Đề thi chọn học sinh giỏi tỉnh môn Ngữ văn Lớp 6 - Năm học 2013-2014 - Trường THCS Phương Trung (Có hướng dẫn chấm)

 Đề thi chọn học sinh giỏi môn ngữ văn lớp 6
 Trường thcs phương trung
 Năm học 2013-2014
 Thời gian 120 phút
Câu 1.(4,0 điểm):Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong các câu thơ sau:
 a.(2 điểm):
 Bóng Bác cao lồng lộng
 ấm hơn ngọn lửa hồng
 (Minh Huệ)
 b.(2 điểm):
 Gửi miền Bắc lòng miền Nam chung thuỷ
 Đang xông lên đánh Mĩ tuyến đầu.
 (Lê Anh Xuân)
Câu 2.(6,0 điểm)
 Đọc cõu chuyện sau: 
Một người ăn xin đó già. Đụi mắt ụng đỏ hoe, nước mắt ụng giàn giụa, đụi mụi tỏi nhợt, quần ỏo tả tơi. ễng chỡa tay xin tụi. 
Tụi lục hết tỳi nọ đến tỳi kia, khụng cú lấy một xu, khụng cú cả khăn tay, chẳng cú gỡ hết. ễng vẫn đợi tụi. Tụi chẳng biết làm thế nào. Bàn tay tụi run run nắm chặt bàn tay run rẩy của ụng: 
- Xin ụng đừng giận chỏu! Chỏu khụng cú gỡ cho ụng cả. 
ễng nhỡn tụi chăm chăm, đụi mụi nở nụ cười: 
- Chỏu ơi, cảm ơn chỏu! Như vậy là chỏu đó cho lóo rồi. 
Khi ấy, tụi chợt hiểu ra: cả tụi nữa, tụi cũng vừa nhận được cỏi gỡ đú của ụng. 
(Theo Tuốc-ghờ-nhộp, SGK Ngữ văn 9 tập một, trang 22, NXB Giỏo dục Việt 
Nam 2010) 
 Hóy viết một bài văn ngắn bày tỏ ý kiến của em về những điều tỏc giả muốn gửi gắm qua cõu chuyện trờn. 
Câu 3.(10,0 điểm):
 Dịp tết Nguyên đán nào cũng vậy,chợ hoa tết thật đông vui, rực rỡ.Hãy tả lại cảnh đó.
 đáp án đề thi chọn học sinh giỏi môn ngữ văn 6
 Năm học 2013-2014
Câu 1: a. - Học sinh chỉ ra được biện pháp so sánh :
 Bóng Bác-ngọn lửa hồng (0,5 điểm)
 -Nêu tác dụng: Câu thơ diễn tả cảm xúc của anh đội viên khi thức dậy trong đêm thấy Bác vẫn “thức hoài”.Trong sự đan xen giữa mộng và thực, anh cảm nhận được tình thương vô bờ của Bác và nhận thấy sự vĩ đại của Bác.Câu thơ với biện pháp so sánh đã thể hiện niềm kính yêu,ngưỡng mộ của anh đối với Bác.(0.5 điểm)
 b.-Học sinh chỉ ra được biện pháp hoán dụ:
 Miền Bắc:người dân miền Bắc;Miền Nam: người dân miền Nam
(lấy vật chứa đựng để nói vật bị chứa đựng)(0,5 điểm)
 -Nêu tác dụng: cách nói ngắn gọn,hàm súc,thể hiện tình cảm gắn bó, thống nhất của người dân 2 miền nam bắc.(0,5 điểm)
Câu 2:
1. Điều tỏc giả muốn gửi gắm qua cõu chuyện:
- Túm lược cốt truyện. 
- Điều tỏc giả muốn gửi gắm: bài học về tỡnh yờu thương, sự cảm thụng, chia sẻ giữa con người với con người, nhất là với những người nghốo khổ. 
2. Suy nghĩ của bản thõn 
- Khẳng định: cõu chuyện mang đến cho người đọc ý nghĩa triết lớ sõu sắc. 
+ Với một người sống trong cảnh bần hàn như ụng lóo (đó già, đụi mắt đỏ hoe, nước mắt giàn giụa, đụi mụi tỏi nhợt, quần ỏo tả tơi) rất dễ bị coi thường, khinh rẻ, nhưng cậu bộ khụng như vậy. Cậu lục hết tỳi nọ đến tỳi kia, nghĩa là rất muốn chia sẻ với ụng một chỳt gỡ, nhưng 
chẳng cú gỡ hết. Cử chỉ run nun nắm lấy bàn tay của ụng và lời núi chõn thành: Xin ụng đừng giận chỏu! Chỏu khụng cú gỡ cho ụng cả khiến ụng lóo cảm nhận được: tỡnh yờu thương, sự trõn trọng của một tấm lũng cũn quý hơn tiền bạc. 
+ Dự chờ đợi mói mà vẫn khụng nhận được chỳt vật chất nào từ cậu bộ, nhưng người ăn xin đang đúi lả kia cũng khụng vỡ thế mà thất vọng, buồn rầuTừ cỏi nhỡn chăm chăm, và nụ cười độ lượng của ụng, cậu bộ cũng như nhận được sự cảm thụng, chia sẻ. Cỏch ứng xử của hai người thật đẹp đẽ, cảm động. 
 - Bàn luận mở rộng vấn đề 
 + Xó hội ngày càng phỏt triển, chỳng ta càng phải biết đồng cảm, chia sẻ nhiều hơn với đồng loại. Nếu con người luụn quan tõm giỳp đỡ nhau trong cuộc sống thỡ mối quan hệ giữa người với người sẽ thờm gần gũi, gắn bú. Ngược lại, nếu ghẻ lạnh, thờ ơ, những người nghốo khổ, bất hạnh sẽ khụng thể cú sức mạnh và niềm tin để sống; con người sẽ dần trở nờn tàn nhẫn, 
ớch kỉ, độc ỏc. 
 + Dõn tộc Việt Nam vốn trọng tỡnh nghĩa. Những người biết quan tõm chia sẻ và giỳp đỡ đồng loại đỏng được trõn trọng. Chỉ cú như vậy mới cú thể phỏt huy được truyền thống đạo lớ quý bỏu của dõn tộc, gúp phần xõy dựng xó hội tốt đẹp hơn. 
 - Bài học nhận thức và hành động 
 + Tỡnh yờu thương là nột đẹp trong nhõn cỏch của con người. Mỗi người cần biết rốn luyện cho mỡnh tỡnh yờu thương và cỏch ứng xử phự hợp với những người xung quanh. Hóy bắt đầu từ những việc nhỏ nhất, với những người gần gũi nhất đến việc tham gia những hoạt động ngoài xó hội. 
 + Sự giỳp đỡ, chia sẻ với người khỏc phải xuất phỏt từ thiện tõm, sự chõn thành. Làm ơn mà khụng đợi hàm ơn, khụng cầu danh lợi. 
* Lưu ý: Trong quỏ trỡnh làm bài, thớ sinh cần tỡm được những dẫn chứng sinh động, phự hợp để làm sỏng tỏ vấn đề. 
b. Biểu điểm 
- Điểm 6: Đỏp ứng được những yờu cầu cụ thể của bài làm hoặc cú thể khụng theo hướng gợi ý như trờn nhưng phải cú sức thuyết phục. Bài viết thể hiện sự chặt chẽ, logic trong lập luận, mạch lạc trong tư duy, sõu sắc về vốn tri thức. 
- Điểm 4: Cơ bản đỏp ứng được yờu cầu của bài, tuy nhiờn lập luận chưa thật chặt chẽ, cũn một vài lỗi diễn đạt, chớnh tả. 
- Điểm 2: Đỏp ứng được một số yờu cầu về ý nờu trờn nhưng lập luận thiếu sức thuyết phục, cũn mắc lỗi diễn đạt, chớnh tả. 
- Điểm 0: Khụng viết được gỡ hoặc lạc đề
Câu 3: Yêu cầu về hình thức:
 -Bố cục 3 phần,bài sạch sẽ,không mắc lỗi chính tả
 -Đúng thể loại văn miêu tả.
 -Diễn đạt trôi chảy,câu văn có hình ảnh,cảm xúc.
 Yêu cầu về nội dung:
 Học sinh phải làm nổi bật nét đặc sặc,không giống mọi cảnh chợ hàng ngày mà cũng không phải là chợ tết nói chung mà là chợ hoa ngày tết.
 Dàn ý :
Có thể bắt đầu miêu tả toàn cảnh sau đó tả kĩ từng khu chợ,từng loài hoa điển hình ,hoặc bắt đầu từ khu nổi bật nhất ,rồi toả ra xung quanh,ở mỗi khu vực cần tả xen vào những hoạt động mua bán tấp nập.
 Mở bài:Giới thiệu chợ hoa Tết thông qua niềm yêu thích vẻ đẹp độc đáo của nó.(2 điểm)
 Thân bài(8 điểm)
+Từ xa thấy một màu hoa đào(tả kĩ một cành đào),xen lời mời chào của người bán và cảnh lựa chọn của người mua.
+Khu vực bán quất(hình dáng ,mầu quả,cảnh mua bán)
+Khu bán những loài hoa khác:hoa hồng, thược dược đủ màu,viôlét,các chậu hoa lan,chậu hoa li
Màu sắc rực rỡ, mùi thơm ngào ngạt của hoa,tiếng cười nói xôn xao
 Kết bài: (2 điểm)
cảm nghĩ về chợ hoa tết và mùa xuân.
 ..