Đề thi môn Địa lý 9 - Kỳ thi chọn học sinh giỏi cấp thành phố

KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP THÀNH PHỐ
NĂM HỌC 2013 – 2014
MÔN: ĐỊA LÝ 9 – THCS
(Thời gian làm bài 150 phút, không kể giao đề )
Ngày thi: 18/02/2014
Câu 1 ( 3 điểm ) 
a/Hãy cho biết vai trò của lớp vỏ khí đối với đời sống trên Trái Đất. 
b/ Nêu những nhân tố làm ảnh hưởng đến khí quyển và gây hậu quả làm biến đổi khí hậu trên Trái Đất ? Nhiệm vụ của học sinh phải làm gì để bảo vệ lớp vỏ khí ?
Câu 2. ( 3 điểm ) 
Tại sao nói Biển Đông là một biển lớn và tương đối kín ? Phần biển Việt Nam nằm trong Biển Đông có diện tích là bao nhiêu km2, tiếp giáp vùng biển của những quốc gia nào ? 
Câu 3. ( 5 điểm ) 
Trong phát triển kinh tế - xã hội, vùng Đồng bằng sông Hồng có những thuận lợi gì về mặt tự nhiên và dân cư –xã hội ? Kể tên các tỉnh, thành phố thuộc vùng Đồng bằng sông Hồng.
Câu 4. ( 4 điểm ) Dựa vào bảng số liệu dưới đây:
Giá trị sản xuất nông nghiệp ở Tây Nguyên, giai đoạn 1995 - 2002 ( đơn vị nghìn tỉ đồng )
Năm
Kon Tum
Gia Lai
Đăk lăk
Lâm Đồng
Cả vùng Tây Nguyên
1995
0,3
0,8
2,5
1,1
4,7
2000
0,5
2,1
5,9
3,0
11,5
2002
0,6
2,5
7,0
3,0
13,1
a/ Dựa vào số liệu trong bảng, hãy nhận xét tình hình phát triển nông nghiệp ở Tây Nguyên.
b/ Tại sao hai tỉnh Đăk Lăk và Lâm Đồng dẫn đầu vùng về giá trị sản xuất nông nghiệp ?
Câu 5: (5 điểm) 
Dựa vào bảng số liệu về diện tích đất nông nghiệp, dân số của cả nước và Đông bằng sông Hồng, năm 2002.	
Tiêu chí
 Vùng
Đất nông nghiệp
(nghìn ha)
Dân số
(triệu người)
Cả nước 
9406,8
79,7
Đồng bằng sông Hồng
855,2
17,5
a/ Em hãy tính bình quân diện tích đất nông nghiệp theo đầu người của cả nước và đồng bằng sông Hồng.
b/Vẽ biểu đồ thích hợp thể hiện diện tích đất nông nghiệp bình quân đầu người của cả nước và đồng bằng sông Hồng năm 2002. Nhận xét và giải thích ? 
 --------------------------------------Hết---------------------------------
Họ và tên thí sinh……………………………….Số báo danh………………….
(Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm!)
ĐÁP ÁN KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP THÀNH PHỐ
NĂM HỌC 2013 – 2014
MÔN: ĐỊA LÝ 9 – THCS
Câu
 Nội dung đáp án
Điểm
Câu1
Vai trò của lớp vỏ khí đối với đời sống trên Trái Đất:
Bảo vệ sự sống trên Trái Đất
Cung cấp lượng ô xi cần thiết cho con người và sinh vật.
Nơi diễn ra các quá trình thời tiết, khí hậu, hoàn lưu khí quyển.
Điều hòa nhiệt cho bề mặt Trái Đất,…
* Những nhân tố làm ảnh hưởng đến khí quyển và gây hậu quả làm biến đổi khí hậu trên Trái Đất:
+ Ô nhiễm tự nhiên: Do hiện tượng tự nhiên gây ra như phun trào núi lửa, gió cuốn theo cát bụi,…
+ Ô nhiễm nhân tạo: Do con người gây ra; như khói bụi của các nhà máy, khí thải từ hoạt động giao thông, khai thác rừng quá mức cho phép, sử dụng chất đốt đun củi, than đá,dầu mỏ,…
*Nhiệm vụ của học sinh phải làm gì để bảo vệ lớp vỏ khí :
- Về sinh trường lớp sạch sẽ, tham gia tích cực các phong trào trồng cây xanh do đoàn, đội và địa phương tổ chức.
- Vận động bạn bè và mọi người giữ gìn vệ sinh môi trường sạch sẽ.
- Mạnh dạn lên án những hành vi xả rác không đúng nơi quy định, hút thuốc lá, đổ nước bẩn ra đường, chặt phá cây xanh, chăn nuôi gây ô nhiễm ở khu vực đông dân cư,…
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
0,5 đ
0,5 đ
0,5 đ
0,25 đ
0,25 đ
Câu2
* Biển Đông là một biển lớn và tương đối kín vì:
- Biển Đông có diện tích 3447000 Km2 đứng thứ hai trong số các biển ven Thái Bình Dương và đứng thứ ba trên thế giới.
- Biển Đông được bao bọc bởi bốn phía: Lục địa Á – Âu, các quần đảo Phi-lip-pin, Ma-lai-xi-a, In-đô-nê-xi-a, chỉ thông với Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương qua các eo biển hẹp.
* Phần biển Việt Nam nằm trong Biển Đông có diện tích khoảng 1 triệu km2 , có rất nhiều đảo và quần đảo trong đó có quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền nước ta từ lâu đời.
* Vùng biển Việt Nam tiếp giáp vùng biển của những quốc gia : Trung Quốc, Phi-lip-pin, Ma-lai-xi-a, Bru-nây, In-đô-nê-xi-a, Thái Lan, Cam-pu-chia.
1,0 đ
1,0 đ
0,25 đ
0,75 đ
Câu3
* Trong phát triển kinh tế - xã hội, vùng Đồng bằng sông Hồng có những thuận lợi:
+ Về mặt tự nhiên: 
Vị trí tiếp giáp với Trung du và miền núi Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ và vịnh Bắc Bộ; nên có khả năng mở rộng quan hệ hợp tác với các vùng trong nước và quốc tế.
Địa hình khá bằng phẳng nhờ hệ thống sông Hồng bồi đắp.
Đất phù sa màu mỡ, thuận lợi sản xuất thâm canh lúa nước và các loại cây ngắn ngày.
Khí hậu nhiệt đới gió mùa ẩm, có mùa đông lạnh thích hợp một số cây ưa lạnh,…
Hệ thống sông Hồng thuận lợi tưới tiêu, giao thông vận tải thủy.
Biển đảo thuận lợi phát triển ngư nghiệp, du lịch, vận tải biển
Khoáng sản có đá vôi, than nâu, sét cao lanh, khí thiên nhiên để phát triển công nghiệp.
Các vườn quốc gia Tam Đảo, Cúc Phương, Cát Bà, …có khả năng phát triển du lịch sinh thái, cũng là nơi bảo tồn nguồn gen sinh học quý hiếm.
+ Dân cư – xã hội:
Nguồn lao động dồi dào có nhiều kinh nghiệm trong sản xuất nông nghiệp đặc biệt là thâm canh lúa nước.
Kết cấu hạ tầng nông thôn hoàn thiện nhất cả nước.
 Chính sách của Đảng, Nhà nước ưu tiên phát triển nông nghiệp, nông thôn.
Thị trường tiêu thụ lớn thúc, đẩy các ngành sản xuất hàng hóa phát triển.
* Kể tên các tỉnh, thành phố thuộc vùng Đồng bằng sông Hồng:
Hà Nội, Hải Phòng, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Hải Dương, Hưng Yên, Hà Nam, Nam Định, Thái Bình, Ninh Bình.
0,5 đ
0,5 đ
0,5 đ
0,5 đ
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
1,0 đ
Câu4
a/ Nhận xét tình hình phát triển nông nghiệp ở Tây Nguyên:
+ Giai đoạn 1995-2002: 
Tổng giá trị sản xuất nông nghiệp ở vùng Tây Nguyên phát triển chưa cao, chỉ đạt 13,1 nghìn tỉ đồng.
Tốc độ gia tăng giá trị sản xuất nông nghiệp của các tỉnh và cả vùng khá nhanh, năm 2002 tăng gấp gần 2,8 lần so với năm 1995 tương đương 8,4 nghìn tỉ đồng, giá trị này tập trung chủ yếu ở Đăk Lăk và Lâm Đồng.
b/ Đăk Lăk và Lâm Đồng dẫn đầu vùng về giá trị sản xuất nông nghiệp, nhờ chú trọng phát huy thủy lợi và áp dụng kỉ thuật canh tác mới để thâm canh cây lúa, cây lương thực khác, cây công nghiệp hàng năm và lâu năm.
 - Chăn nuôi gia súc, gia cầm được đẩy mạnh phát triển.
Đăk Lăk trồng cây công nghiệp có quy mô lớn, đặc biệt có thế mạnh về sản xuất và xuất khẩu cà phê, điều, hồ tiêu, cao su,…
Lâm Đồng nổi tiếng về trồng hoa và rau quả ôn đới, đồng thời có thế mạnh sản xuất chè và cây cà phê.
0,5 đ
1,0đ
1,0 đ
0,5 đ
0,5 đ
0,5 đ
Câu5
* HS xử lí số liệu:
 Đất nông nghiệp
Bình quân đất nông nghiệp = = (ha/người)
 Số dân tương ứng
Lập bảng số liệu mới:
Tiêu chí
Vùng
Bình quân đất nông nghiệp
(ha/người/)
Cả nước (năm 2002)
0,12
Đồng bằng sông Hồng
0,05
b. Vẽ biểu đồ, nhận xét:
Ÿ Vẽ biểu đồ: hình cột
 Yêu cầu: Chọn tỉ lệ khoảng cách chính xác, ghi đầy đủ tiêu chí, tên biểu đồ.
 - Lưu ý: Thiếu tỉ lệ, chú thích, tên biểu đồ => mỗi ý trừ 0,25 điểm.
Ÿ Nhận xét: Năm 2002
- Bình quân diện tích đất nông nghiệp của đồng bằng sông Hồng thấp hơn 2,4 lần so với cả nước.
* Giải thích: Đồng bằng sông Hồng có dân số đông, quỹ đất nông nghiệp ít. 
- Do quá trình đô thị hóa nên một phần diện tích đất nông nghiệp chuyển đổi sang mục đích sử dụng khác. 
0,5 đ
0,5
2,0 đ
1,0 đ
1,0 đ