Đề thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT môn Ngữ văn - Năm học 2020-2021 - Trường THCS Hiệp Sơn (Có hướng dẫn chấm)

UBND THỊ XÃ KINH MÔN
PHÒNG GD & ĐT KINH MÔN 
ĐỀ THI VÀO 10 THPT
Môn : Ngữ Văn 9
Năm học 2020 - 2021
Thời gian làm bài: 120 phút
( Đề này gồm 01 trang)
Phần I/ Đọc hiểu ( 3 điểm)
Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi:
 ...“Nhưng sao lại nảy ra cái tin như vậy được? Mà thằng chánh Bệu thì đích thị là người làng không sai rồi. Không có lửa làm sao có khói? Ai người ta hơi đâu bịa tạc ra những chuyện ấy làm gì. Chao ôi! Cực nhục chưa, cả làng Việt gian! Rồi đây biết làm ăn, buôn bán ra sao? Ai người ta chứa. Ai người ta buôn bán mấy. Suốt cả cái nước Việt Nam này người ta ghê tởm, người ta thù hằn cái giống Việt gian bán nướcLại còn bao nhiêu người làng, tan tác mỗi người một phương nữa, không biết họ đã rõ cái cơ sự này chưa” ?
 (Theo Ngữ văn 9 – Tập 1)
	1. Đoạn văn trên trích trong tác phẩm nào? Tác giả là ai? Nêu hoàn cảnh sáng tác của tác phẩm.
	2. Truyện được kể theo ngôi thứ mấy ? Ai là nhân vật chính?
	3. Tìm câu đặc biệt có trong đoạn văn ?
 4. Nhân vật bộc lộ tâm trạng, tình cảm nào qua đoạn trích trên ? 
Phần II/ Tập làm văn ( 7 điểm)
Câu 1 ( 2 điểm)
Từ nội dung phần đọc hiểu, em hãy viết đoạn văn nêu suy nghĩ của em về vai trò của quê hương với mỗi người.
Câu 2 ( 5 điểm)
...Ta lµm con chim hãt
Ta lµm mét cµnh hoa
Ta nhËp vµo hoµ ca
Mét nèt trÇm xao xuyÕn
Mét mïa xu©n nho nhá
LÆng lÏ d©ng cho ®êi
Dï lµ tuæi hai m­¬i
Dï lµ khi tãc b¹c...
 H·y ph©n tÝch hai khæ th¬ trªn ®Ó lµm râ t©m nguyÖn cao ®Ñp cña Thanh H¶i : muèn ®­îc cèng hiÕn phÇn tèt ®Ñp, dï nhá bÐ cña cuéc ®êi m×nh cho cuéc ®êi chung, cho ®Êt n­íc.
UBND THỊ XÃ KINH MÔN
PHÒNG GD & ĐT KINH MÔN 
HƯỚNG DẪN CHẤM 
Môn : Ngữ Văn
Câu
Yêu cầu cần đạt
1
2
3
4
Phần I/ Đọc hiểu ( 3 điểm)
* Mức tối đa: (3,0 điểm)
- Đoạn trích trên trích trong truyện ngắn Làng ( 0,25 đ)
- Nhà văn: Kim Lân ( 0,25 đ)
- Hoàn cảnh sáng tác: Truyện được viết trong thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp, năm 1948 ( 0,5 đ)
- Truyện kể theo ngôi thứ 3 ) 0,25đ)
- Nhân vật chính : Ông Hai ( 0,25 đ)
- Câu đặc biệt: Chao ôi! ( 0,5 đ)
- Tâm trạng được bộc lộ: đau đớn, tủi nhục vì nghe tin làng chợ Dầu theo giặc. Nhưng cũng thể hiện được tấm lòng yêu làng, yêu nước của ông Hai. ( 1đ)
* Mức chưa tối đa: Gv căn cứ vào các tiêu chí ở mức tối đa để xem xét đánh giá mức chưa tối đa theo tổng điểm đạt là 2,75 điểm hoặc các điểm dưới 3,75 cho bài làm của học sinh.
* Không đạt: Học sinh làm lạc đề hoặc không làm bài.
Câu 1
Câu 2 
( 5 đ)
Phần II/ Tập làm văn ( 7 điểm)
* Mức tối đa: (2,0 điểm)
a/ Đảm bảo thể thức một đoạn văn ( 0,25đ)
b/ Xác định đúng vấn đề nghị luận. ( 0,25đ)
c/ Triển khai hợp lí nội dung đoạn văn. ( 1,5 đ)
- Quê hương là nguồn cội, nơi có những người thân yêu trong gia đình, đẹp đẽ ở tình làng nghĩa xóm, lưu giữ bao kỉ niệm.
- Quê hương cho ta động lực, niềm tin để nỗ lực, phấn đấu vươn lên trong cuộc sống. Con người biết gắn bó, tự hào về quê hương là biểu hiện của lối sống ân nghĩa, thủy chung là chuẩn mực đạo đức.
- Nhớ về quê hương là bồi đắp cho chúng ta lối sống biết yêu thương, đoàn kết, sống có trách nhiệm với gia đình, làng xóm để góp sức mình xây dựng quê hương giàu đẹp.
- Ngược lại nếu quay lưng, bội bạc với quê hương là lối sống vô cảm, đi ngược lại truyền thống, đánh mất mình.
* Mức chưa tối đa: Gv căn cứ vào các tiêu chí ở mức tối đa để xem xét đánh giá mức chưa tối đa theo tổng điểm đạt là 1,75 điểm hoặc các điểm dưới 1,75 cho bài làm của học sinh.
* Không đạt: Học sinh làm lạc đề hoặc không làm bài.
Yêu cầu về kiến thức:
* Mức tối đa: (5,0 điểm)
Gîi ý:
 A- Më bµi : (0,5 đ) 
 - Giíi thiÖu bµi th¬ Mïa xu©n nho nhá, vµ ®o¹n trÝch hai khæ th¬ trªn.
 - Giíi thiÖu nhËn xÐt vÒ hai khæ th¬ trªn (nh­ ®Ò bµi ®· nªu)
 B- Th©n bµi : 4đ
 * Tõ c¶m xóc vÒ mïa xu©n thiªn nhiªn, mïa xu©n ®ất n­íc, nhµ th¬ cã kh¸t väng thiÕt tha, lµm “mïa xu©n nho nhá” d©ng cho ®êi.
 1. ¦íc nguyÖn ®­îc sèng ®Ñp, sèng cã Ých cho ®êi. ( 1,5đ)	
 Muèn lµm con chim hãt, cµnh hoa, nèt trÇm xao xuyÕn trong b¶n hoµ ca à Ph©n tÝch c¸c h×nh ¶nh nµy ®Ó thÊy vÎ ®Ñp ­íc nguyÖn cña Thanh H¶i.
 - §iÖp ng÷ “Ta lµm..., Ta nhËp vµo... diÔn t¶ mét c¸ch tha thiÕt kh¸t väng ®­îc hoµ nhËp vµo cuéc sèng cña ®Êt n­íc ®­îc cèng hiÕn phÇn tèt ®Ñp - dï nhá bÐ cña cuéc ®êi m×nh cho cuéc ®êi chung - cho ®Êt n­íc.
 - §iÒu t©m niÖm Êy ®­îc thÓ hiÖn mét c¸ch ch©n thµnh trong nh÷ng h×nh ¶nh th¬ ®Ñp mét c¸ch tù nhiªn gi¶n dÞ.
 + “Con chim hãt, “mét cµnh hoa”, ®ã lµ nh÷ng h×nh ¶nh ®Ñp cña thiªn nhiªn. ë khæ th¬ ®Çu, vÎ ®Ñp cña mïa xu©n thiªn nhiªn ®· ®­îc miªu t¶ b»ng h×nh ¶nh “mét b«ng hoa tÝm biÕc”, b»ng ©m thanh cña tiÕng chim chiÒn chiÖn “hãt chi mµ vang trêi”. ë khæ th¬ nµy, t¸c gi¶ l¹i m­în nh÷ng h×nh ¶nh Êy ®Ó nãi lªn ­íc nguyÖn cña m×nh : ®em cuéc ®êi m×nh hoµ nhËp vµ cèng hiÕn cho ®Êt n­íc.
 2. ¦íc nguyÖn Êy ®­îc thÓ hiÖn mét c¸ch ch©n thµnh, gi¶n dÞ, khiªm nh­êng ( 2đ)
 - NguyÖn lµm nh÷ng nh©n vËt b×nh th­êng nh­ng cã Ých cho ®êi
 + Gi÷a mïa xu©n cña ®Êt n­íc, t¸c gi¶ xin lµm mét “con chim hãt”, lµm “Mét cµnh hoa”. Gi÷a b¶n “hoµ ca” t­¬i vui, ®Çy søc sèng cña cuéc ®êi, nhµ th¬ xin lµm “mét nèt trÇm xao xuyÕn”. §iÖp tõ “mét” diÔn t¶ sù Ýt ái, nhá bÐ, khiªm nh­êng. 
 - ý thøc vÒ sù ®ãng gãp cña m×nh: dï nhá bÐ nh­ng lµ c¸i tinh tuý, cao ®Ñp cña t©m hån m×nh gãp cho ®Êt n­íc.
 - HiÓu mèi quan hÖ riªng chung s©u s¾c: chØ xin lµm mét nèt trÇm khiªm nh­êng trong b¶n hoµ ca chung.
 + Nh÷ng h×nh ¶nh con chim, cµnh hoa, nèt nh¹c trÇm cuèi cïng dån vµo mét h×nh ¶nh thËt ®Æc s¾c: “Mét mïa xu©n nho nhá - LÆng lÏ d©ng cho ®êi”. TÊt c¶ lµ nh÷ng h×nh ¶nh Èn dô mang vÎ ®Ñp gi¶n dÞ, khiªm nh­êng, thÓ hiÖn thËt xóc ®éng ®iÒu t©m niÖm ch©n thµnh, tha thiÕt cña nhµ th¬.
 + B»ng giäng th¬ nhá nhÑ, s©u l¾ng, ­íc nguyÖn cña Thanh H¶i ®· ®i vµo lßng ng­êi ®äc, vµ lung linh trong ¸nh s¸ng cña mét nh©n sinh quan cao ®Ñp: Mçi ng­êi ph¶i mang ®Õn cho cuôoc ®êi chung mét nÐt ®Ñp riªng, ph¶i cèng hiÕn c¸i phÇn tinh tuý, dï nhá bÐ, cho ®Êt n­íc, vµ ph¶i kh«ng ngõng cèng hiÕn “Dï lµ tuæi hai m­¬i / Dï lµ khi tãc b¹c”. §ã míi lµ ý nghÜa cao ®Ñp cña ®êi ng­êi.
 - Sù thay ®æi trong c¸ch x­ng h« “t«i” sang “ta” mang ý nghÜa réng lín lµ ­íc nguyÖn chung cña nhiÒu ng­êi.
 - H×nh ¶nh “mïa xu©n nho nhá” ®Çy bÊt ngê thó vÞ vµ s©u s¾c: ®Æt c¸i v« h¹n cña trêi ®Êt bªn c¹nh cÝa h÷u h¹n cña ®êi ng­êi, t×m ra mèi quan hÖ c¸ nh©n vµ x· héi.
 - ¦íc nguyÖn d©ng hiÕn Êy thËt lÆng lÏ, suèt ®êi, sèng ®Ñp ®Ï.
 * Khæ th¬ thÓ hiÖn xóc ®éng mét vÊn ®Ò nh©n sinh lín lao.(0,5đ)
 §Æt khæ th¬ trong mèi quan hÖ víi hoµn c¶nh cña Thanh H¶i lóc Êy, ta cµng hiÓu h¬n vÎ ®Ñp t©m hån nhµ th¬.
 C- KÕt bµi : ( 0,5đ)
 - TÊt c¶ ®Òu thËt ®¸ng yªu, ®¸ng tr©n träng, ®¸ng kh©m phôc.
 - ChØ mét “mïa xu©n nho nhá” nh­ng ý nghÜa bµi th¬ l¹i rÊt lín lao, cao ®Ñp.
* Yêu cầu về kĩ năng (1điểm)
- Bài làm có bố cục ba phần: mở bài, thân bài, kết bài hoàn chỉnh, mạch lạc. 
Hệ thống luận điểm, luận cứ rõ ràng, chặt chẽ.
- Biết cách làm bài văn nghị luận về một ý kiến bàn về văn học.
- Biết vận dụng linh hoạt các phép lập luận đã học.
- Kết cấu chặt chẽ, diễn đạt trong sáng, khuyến khích các bài viết sáng tạo.
* Lưu ý: Giám khảo cần vận dụng linh hoạt khi chấm để đánh giá đúng bài làm của học. Tùy bài làm cụ thể của thí sinh, giám khảo cho các thang điểm lẻ thích hợp.