng kiến thức vào bài toán thực tế. * Phương thức: Nêu và giải quyết vấn đề, hoạt động nhóm. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Dự kiến sản phẩm GV: giải phương trình Điều kiện xác định của phương trình: x ≠ - 1 Với điều kiện trên ta có Giải phương trình ta được x = -1 Đối chiếu x = - 1 không thõa mãn điều kiện xác định Kết luận: Tập nghiệm của phương trình là S = ⊘. 5. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI, MỞ RỘNG * Mục tiêu: + Giúp học sinh khắc sâu kiến thức về hai phân thức bằng nhau * Phương thức: Nêu và giải quyết vấn đề, KT động não, hoạt động cá nhân ở nhà. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Dự kiến sản phẩm Học thuộc các bước giải pt chứa ẩn ở mẫu Xem lại các bài tập đã giải Làm các bài tập 28a,b ,30, 33 sgk Hướng dẫn: bt 28,30 tương tự bài tập 27 và các vd đã giải BT: biểu thức có giá trị bằng 2 thì giải pt với ẩn a. Chuẩn bị các bài tập tiết tiếp theo luyện tập Tân Sơn ngày..//2020 Duyệt của Tổ phó Mai Thanh Hùng
File đính kèm:
- Chuong III 5 Phuong trinh chua an o mau_12753482.docx