Giáo án Đại số khối 9 - Kỳ I - Tiết 27: Hệ số góc của đường thẳng y = ax + b ( a khác 0 )

Tuần14 Tiết27 	Ngày soạn: 3\12\06
	Ngày dạy: 5\12\06
Hệ số góc của đường thẳng y = ax + b ( a ạ 0 )
A-Mục tiêu: 
-HS nắm vững kháI niệm góc tạo bởi đường thẳng y = ax + b và trục Ox , khái niệm hệ số góc của đường thẳng y = ax + b và hiểu được rằng hệ số góc của đường thẳng có liên quan mật thiết với góc tạo bởi đường thẳng đó và trục Ox . 
	- Về kỹ năng : HS biết tính góc a hợp bởi đường thẳng y = ax + b và trục Ox trong trường hợp hệ số góc a > 0 theo công thức a = tga . Trường hợp a < 0 có thể tính góc a một cách gián tiếp
B-Chuẩn bị: 
Thày : 
Soạn bài chu đáo , đọc kỹ giáo án . 
- Bảng phụ vẽ sẵn hình 10 , 11 ( sgk ) 
Trò :
Nắm chắc khái niệm đường thẳng sông song , cắt nhau , trùng nhau . 
Cách vễ đồ thị hàm số y = ax + b . 
C-Tiến trình bài giảng 
TG
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
10’
GV cho học sinh nhận xét bài làm của bạn và giáo viên cho điểm
I-Kiểm tra bài cũ: 
Học sinh 1
- Hai đường thẳng y = ax + b và y = a’x + b’ ( a và a’ khác 0 ) cắt nhau , song song với nhau , trùng nhau khi nào ? 
Học sinh 2 
- Vẽ đồ thị các hàm số : y = 0,5 x + 2 ; y = x + 2 ; y = 2x + 2 trên cùng một mặt phẳng Ox
II-Bài mới: 
- Em hãy cho biết góc a tạo bởi đường thẳng y = ax + b và trục Ox là góc nào ? tạo bởi các tia nào ? 
- HS chỉ ra mỗi trường hợp 1 góc đ GV nhấn mạnh . 
- Em có thể rút ra nhận xét gì về góc tạo với trục Ox của các đường thẳng song song với nhau . 
- Các đường thẳng song song đ có cùng đặc điểm gì ? đ hệ số a bằng nhau ta có kết luận gì ? 
13’
- GV treo bảng phụ vẽ hình 11 ( a , b ) sau đó nêu câu hỏi cho HS nhận xét . 
- Hãy trả lời câu hỏi trong sgk rồi rút ra nhận xét về góc tạo bởi đường thẳng y = ax + b với trục Ox và hệ số a . 
- Tại sao a lại được gọi là hệ số góc của đường thẳng ?
- Nêu cách vẽ đồ thị y = ax + b rồi vẽ đồ thị hàm số trên . 
- GV yêu cầu HS tìm điểm P và Q sau đó vẽ . 
- HS lên bảng làm bài . 
- Để tình được góc tạo bởi đường thẳng y = 3x + 2 với trục Ox ta cần dựa vào tam giác vuông nào ? 
17’
- Hãy nêu cách tính góc a trên . 
- Gợi ý : Dựa theo hệ thức lượng trong tam giác vuông . 
_ HS lên bảng làm bài - GV nhận xét và chốt lại cách làm .
- Tương tự GV ra ví dụ 2 gọi HS đọc đề bài sau đó gọi HS làm . GV chữa bài và chốt lại với trường hợp a < 0 . 
- Chú ý : để tính góc a trong trường hợp a < 0 ta phải tìm góc nào trước . 
- Hãy tính góc PQO sau đó tìm a .
Học sinh nêu vị trí tương dối của hai đường thẳng và mối quan hệ của nó với hệ số a
Học sinh Vẽ đồ thị các hàm số : y = 0,5 x + 2 ; y = x + 2 ; y = 2x + 2 trên cùng một mặt phẳng Ox
II-Bài mới: 
1 : Khái niệm hệ số góc của đường thẳng y = ax + b ( a ạ 0 )
a) Góc tạo bởi đường thẳng y = ax + b và trục Ox 
Góc a tạo bởi đường thẳng y = ax + b với trục Ox là góc tạo bởi tia AT và Ax như hình vẽ . 
b) Hệ số góc : 
Nhận xét : 
- Các đường thẳng song song với nhau sẽ tạo với trục Ox những góc bằng nhau .
- Các đường thẳng có cùng hệ số góc a ( a là hệ số của x ) thì tạo với trục Ox các góc bằng nhau . 
? ( sgk ) 
Theo hình vẽ ( 11- a) ta có : 
a1 0 ) đ Khi a > 0 thì góc tạo bởi đường thẳng y = ax + b với trục Ox là góc nhọn . Hệ số a càng lớn thì góc tạo bởi đường thẳng với trục Ox càng lớn . 
Theo hình vẽ ( 11 - b) ta có : 
b1 < b2 < b3 và a1 < a2 < a3 đ Khi a < 0 thì góc tạo bởi đường thẳng y = ax + b với Ox là góc tù ( 900 < b < 1800 ) và hệ số a càng lớn thì góc càng lớn . 
Vậy a gọi là hệ số góc của đường thẳng y = ax +b .
Ví dụ 1 ( sgk - 57 ) 
Vẽ đồ thị y = 3x + 2 . 
+ Điểm cắt trục tung : P ( 0 ; 2 ) .
+ Điểm cắt trục hoành : Q . 
b) Gọi góc tạo bởi đường thẳng 
y = 3x + 2 và trục Ox là a . 
Ta có : 
Xét D PQO có 
Theo hệ thức lượng trong 
tam giác vuông ta có : 
tg a = 
( 3 là hệ số của x ) 
đ a ằ 710 34’ . 
Ví dụ 2 ( sgk ) 
a) Vẽ đồ thị hàm số y = - 3x + 3 ( HS vẽ hình lên bảng ) 
b) Gọi a là góc tạo bởi đường thẳng y = - 3x + 3 với trục Ox đ Ta có : a = . 
Xét D vuông POQ có : 
Tg ( 3 là giá trị tuyệt đối của hệ số a = - 3 của hàm số ) .
đ đ a = 1800 - 710 34’ ằ 1080 26’ .
5’
III-Củng cố kiến thức-Hướng dẫn về nhà: 
a) Củng cố : 
- Hệ số góc của đường thẳng là gì ? Các đường thẳng có hệ số góc như thế nào thì song song , tạo với Ox góc lớn , nhỏ , nhọn , tù ? 
Giải bài tập 27 ( sgk - 58 ) - 1 HS lên bảng làm bài . 
Thay x = 2 ; y = 6 vào công thức của hàm số đ tìm a ? 
b) Hướng dẫn : 
Học thuộc các khái niệm , nắm chắc tính chất của hệ số góc . 
Xem lại các ví dụ đã chữa . 
Giải bài tập trong sgk - 58 , 59 .