Giáo án Công nghệ 8 tiết 21 bài 21 + 22: Cưa, dũa kim loại

Ngày soạn: ngày/tháng/năm 
Ngày dạy: ngày/tháng/năm; lớp ........
Ngày dạy: ngày/tháng/năm; lớp ........
TIẾT: 21
BÀI 21 + 22: CƯA, DŨA KIM LOẠI
 	I. MỤC TIÊU 
 	1. Kiến thức 
	- Học sinh hiểu được ứng dụng của phương pháp cắt kim loại bằng cưa tay. 
	- Biết được các thao tác cơ bản về cưa, dũa kim loại.
	- Biết được các quy tắc an toàn lao động trong quá trình gia công. 
 	2. Kỹ năng 
	- Rèn kĩ năng quan sát, nhận biết, so sánh, phân tích và tổng hợp.
 	3. Thái độ 
	- Ham thích tìm hiểu về quy trình gia cơng cơ khí
	- Có tác phong làm việc khoa học, đúng quy trình, bảo đảm an toàn và có ý thức bảo vệ mơi trường
 	II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 
 	1. Chuẩn bị của giáo viên 
 	- SGK, giáo án, cưa, dũa kim loại.
 	2. Chuẩn bị của học sinh 
	- SGK, vở ghi.
 	III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 
 	1. Ổn định tổ chức (kiểm tra sĩ số)
 	2. Kiểm tra bài cũ 
	Câu hỏi:
	Em hãy kể tên các dụng cụ cơ khí cơ bản?
	Đáp án:
	- Thước đo góc gồm: êke, ke vuông, thước đo góc vạn năng.
	- Dụng cụ tháo lắp gồm: Mỏ lết, cờ lê, tua vít. 
	- Dụng cụ kẹp chặt gồm: Êtô, kìm.- Dụng cụ gia công gồm: Búa, cưa, đục, dũa,..
 	3. Bài mới
 	* Vào bài 
	Từ vật liệu ban đầu để gia công một sản phẩm ta ta có thể dùng một hay nhiều phương pháp gia công khác nhau theo một quy trình nhất định. Người thợ lành nghề hiện nay không chỉ thành thạo việc sử dụng tốt các loại máy cần thiết trong nghề mà còn phải thành thạo việc sử dụng các dụng cụ cơ khí gia công thô Hôm nay ta sẽ tìm hiểu một số phương pháp gia công cơ bản.
 	Hoạt động 1: Tìm hiểu kỹ thuật cắt kim loại bằng cưa tay
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
- GV: Yêu cầu HS quan sát hình 21.1a, tìm hiểu thông tin muc 1 phần I và trả lời câu hỏi.
? Cắt kim loại bằng cưa tay là phương pháp gia công như thế nào?
? Nêu công dụng của cưa tay?
? Em hãy cho biết cưa tay cấu tạo gồm mấy bộ phận chính?
? Em có nhận xét gì về lưỡi cưa gỗ và lưỡi cưa kim loại? 
- GV: Nhận xét và bổ sung.
=> GV kết luận:
- Cắt kim loại bằng cưa tay là 1 dạng gia công thô, dùng lực tác động làm cho lưỡi cưa chuyển động qua lại để cắt vật liệu.
- GV: Yêu cầu HS tìm hiểu thông tin SGK, liên hệ và trả lời câu hỏi.
- Trước khi cưa cần chuẩn bị những gì?
- GV: Yêu cầu HS quan sát hình 21.1b và mô tả cách chọn chiều cao êtô?
- GV: Nhận xét và bổ sung.
=> GV kết luận:
+ Chuẩn bị cưa:
- Lắp lưỡi cưa vào khung cưa.
- Lấy dấu trên vật cần cưa.
- Chọn êtô thích hợp.
- Kẹp vật lên êtô.
- GV: Yêu cầu HS quan sát hình 21.2 và thảo luận trả lời câu hỏi.
? Tư thế đứng cưa như thế nào?
? Em phải cầm cưa như thế nào?
? Em hãy mô tả thao tác cưa?
- GV vừa mô tả các bước thực hiện vừa làm mẫu các thao tác để HS quan sát.
- GV: Gọi đại diện các nhóm lên thao tác lại các bước như GV đã hướng dẫn, các nhóm khác quan sát, nhận xét.
- GV: Quan sát và sửa cho các nhóm.
=> GV nhận xét và kết luận:
- Tư thế đứng và thao tác cưa: 
+ Tư thế đứng: đứng thẳng, thoải mái,
+ Cách cầm cưa: tay phải nắm cưa, tay trái nắm đầu còn lại . 
+ Khi đẩy thì ấn lưỡi cưa và đẩy từ từ; khi kéo cưa về thì tay trái không ấn, tay phải rút cưa về nhanh hơn lúc đẩy.
- GV: Yêu cầu HS tìm hiểu thông tin SGK, liên hệ và trả lời câu hỏi.
? Khi cưa phải thực hiện những qui định nào?
? Rác thải, chất thải trong gia công cưa kim loại tác động đến môi trường như thế nào?
? Xử lí rác thải, chất thải trong gia công cưa kim loại như thế nào để không làm ô nhiễm môi trường?
- GV: Nhận xét và bổ sung.
=> GV kết luận:
+ An toàn khi cưa:
- Kẹp vật cưa phải đủ chặt.
- Lưỡi cưa căng vừa phải, không dùng cưa không có tay nắm hoăc tay nắm bị hỏng.
- Khi cưa gần đứt phải đẩy cưa nhẹ và đỡ vật.
- Không dùng tay gạt mạt cưa hoặc thổi vào mạch cưa.
I. Cắt kim loại bằng cưa tay.
1.Khái niệm:
- Quan sát, tìm hiểu thông tin và trả lời.
- Cắt kim loại bằng cưa tay là 1 dạng gia công thô, dùng lực tác động làm cho lưỡi cưa chuyển động qua lại để cắt vật liệu.
-Cắt kim loại thành từng phần, cắt bỏ phần thừa hoặc cắt rãnh.
- 5 bộ phận chính.
- Lưỡi cưa kim loại có các răng cưa nhỏ hơn lưỡi cưa gỗ để tang tính tiếp xúc với vật liệu.
- Lắng nghe.
- Ghi nhận thông tin.
2. Kĩ thuật cưa.
a. Chuẩn bị
- Liên hệ, tìm hiểu thông tin và trả lời.
- Lắp lưỡi cưa vào khung cưa.
- Lấy dấu trên vật cần cưa.
- Chọn êtô thích hợp.
- Kẹp vật lên êtô.
+ Quan sát và mô tả.
- Lắng nghe.
- Ghi nhận thông tin.
b. Tư thế đứng và thao tác cưa
- Quan sát, thảo luận và trả lời.
+ Tư thế đứng: đứng thẳng, thoải mái,
+ Cách cầm cưa: tay phải nắm cưa, tay trái nắm đầu còn lại . 
+ Khi đẩy thì ấn lưỡi cưa và đẩy từ từ; khi kéo cưa về thì tay trái không ấn, tay phải rút cưa về nhanh hơn lúc đẩy.
- Quan sát.
 - Đại diện HS các nhóm lên thực hiện tư thế đứng và thao tác cưa, các em khác quan sát.
- Lắng nghe và ghi nhận thông tin.
3. An toàn khi cưa
- Liên hệ, tìm hiểu thông tin và trả lời.
- Kẹp vật cưa phải đủ chặt.
- Lưỡi cưa căng vừa phải, không dùng cưa không có tay nắm hoăc tay nắm bị hỏng.
- Khi cưa gần đứt phải đẩy cưa nhẹ và đỡ vật.
- Không dùng tay gạt mạt cưa hoặc thổi vào mạch cưa.
- Liên hệ trả lời.
- Lắng nghe.
- Ghi nhận thông tin.
 	Hoạt động 2: Tìm hiểu dũa kim loại
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
- GV: Yêu cầu HS quan sát một số vật liệu được dũa phẳng, H22.1 SGK, tìm hiểu thông tin SGK và trả lời câu hỏi.
? Có nhận xét gì về bề mặt vật liệu sau khi dũa?
? Thế nào là phương pháp dũa kim loại?
? Có các loại dũa nào? Nhận xét gì về bề mặt vật liệu ứng với từng loại dũa?
- GV: Nhận xét và bổ sung.
=> GV kết luận:
- Dũa là phương pháp gia công thô khi lượng dư gia công >0.5mm, dùng để tạo độ nhẵn, phẳng trên các bề mặt nhỏ, khó làm được trên các máy công cụ.
- GV: Yêu cầu HS tìm hiểu thông tin SGK, liên hệ và trả lời câu hỏi.
? Công việc chuẩn bị trứơc khi dũa là gì?
- GV nhận xét.
- GV: Yêu cầu HS quan sát H22.2SGK, thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi
? Nêu cách cầm dũa được thể hiện ở hình 22.2a?
? Thao tác dũa được thực hiện như thế nào ở H22.2b?
- GV: Cho các nhóm trình bày kết quả thảo luận, nhận xét chéo, bổ sung.
- GV: Nhận xét và bổ sung.
=> GV kết luận:
+ Cách cầm dũa và thao tác dũa:
- Tay phải cầm cán dũa, tay trái đặt trực tiếp lên mặt dũa cách đầu dũa 20-30mm.
- Kết hợp hai thao tác: đẩy dũa tạo lực cắt và kéo dũa về không cần cắt. 
- GV: Yêu cầu HS tìm hiểu thông tin SGK, liên hệ và trả lời câu hỏi.
? Khi dũa cần thực hiện quy tắc an tòan nào?
- GV: Nhận xét và bổ sung.
=> GV kết luận:
+ An toàn khi dũa:
- Bàn nguội chắc chắn, vật dũa phải được kẹp chặt.
- Không dùng dũa cán vỡ hoặc nứt
- Không thổi phoi.
II. Dũa
1.Khái niệm:
- Quan sát, tìm hiểu thông tin và trả lời.
- Có độ nhẵn và bóng.
- Dũa là phương pháp gia công thô khi lượng dư gia công >0.5mm, dùng để tạo độ nhẵn, phẳng trên các bề mặt nhỏ, khó làm được trên các máy công cụ.
- Dũa tròn, dũa dẹt, dũa vuông, dũa bán nguyệt
- Lắng nghe.
- Ghi nhận thông tin.
2.Kĩ thuật dũa:
a. Chuẩn bị
- Liên hệ, tìm hiểu thông tin và trả lời.
- Trả lời.
- Lắng nghe.
b. Cách cầm dũa và thao tác dũa:
- Quan sát, thảo luận và trả lời.
- Tay phải cầm cán dũa, tay trái đặt trực tiếp lên mặt dũa cách đầu dũa 20-30mm.
- Kết hợp hai thao tác: đẩy dũa tạo lực cắt và kéo dũa về không cần cắt. 
- Trình bày kết quả, bổ sung.
- Lắng nghe.
- Ghi nhận thông tin.
3. An toàn khi dũa:
- Liên hệ, tìm hiểu thông tin và trả lời.
- Bàn nguội chắc chắn, vật dũa phải được kẹp chặt.
- Không dùng dũa cán vỡ hoặc nứt
- Không thổi phoi.
- Lắng nghe.
- Ghi nhận thông tin.
	4. Củng cố
	- GV: Hãy trình bày các điểm chung về an toàn khi gia công cưa?
	- HS: An toàn khi cưa:
	+ Kẹp vật cưa phải đủ chặt.
	+ Lưỡi cưa căng vừa phải, không dùng cưa không có tay nắm hoăc tay nắm bị hỏng.
	+ Khi cưa gần đứt phải đẩy cưa nhẹ và đỡ vật.
	+ Không dùng tay gạt mạt cưa hoặc thổi vào mạch cưa.
	- GV: Tiến hành dũa như thế nào?
	- HS: Cách cầm dũa và thao tác dũa:
	+ Tay phải cầm cán dũa, tay trái đặt trực tiếp lên mặt dũa cách đầu dũa 20-30 mm.
	+ Kết hợp hai thao tác: đẩy dũa tạo lực cắt và kéo dũa về không cần cắt.
 	5. Dặn dò
	- Học bài cũ.
	- Chuẩn bị bài mới.