Đề thi chọn học sinh giỏi cấp huyện đợt 1 môn Hóa học Lớp 9 - Năm học 2015-2016 - Đề 7 (Có hướng dẫn chấm)

UBND HUYỆN LƯƠNG TÀI
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN ĐỢT 1
Năm học: 2015 – 2016
MÔN THI: HÓA HỌC 9
Thời gian: 120 phút (không kể thời gian giao đề)
Bài 1 (1,5 điểm)	
 Viết phương trình phản ứng hoàn thành dãy chuyển hóa sau (ghi rõ điều kiện phản ứng nếu có, mỗi mũi tên một phản ứng). 
 	 B	 C 	
	 A Fe 
	 D	 E 
	Biết rằng: A + HCl " B + D + H2O.
Bài 2 (1,5 điểm)
	 Chỉ được dùng thêm quì tím, hãy nhận biết các dung dịch đựng trong các lọ riêng biệt mất nhãn sau: BaCl2, Ba(OH)2, HCl, H2SO4, NaCl .
Bài 3: (1,5 điểm)
 Cho m gam bột sắt vào hỗn hợp dung dịch chứa 0,16 mol Cu(NO3)2 và 0,4 mol HCl. Lắc đều cho phản ứng xảy ra hoàn toàn. Sau phản ứng thu được hỗn hợp kim loại có khối lượng bằng 0,7m và V lít khí (đktc). Tính V và m ?
Bài 4: (2,5điểm)
 Nung hoàn toàn 30 gam CaCO3 rồi dẫn toàn bộ sản phẩm khí thu được vào 800ml dung dịch Ba(OH)2, thấy thu được 31,08 gam muối axit. Hãy tính nồng độ mol của dung dịch Ba(OH)2 ?(Biết thể tích dung dịch thay đổi không đáng kể)
Bài 5 :(3 điểm)
Hòa tan 27,4 gam hỗn hợp muối gồm M2CO3 và MHCO3 ( M là kim loại kiềm) bằng 500ml dung dịch HCl 1M thì thấy thoát ra 6,72 lít khí CO2 (đktc). Để trung hòa lượng axit còn dư thì phải dùng vừa đủ 50ml dung dịch (xút) NaOH 2M.
a) Xác định công thức hóa học của mỗi muối ban đầu.
b) Nêu phương pháp hóa học để tinh chế hỗn hợp muối trên thành một muối tinh khiết. Viết phương trình hóa học xảy ra.
---------- HẾT ----------
(Đề thi gồm có 01 trang)
Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm. 
Họ và tên thí sinh:...............................................; Số báo danh.........................
 UBND HUYỆN LƯƠNG TÀI
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HƯỚNG DẪN CHẤM
Môn thi: Hóa học- Lớp 9
Bài 1(1,5 điểm)
ý/phần
Đáp án
 Điểm
 Phương trình phản ứng: 
 Fe3O4 + 4 CO 3 Fe + 4 CO2
 (A)
 (có thể dùng các chất khử khác)
 Fe + 2 HCl FeCl2 + H2# 
 (B)
 FeCl2 + 2 NaOH Fe(OH)2$ + 2 NaCl
 (C)
 2Fe + 3 Cl2 2 FeCl3
 (D)
 FeCl3 + 3 NaOH Fe(OH)3$ + 3 NaCl 
 (E)
 4 Fe(OH)2 + 2 H2O + O2 4 Fe(OH)3
 (E)
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
Bài 2(1,5 điểm)
ý/phần
Đáp án
 Điểm
Cho quỳ tím vào các mẫu thử.
- Mẫu thử nào làm quỳ tím có màu đỏ là: HCl, H2SO4.
- Mẫu thử nào làm quỳ tím có màu xanh là: Ba(OH)2.
- Mẫu thử nào làm quỳ tím không đổi màu là: BaCl2, NaCl.
Cho Ba(OH)2 mới nhận được vào các dung dịch HCl, H2SO4.
- Dung dịch có kết tủa trắng là H2SO4
 Ba(OH)2 + H2SO4 " BaSO4 $ + 2H2O
- Dung dịch còn lại là HCl.
Cho H2SO4 mới nhận được vào các dung dịch: BaCl2, NaCl.
- Dung dịch có kết tủa trắng là BaCl2
 H2SO4 + BaCl2 " BaSO4 $ + 2HCl
- Dung dịch còn lại là NaCl.
0,25
0,25
0,25
0,25
0,125
0,25
0,125
Bài 3(1,5 điểm)
ý/phần
Đáp án
 Điểm
Vì sau phản ứng thu được hỗn hợp kim loại nên Fe còn dư
 	Fe + 2HCl ® FeCl2 + H2 ­ 
	0,2	 0,4	 0,2 	mol
	Fe + Cu(NO3)2 ® Fe(NO3)2 + Cu
	0,16	 0,16	 0,16 mol
Phương trình biểu diễn khối lượng hỗn hợp kim loại sau phản ứng:
	m – (0,36× 56) + (0,16× 64 ) = 0,7m
	giải ra : m ≈ 33,07 gam
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
Bài 4(2,5 điểm)
ý/phần
Đáp án
 Điểm
 Đổi : 800 ml = 0 ,8l	
 số mol CaCO3 = 0,3 mol	
 số mol Ba(HCO3)2 = 0,12 mol
	CaCO3 CaO + CO2
	 0,3 	 0,3 mol
	Vì lượng Ba(HCO3 ) < lượng CO2 dùng nên có 2 trường hợp:
TH1: Phản ứng chỉ tạo muối Ba(HCO3)2
	2CO2 + Ba(OH)2 ® Ba(HCO3)2
	0,24	 0,12	 0,12 	 mol
	( dư 0,06)
TH2: Phản ứng tạo hỗn hợp hai muối
	2CO2 + Ba(OH)2 ® Ba(HCO3)2
	0,24	 0,12	 0,12 	mol
	CO2 + Ba(OH)2 ® BaCO3 + H2O
	0,06	 0,06	 mol
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
Bài 5(3 điểm)
Ý/phần
Đáp án
 Điểm
a)
b)
Đặt số mol M2CO3 và MHCO3 lần lượt là a,b mol
M2CO3 + 2HCl ® 2MCl + H2O + CO2 ­ 
	a 	 2a	 a 
MHCO3 + HCl ® MCl + H2O + CO2 ­ 
 b b	 b
NaOH + HCl ® NaCl + H2O
 0,1 0,1
Ta có hệ phương trình : 
giải ra a = 0,1, b = 0,2 
Phương trình biểu diễn khối lượng hỗn hợp muối:
	0,1(2M + 60) + 0,2 (M + 61) = 27,4 
 giải ra : M = 23 ( Na)
CTHH của mỗi muối : Na2CO3 và NaHCO3
Có 2 cách tinh chế hỗn hợp muối thành 1 chất tinh khiết.
* C1: Chuyển hóa hỗn hợp thành Na2CO3.
	 - Nung nóng hỗn hợp :
	2NaHCO3 Na2CO3 + H2O + CO2 ­ 
* C2: Chuyển hóa hỗn hợp thành NaHCO3
	 - Sục CO2 đến dư vào dung dịch hỗn hợp 2 muối rồi cô cạn dung dịch.
	Na2CO3 + CO2 + H2O ® 2NaHCO3 
0,5
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
*Ghi chú: Thí sinh có thể giải theo cách khác, nếu đúng cho điểm tối đa cho câu đó.
............................Hết...............................