Đề thi đoc cuối năm lớp 5 - Năm học 2013 - 2014

 ĐỀ THI ĐOC CUỐI NĂM LỚP 5 -Năm học 2013-2014
 I, ĐỀ RA ĐỌC ĐÚNG
1, Đọc bài : Thái sư Trần Thủ Độ 
 Trần Thủ Độ là người có công lập nên nhà Trần , lại là chú của vua và đứng đầu trăm quan, nhưng không vì thế mà tự cho phép mình vượt qua phép nước .
 Có lần , Linh Từ Quốc Mẫu , vợ ông, muốn xin riêng cho một người làm chức câu đương . Trần Thủ Độ bảo người ấy :
- Ngươi có phu nhân xin cho làm chức câu đương , không thể ví như những câu đương khác . Vì vậy phải chặt một ngón chân để phân biệt.
 Ngươi ấy kêu van mãi ông mới tha cho.
 Hỏi : Khi có người muốn xin chức câu đương Trần Thủ Độ đã làm gì ?
2 , Đọc bài : Trí dũng song toàn 
Lần khác , khi Giang Văn Minh vào yết kiến , vua Minh sai một đại thần ra về đối :
- Đồng trụ giờ rêu vẫn mọc .
Biết họ ngạo mạn nhắc chuyện Mã Viện dẹp cuộc nổi dậy của Hai Bà Trưng , Giang Văn Minh cứng cỏi đối đáp lại ngay :
- Bạch Đằng thưở trước máu còn loang .
Thấy sứ thần Việt Nam dám lấy việc quân đội cả ba triều đình Nam Hán , Tống và Nguyên đều thảm hại trên sông Bạch Đằng để dối lại vua Minh giận quá, sai người ám hại ông.
 Thi hài Giang Văn Minh được đưa về nước. Vua Lê Thần Tông đến tận linh cữu ông , khóc rằng :
- Sứ thần không làm nhục mệnh vua, xúng đáng là anh hùng thiên cổ.
Điếu văn của vua Lê còn có câu : :" Ai cũng sống, sống như ông. Ai cũng chết, chết như sống."
Hỏi : Vì sao vua nhà Minh sai người ám hại Giang Văm Minh ?
3, Đọc bài : Lập làng giữ biển
Bố Nhụ vẫn nói rất điền tĩnh :
- Ở đấy đất rộng , bãi dài , cây xanh , nước ngọt, ngư trường gần . Chả còn gì hay hơn cho một làng biển . Ngày xưa , lúc nào cũng mong có đất để dân chài phơi được một một vàng lưới , buộc được một con thuyền . Bây giờ đất đấy , rộng hết tầm mắt . Đất của nước mình , mình không đến ở thì để cho ai?
 Ông Nhụ bước ra võng . Cái võng làm bằng lưới đáyvẫn buộc lưu cữu ở ngoài hàng hiên. Ông ngồi xuống võng vặn mình . Hai mà phập phồng như người súc miệng khan. Ông đã hiểu những ý tưởng hình thành suy tính của người con trai ông quan trọng nhường nào .
HỎI : Việc lập làng mới người đảo có lợi ích gì ?
4, Đọc bài : Phân xử tài tình
 Lần khác , quan tới vãn cánh một ngôi chùa . Sư cụ đón tiếp kính cẩn , rồi nhờ tìm hộ số tiền nhà chùa bị mất .
 Quan nói sư cụ biện lễ cúng Phật, rồi gọi hết sư vãi , kẻ ăn người ở trong chùa ra, giao cho mỗi người một nắm thóc rồi và bảo :
 - Chùa ta mất tiền , chưa rõ thủ phạm . Mỗi người hãy cầm một nắm thóc đã ngân nước rồi vừa chạy vừa dàn , vừa niệm Phật. Đức Phật rất thiêng . Ai giab, Phật sẽ làm cho thóc trong tay kẻ đó nảy mầm . Như vậy, ngay gian sẽ rõ.
 Mới vài vòng chạy, đã thấy một chú tiểu thỉnh thoảng hế bàn tay cầm thóc ra xem . Quan lập tức cho bắt chú tiểu vì chỉ có kẻ có tật mới hay giật mình . Chú tiểu kia đành nhận tội.
Hỏi : Kể lại cách quan án tìm kẻ lấy trộm tiền nhà chùa?
5, Đọc bài : Luật Tục xua của người Ê- Đê 
 Về các tội 
- Tội không hỏi mẹ cha 
Có cây đa phải hỏi cây đa , có cây sung phải hỏi cây sung , có mẹ cha phải hỏi mẹ cha. Đi rừng hải củi mà không hỏi mẹ cha , đi suối lấy nước mà chảng nói với mẹ ; bán cái này . mua cái nọ mà không hỏi ông già bà cả là sai; phải đưa ra xét xử
- Tội ăn cắp 
Kẻ thò tay ra đánh cắp của người khác là kẻ có tội . Kẻ đó phải trả lại đủ giá lại đủ giá ; người ra phải bồi thường gấp đôi số của cải đã lấy cắp .
- Tội giúp kẻ có tội 
Kẻ đi cùng đi, bước cùng bước, nói cùng với kẻ có tội cũng là có tội .
- Tọi dẫn đường cho đich đến đánh làng mình 
Kẻ mà đich không đi được thì cõng, địch không ăn được thì mớm , đich không biết thì nói cho mà biết , làm hàng trăm dân làng bị địch bắt, hàng ngìn dân làng bị địch diết là kẻ có tội lớn. Phải xét xử kẻ đó bằng dao sắc , gươm lớn và bỏ xác hắn cho diều tha quạ mổ.
Hỏi :Kể những việc mà người Ê- Đê xem là có tội ?
6, Đọc bài : Luật Tục xua của người Ê- Đê 
 Về tang chúng và nhân chứng
 Phải nhìn tận mặt , phải bắt tận tay kẻ phạm tội ; phải lấy được, giữ được gùi, khăn , áo , dao, ...của kẻ phạm tội . Phải khoanh một vòng tròn dưới đất , khắc một dấu trên cột nhà ; nếu ở trong rừng phải bẻ nhánh cây , khắc dấu vào cây , khắc dấu vào cây rừng để làm dấu vào cây rừng để làm dấu nơi xảy ra sự việc .
 Phải có bốn năm người hoặc năm người hoặc vài ba người có mặt khi việc xảy ra . Mọi người tai đều đã nghe , mắt đề đã thấy. Có như vậy , các tang chứng mới chắc chắn.
Hỏi : Đồng bào Ê- Đê ngày xưa xử phạt dựa vào đâu?
7, Đọc bài : Hộp thư mật
 Hai Long phóng xe về phía Phú Lâm tìm hộp thư mật .
Người đặt hộp thư lần nào cũng tạo cho anh một sự bất ngờ. Bao giờ hộp thư cũng được đặt tại một nơi dễ tìm mà lại ít bị chú ý nhất. Nhiều lúc, người liên lạc còn gửi gắm vào đây một chút tình cảm của mình , thường bằng những vật gợi ra hình chữ V mà chỉ anh mới nhận thấy . Đó là tên Tổ quốc Việt Nam, là lời chào chiến thắng . Đôi lúc Hai Long đã đáp lại.
 Anh dừng xe trước một cột cây số ven đường , giữa cánh dồng vắng. Tháo chiếc bu-gi ra xem, nhưng dôi mắt anh không nhìn chiếc bu-gi mà chăm chú quan sát mặt đát phía sau cột cây số. Nó kia rồi ! Một hón đá hình mũi tên( lại chữ V quen thuộc) trỏ vào một hòn đá dẹt chỉ cách anh ba bước chân.
Hỏi : Người liên lạc ngụy trangtrong hộp thư mật khéo léo như thế nào?
8, Đọc bài : Phong cảnh đền Hùng
 Đền Thượng nằm chót vót trên đỉnh núi Nghĩa Lĩnh. Trước đền, những khóm hải dườngđâm bông rực đỏ , những cánh bướm nhiều màu sắc bay dập dờn như đang múa quạt xòe hoa. Trong đền. dòng chữ vàngNam quốc sơn hà uy nghiêmđè ở bức tranh hoành phi treo chính giữa.
 Lăng của các vua Hùng kề beeb đền Thượng , ẩn trong rừng cây xanh xanh. Đứng ở đây, nhìn ra xa, phong cảnh thật là đẹp. Bên trái là đỉnh Ba Vì vòi vọi, nơi Mị Nương- con gái vua Hùng thứ 18- theo Sơn Tinh về trấn giữ núi cao. Dãy Tam Đảo như bức tường xanh sừng sững chắn ngang bên phải đỡ lấy mây trời cuồn cuộn. Phía xa xa là núi Sóc Sơn, nơi in dấu chân ngựa sắt Phù Đổng , người có công giúp Hùng Vương đánh thắng giặc Ân xâm lược. Trước mặt là Ngã Ba Hạt, nơi gặp gỡ giữa ba dòng sông lớn tháng năm mải miết đắp bòi phù sa cho dồng bằng xanh mát .
 Trước đền Thượng có một cột đá cao đến năm gang, rộng khoảng ba tấc. Theo ngọc phả, trước khi dời đô về Phong Khê, An Dương Vương đã dựng mốc đá đó, thề với vua Hùng giữ vững giang sơn. Lần theo lói cũ đến lưng chừng núi có đền Trung thờ 18 chi vua Hùng. Những cành hoa đại cổ thụ tỏa hương thơm, những gốc thông già hàng năm, sáu thế kỉ che mát cho con cháu về thăm đất Tổ. Đi dần xuống là đền Hạ, chùa Thiên Quang và cuối cùng là đền Giếng, nơi có giếng Ngọc trong xanh, ngày xưa công chúa Mị Nương thường xuống rửa mặt , soi gương.
Hỏi :Tìm những từ ngữ miêu tả cảnh đẹp thiên nhiên nơi đền Hùng ?
9, Độc bài: Nghĩa thầy trò
 Các môn sinh đồng thanh dạ ran. Thế là cụ giáo Chu đi trước , học trò theo sau. Các anh có tuổi đi ngay sau thầy, người ít tuổi hơn nhường bước. cuối cùng là mấy chú tóc đẻ trái đào. Cụ giáo Chu dẫn học trò đi vè cuối làng , sang tận thôn Đoài, đến một ngôi nhà tranh đơn sơ mà sáng sủa, ấm cúng. Ở hiên trước , một cụ già trên tám mươi tuổi râu tóc bạc phơ đang ngồi sưởi nắng. Cụ giáo Chu bước vào sân , chắp tay cung kính vái và nói to:
 - Lạy thầy ! Hôm nay con đem tất cả môn sinh đến tạ ơn thầy.
Hỏi :Tình cảm của cụ giáo Chu đối với người thầy dạy cho cụ từ thưở học vỡ lòng như thế nao? Tìm những chi tiết thể hiện điều đó?
10, Đọc bài : Tranh Làng Hồ
 Kĩ thuật tranh Làng Hồ đã đạt tới sự trang trí tinh tế : những bộ tranh tố nữ áo màu, quần hoa chanh nề đen lĩnh của một thứ màu đen rất Việt Nam. Màu đen không pha bằng thuốc mà luyện bằng bột than của những chất liệu gợi nhắc thiết tha đến dồng quê đất nước: chất rơm bếp, than của cói chiếu và than của lá tre mùa thu rụng lá. Cái màu trắng điệp cũng là một sự sáng tạo góp phần vào kho tàng màu sắc của dân tộc trong hội họa. Màu trắng ấy càng ngắm cáng ưa nhìn; những hạt cát của điệp trắng nhấp nhánh muôn ngàn hạt phấn làm tăng thêm vẻ thâm thúy cho khuôn mặt, tăng thêm sống dộng cho dáng người trong tranh.
Hỏi : Kĩ thuật tạo màu trang Làng Hồ có gì đặc biệt?
 II. ĐỀ RA ĐỌC HIỂU 
Đọc thầm đoạn văn và trả lời các câu hỏi 
" Lời nói của bầ tôi đặc biệt trầm bổng nghe như tiếng chuông đồng . nó khắc sâu trí nhớ tôi dễ dáng như những đóa hoa và cũng dịu dàng rực rỡ đầy nhựa sống. Khi bà tôi mỉm cười, hai con mắt đen sẫm mở ralong lanh tia sáng dịu hiền khó tả. Đôi mắt ánh lên những tia sáng ấm áp, tươi vui và không bao giờ tắt. Mặc dầu trên đôi má ngăm ngăm đã có vô số những nếp nhăn nhưng khuôn mặt của bà tôi hình như vẫn con tươi trẻ. Tuy lưng hơi còng nhưng bà tôi đi lại vẫn nhanh nhẹn....."
 ( Trích " Thời thơ ấu "- Mác- xim Gooc- ki)
1, Đoạn văn trên tả vè ai?
2, Em hiểu gì về tình cả của tác giả đối với người được tả?
3, Tìm từ đồng nghĩa với từ " dịu dàng "?
Đặt câu với một trong các từ đó?
4, Đoạn văn trên có mấy câu ghép?
Hãy viết một câu ghép có trong đoạn văn và xác định các vế trong câu ghép đó?
 III. ĐÁP ÁN 
1. Ngươi có phu nhân xin cho làm chức câu đương không thể ví như những câu đương khác . Vì vậy phải chặt một ngón chân để phân biệt
2. Thấy sứ thần Việt Nam dám lấy việc quân đội cả ba Triều Đình Nam Hán, Tống và Nguyên đều thảm hại trên Sông Bạch Đằng để đối lại vua Minh giận quá sai người ám hại ông
3. Đất rộng bãi dài, cây xanh, nước ngọt, ngư trường gần - thuận lợi cho sinh sống và sản xuất đánh cá- bảo vệ vùng biển
4.
5. Tội không hỏi mẹ cha, tội ăn cắp, tội giúp kẻ có tội, tội dẫn đường cho đich đến đánh mình
6.Dựa vào tang chứng và vật chứng
7. Đặt nơi dễ tìm, ít bị chú ý, những vật gợi ra hình chữ V
8. Đứng ở đây ra xa phong cảnh thật là đẹp
Bên trái đỉnh Ba Vì vòi vọi
Dãy Tam Đào như bức tường xanh sừng sững
Phía xa núi Sóc Sơn
Trước mặt là Ngã Ba Hạc noi gặp gỡ giữa năm dòng sông lớn , tháng năm mải miết đắp bồi phù sa cho đồng bằng xanh mát
9.Cụ giáo Chu mang ơn rất nặng, đem tất cả môn sinh đến tạ ơn thầy 
10.Màu đen: Luyện bằng bột than: than lá tre, than cói chiếu,rơm bếp
 Màu trắng : Lấy từ vỏ sò, vỏ điệp trộn với hồ loãng nấu bằng bột gạo nếp tạo thành
III, ĐỀ ĐỌC HIỂU 
1, Đoạn văn tả người bà kính yêu của tác giả
2. Tình cảm của tác giả đối với bà : Qua những chi tiết miêu tả đã bộc lộ tình yêu thương của đứa cháu nhỏ với bà
3. Từ dồng nghĩa với từ dịu dàng: dịu hiền, hiền dịu, dịu ngọt 
4, Có 3 câu ghép 
VD: Tuy lưng /hơi còng nhưng bà tôi /đi lại vẫn nhanh nhẹn