Giáo án Đại số 9 - Tiết 19: Nhắc lại - Bổ sung các khái niệm về hàm số

Tuần 10
Soạn ngày:
Dạy ngày:
Tiết 19 nhắc lại - bổ sung các khái niệm về hàm số
I/ Mục tiêu:
HS nắm vững các nội dung kiến thức về khái niệm hàm số. Cách viết giá trị của hàm số tại 1 giá trị của biến số. Hiểu khái niệm đồ thị của hàm số và bước đầu nắm được tính chất đồng biến và nghịch biến của hàm số trên tập số thực R.
HS có kỹ năng tính giá trị của hàm số tại 1 giá trị của biến số, cách biểu diễn cặp số (x; y) trên mặt phẳng toạ độ, biết vẽ đồ thị của hàm số y = ax.
Rèn cho HS tính cẩn thận khi khi tính toán, vẽ đồ thị chính xác và đẹp.
* Trọng tâm: vững các nội dung kiến thức về khái niệm hàm số, có kỹ năng tính giá trị của hàm số tại 1 giá trị của biến số
II/ Chuẩn bị
GV: Thước thẳng, bảng phụ, phấn mầu
HS: Bảng nhóm, bút dạ, học bài làm bài tập
III/ Các hoạt động dạy học
TG
Hoạt động của thày
Hoạt đông của trò
5’
1. Kiểm tra bài cũ
GV: ở lớp 7 chúng ta đã được làm quen với khái niệm hàm số, một số ví dụ về hàm số, khái niệm mặt phẳng toạ độ, đã xét đồ thị hàm số = ax. Trong chương trình lớp 9 chúng ta sẽ đi ôn lại tất cả các kiến thức đó và bổ sung thêm khái niệm hàm số đồng biến, hàm số nghịch biến; đường thẳng // và xét kỹ hàm số y = ax+b (a ạ 0). Trong tiết học này ta sẽ đi nhắc lại và bổ sung các khái niệm về hàm số
* HS nghe GV trình bày và quan sát trong SGK phần mục lục để theo dõi.
15’
2. Khái niệm hàm số
+ GV cho HS ôn lại các KN về HS
đKhi nào đại lượng y được gọi là hàm số của dại lượng x thay đổi ?.
đHàm số có thể được cho bằng những cách nào? 
GV cho HS nghiên cứu VD1(a,b) SGK:
GV: bảng sau có xác định 1 h/s không ?
x
2
4
2
5
9
y
5
7
6
4
2
GV lưu ý HS: Hàm số có thể được cho bằng bảng nhưng không phải bảng nào ghi giá trị của x và y cũng cho ta 1 hàm số y của x. 
HS: Nếu đại lượng y phụ thuộc vào đại lượng thay đổi x sao cho ứng với mỗi giá trị của x ta luôn xác định được 1 giá trị tương ứng và duy nhất của y thì y được gọi là hàm số của x và x gọi là biến số.
HS: Hàm số có thể được cho bởi bảng hay công thức.
*HS nắm cách ghi h/s cho bởi công thức tổng quát là: y = f(x)
VD: y = 2x hay f(x) = 2x; 
*HS: Bảng này không xác định y là hàm số của x vì ứng với một giá trị x = 2 thì ta có 2 giá trị của y là 5 và 6.
10’
3. Đồ thị của hàm số
GV yêu cầu HS làm ?2 (kẻ sẵn lưới ô vuông có hệ trục toạ độ) biểu diễn các cặp số trên mặt phẳng toạ độ.
2HS lên bảng thực hiện. Học sinh dưới lớp làm vào vở.
B/diễn các cặp số: A(;6), B(;4), C(1;2) D(2;1), E(3;), F(4;)
A
GV giới thiệu đồ thị của h/s y = f(x) là tập hợp các điểm có toạ độ (x;y) hay (x; f(x))
y
1
3
4
2
x
6
4
2
1
A
B
D
F
E
C
O
*HS vẽ đồ thị của hàm số y = 2x. Ta có đồ thị y = ax luôn đi qua gốc toạ O(0;0)
Với x = 1 ta có y = 2.1 = 2 ị A(1;2) thuộc đồ thị hàm số y = 2x.
Đồ thị trong ?2 là tập hợp các điểm A, B, C, D, E, F.
Đồ thị của h/s y = 2x là đường thẳng OA trong mặt phẳng toạ độ xOy.
10’
4. Hàm số đồng biến, hàm số nghịch biến 
+GV cho HS làm ?3: Yêu cầu cả lớp làm vào bảng giá trị.
GV đưa ra đáp án để HS đối chiếu:
Sau khi HS nhận xét đặc điểm, GV thông báo tính chất như vậy ta gọi h/s y = 2x + 1 là h/s đồng biến trên R, còn h/s y = - 2x + 1 là h/s nghịch biến trên R. đ Đưa khái niệm cho HS đọc 2 lượt.
HS nhận xét: cả 2 h/s đều xác định với mọi giá trị của x. Đối với h/s y = 2x + 1 thì khi x tăng ta thấy giá trị của biểu thức y cũng tăng.
Đối với h/s y = - 2x + 1 thì khi x tăng ta thấy giá trị của biểu thức y lại giảm.
+HS đọc phần tổng quát trong SGK.
5’
5. Luyện tập, củng cố 
gian GV hướng dẫn BT3 SGK: Lập bảng như ?3
+HS ghi hướng dẫn BT về nhà.
6. Hướng dẫn
+ Học thuộckhái niệm h/s, đồ thị h/s, h/s đồng biến, h/s nghịch biến. 
+ Làm BT 1, BT 2, BT 3 (SGK - Trang 45) và BT 1, 3 (SBT - Trang 56). 
+ Chuẩn bị cho bài sau: Luyện tập.