Đề tài Một số phương pháp giúp học sinh hứng thú hơn trong giờ học phân môn chính tả

MOÄT SOÁ PHÖÔNG PHAÙP GIUÙP HOÏC SINH HÖÙNG THUÙ HÔN TRONG
GIÔØ HOÏC PHAÂN MOÂN CHÍNH TAÛ
A.PHAÀN MÔÛ ÑAÀU
I.Ñaët vaán ñeà.
Chúng ta đều biết rằng: “ Nhân cách của con người chỉ có thể được hình thành thông qua hoạt động giao tiếp”. Tiếng Việt là một ngôn ngữ thống nhất trên toàn bộ lãnh thổ Việt Nam. Trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta không chỉ lúc nào cũng giao tiếp bằng ngôn ngữ noùi. Ngôn ngữ viết cuõng đóng vai trò quan trọng trong giao tiếp. Yêu cầu đầu tiên và quan trọng của ngôn ngữ viết là phải viết đúng chính tả. Có nghĩa là khi thể hiện ngôn ngữ viết cần phải tuân theo hệ thống các quy tắc về cách viết thống nhất cho các từ của một ngôn ngữ. Hay nói cách khác, chính tả là những chuẩn mực của ngôn ngữ viết được thừa nhận trong ngôn ngữ toàn dân. Mục đích của nó là phương tiện thuận lôïi cho việc giao tiếp bằng chữ viết làm cho người viết và người đọc đều hiểu thống nhất những điều đã viết. Chính tả có thống nhất thì việc giao tiếp bằng ngôn ngữ mới không bị cản trở giữa các địa phương trong cả nước, cũng như giữa các thế hệ đời trước và đời sau. 
	Vì vậy việc dạy chính tả đúng phải được coi trọng ngay từ bậc Tiểu học. Việc dạy chính tả được hiểu như rèn luyện việc thực hiện những chuẩn mực của ngôn ngữ viết. ở các lớp Tiểu học, chính tả sẽ tạo điều kiện ban đầu trong hành trang ngôn ngữ cả một đời người trong các em. 
	Qua vieäc học chính tả, các em nắm bắt được các quy tắc chính tả và hình thành kỹ năng, kỹ xảo chính tả. Từ đó có thói qnen viết đúng chính tả, giúp cho sự hoàn thiện nhân cách của học sinh. Nó bắt đầu từ việc thuận tiện trong tiếp thu tri thức qua các môn học ở Tiểu học đến việc xây dựng các văn bản trong quá trình giao tiếp trong học tập.
	Chương trình Tiếng Việt ở bậc Tiểu học bao gồm nhiều phân môn. Phân môn chính tả có nhiệm vụ chủ yếu rèn cho học sinh nắm các quy tắc và các thói quen viết đúng với chuẩn chính tả Tiếng Việt. Cùng với các phân môn khác, chính tả giúp cho học sinh chiếm lĩnh văn hoá, là công cụ để giao tiếp, tư duy để học tập, trau dồi kiến thức và nhân cách làm người. Ngay từ đầu ở bậc Tiểu học trẻ cần phải được học môn chính tả một cách khoa học, cẩn thận để có thể sử dụng công cụ này suốt những năm tháng trong thời kỳ học tập ở nhà trường cũng như trong suốt cả cuộc đời.
	Chính tả có tầm quan trọng như vậy nên môn học này cần phải được coi trọng ở các trường Tiểu học. Nhưng trên thực tế hoïc sinh cuûa chuùng ta hieän nay thöôøngchöa höùng thuù trong giôø hoïc phaân moân Chính Taû. Cụ thể laø caùc em thöôøng toû ra chaùn naûn,thôø ô trong giôø hoïc phaân moân naøy.Trước tình hình như vậy, việc nhìn nhận lại thực trạng về việc dạy chính tả để từ đó tìm ra một số giải pháp hữu hiệu giuùp học sinh höùng thuù hôn là hết sức cần thiết. Đặc biệt là việc cải tiến cách dạy chính tả sao cho khoa học, cho hiệu quả hơn.
	Xuất phát từ những quan điểm trên, bản thân lại là một giáo viên có nhiều đối tượng học sinh nhö vaäy neân tôi mạnh dạn tiến hành nghiên cứu đề tài: “Moät soá phöông phaùp giuùp hoïc sinh höùng thuù hôn trong giôø hoïc phaân moân Chính Taû” để góp phần nâng cao chất lượng dạy – học phân môn Chính tả.
 II. Lyù do choïn ñeà taøi:
 Trong quaù trình giaûng daïy lôùp 5 ,baûn thaân toâi nhaän thaáy hoïc sinh thöôøngchöa höùng thuù trong giôø hoïc phaân moân Chính Taû .Ñaëc bieät ñaàu naêm hoïc naøy ôû lôùp toâi chuû nhieäm caùc em thöôøng toû ra chaùn naûn,thôø ô trong giôø hoïc phaân moân naøy neân toâi quyeát ñònh choïn ñeà taøi: “Moät soá phöông phaùp giuùp hoïc sinh höùng thuù hôn trong giôø hoïc phaân moân Chính taû” 
 III .Phaïm vi vaø ñoái töôïng nghieân cöùu:
 1.Phaïm vi nghieân cöùu:
Giúp cho học sinh höùng thuù hôn trong giôø hoïc phaân moân Chính Taû
 2. Ñoái töôïng nghieân cöùu:
Hoïc sinh lôùp Naêm 21Tröôøng TH-THCS-THPT AÙ Chaâu naêm hoïc 2011 – 2012.
B .NOÄI DUNG
 I . Cô sôû lyù luaän:
 Caùc nguyeân taéc chính taû khoâng taùch rôøi caùc nguyeân taéc daïy hoïc Tieáng Vieät .Chính taû laø phaân moân coù tính chaát coâng cuï,tính chaát thöïc haønh laøm cô sôû cho vieäc daïy hoïc caùc phaân moân khaùc cuûa Tieáng Vieät.Cuøng vôùi phaân moân Taäp Vieát ,Chính Taû cung caáp kieán thöùc vaø hoaøn thieän kó naêng taïo ra hình thöùc vaät chaát bieåu hieän ngoân ngöõ trong hoaït ñoäng giao tieáp .Muïc ñích cuûa daïy chính taû laø reøn luyeän khaû naêng “ñoïc thoâng ,vieát thaïo”, chuû yeáu laø vieát ñuùng chuaån möïc vaø daïng thöùc vieát cuûa ngoân ngöõ.
 II. Thöïc traïng:
 Thöïc traïng laø ôû hoïc sinh tieåu hoïc caùc em vieát chính taû coøn sai raát nhieàu ,phaûi chaêng moät phaàn laø do caùc em chöa thaät söï höùng thuù trong giôø hoïc phaân moân naøy.Vì vaäy maø chuùng ta caàn nhìn nhaän laïi caùch daïy cuûa mình xem ñaõ thaät söï taïo ra cho caùc em söï höùng thuù hay chöa?
 III . Bieän phaùp giuùp hoïc sinh höùng thuù trong giôø hoïc phaân moân Chính taû:
Để tiết dạy chính tả đạt kết quả cao, gây hứng thú trong học tập cho học sinh, tôi thường tổ chức hoạt động học taâp dưới hình thức trò chơi như sau:
 1.Troø chôi Chung Söùc
- Troø chôi naøy ñöôïc tieán haønh khi höôùng daãn hoïc sinh tìm hieåu vaø ghi nhôù töø khoù hoaëc nhöõng baøi taäp chính taû coù noäi dung phuø hôïp.
- Giaùo vieân choïn moät soá töø khoù trong baøi,cho ñieåm theo keát quaû khaûo saùt treân moät traêm ngöôøi ,soá ñieåm töông öùng vôùi moãi töø tuøy thuoäc vaøo soá ngöôøi löïa choïn töø ñoù. 
 2. Troø chôi Ai nhanh hôn? 
- Troø chôi naøy ñöôïc tieán haønh khi trong baøi vieát coù nhieàu cặp từ so sánh đối lập hoaëc tìm những bài hát ở Tiểu học có phụ âm đầu hoaëc nhöõng vaàn maø hoïc sinh deã nhaàm laãn.
- Giaùo vieân toå chöùc cho hoïc sinh thi tìm,ñoäi naøo nhanh hôn thì ñöôïc coäng ñieåm cho ñoäi mình.
	3. Troø chôi Truùc xanh
Mục đích cuối cùng của bài chính tả là phải ghi nhớ các trường hợp viết đúng một cách có ý thức mà trong đó thực chất là giúp học sinh nắm vững nội dung ngữ nghĩa của từ gắn với chữ viết.Vì vaäy maø toâi muoán aùp duïng troø chôi naøy ñeå giuùp hoïc sinh höùng thuù hôn trong giôø hoïc maø coøn giuùp hoïc sinh ghi nhôù ñöôïc nghóa cuõng nhö caùch vieát.
Tôi so sánh để phân biệt những trường hợp dễ lẫn lộn cho các em. Soạn ra những bài luyện tập phù hợp với các em ở địa phương mình. Cho học sinh đặt câu với những từ dễ mắc lỗi hoặc có thể đưa ra những đoạn văn, đoạn thơ trong đó có nhiều từ viết sai chính tả để học sinh tự mình phát hiện lỗi, tìm hiểu nguyên nhân sai và chữa lại cho đúng.
 4. Bài dạy minh họa
LUẬT BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
I. Mục tiêu:
1. Mục tiêu chung:
- Nghe – viết đúng chính tả một đoạn trong Luật Bảo vệ môi trường.
- Ôn lại cách viết những từ ngữ chứa tiếng có âm cuối n/ng.
2. Mục tiêu riêng: 
- HS trung bình – yếu: Tìm được một cặp tiếng chỉ khác nhau ở âm cuối n/ng.
- HS khá – giỏi: Tìm được ít nhất 3 cặp tiếng chỉ khác nhau ở âm cuối n/ng.
II. Chuẩn bị:
- Viết từng cặp chữ ghi tiếng cột dọc ở bài tập 2b và từng phiếu nhỏ để học sinh bốc thăm.
- Bút dạ, bảng phụ, giấy khổ to ghi bài tập 3.
III. Các hoạt động dạy học:
Nội dung
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
1.Khởi động: 1’
Bài cũ: 2’
Bài mới: 34’
Giới thiệu: 1’
HĐ 1: Hướng dẫn nghe viết chính tả: 20’
HĐ 2: Bài tập chính tả: 13’
Bài 2b: 6’
Bài 3b: 7’
Củng cố: 2’
Dặn dò:
- Nhận xét, rút kinh nghiệm bài kiểm tra giữa học kì 1.
- Đưa hình ảnh về phá hoại môi trường.
- Giới thiệu tên bài: Luật Bảo vệ môi trường.
* MT: Nghe – viết đúng chính tả một đoạn trong Luật Bảo vệ môi trường.
* PP: Quan sát, Hỏi đáp, Trò chơi học tập, Thực hành.
- Đọc bài chính tả. 
- Tìm hiểu nội dung:
+ Nội dung Điều 3, Khoản 3, Luật Bảo vệ môi nói gì?
- Nhận xét.
- Cho HS một số hình ảnh bảo vệ môi trường.
- Tìm từ khó
- Luyện viết từ khó.
- Nhận xét.
- Đọc bài.
- Đọc soát lỗi. 
- Chấm bài, nhận xét.
* MT: 
- Ôn lại cách viết những từ ngữ chứa tiếng có âm cuối n/ng.
- HS trung bình – yếu: Tìm được một cặp tiếng chỉ khác nhau ở âm cuối n/ng.
- HS khá – giỏi: Tìm được ít nhất 3 cặp tiếng chỉ khác nhau ở 
* PP: Động não, Thảo luận, Trò chơi học tập.
- Hướng dẫn làm bài. 
- Chữa bài.
- Nhận xét, bổ sung.
- Đọc yêu cầu đề bài.
- Chữa bài.
- Nhận xét, bổ sung.
- Tuyên dương, khen ngợi.
- Nhận xét tiết học. 
- Chuẩn bị bài sau.
- Hát và vỗ tay theo nhạc bài hành tinh mãi xanh
- Lắng nghe.
- Quan sát.
- Lắng nghe, theo dõi SGK.
- 1 HS đọc lại.
- Điều 3, Khoản 3 giải thích thế nào là hoạt động bảo vệ môi trường. 
- Chơi trò chơi: “Chung sức”
- Từ khó: ứng phó, khắc phục, suy thoái, Luật Bảo vệ, Điều.
- Viết từ khó vào bảng con.
- Viết vào vở.
- Đổi vở kiểm tra.
- Lập nhóm 4 theo yêu cầu cùng chung 1 tiếng.
- Thảo luận 3 phút tìm tiếng vào bảng nhóm.
- Đại diện trình bày.
- Thảo luận nhóm tổ.
- Làm bài 5’
- Chơi trò chơi: “Tiếp sức”
- Nhắc lại nội dung bài học.
C. KEÁT LUAÄN
 I. Baøi hoïc kinh nghieäm:
 Thoâng qua vieäc nghieân cöùu naøy, baûn thaân toâi ñaõ tìm hieåu vaø ñeà ra ñöôïc moät soá bieän phaùp nhaèm giuùp hoïc sinh höùng thuù hôn trong giôø hoïc phaân moân Chính taû ôû tröôøng tieåu hoïc noùi chung vaø ôû lôùp 5 noùi rieâng.Töø ñoù toâi ruùt ra nhöõnng baøi hoïc kinh nghieäm nhö sau:
Phaûi höôùng daãn hoïc sinh thaät kó nhöõng qui taéc cô baûn .
Giaùo vieân phaûi phaùt aâm moät caùch chuaån vaø chính xaùc.
Ñoái vôùi hoïc sinh :caùc em caàn phaûi tö duy vaø vaän duïng thöïc tieãn ñeå aùp duïng vaøo baøi vieát cuûa mình.
Söï coá coâng reøn luyeän vaø söï phaán ñaáu cuûa hoïc sinh.
 - Beân caïnh ñoù giaùo vieân caàn taïo moät soá troø chôi giuùp hoïc sinh höùng thuù trong giôø hoïc.
 II. YÙ nghóa:
 Chính taû trong tröôøng tieåu hoïc raát quan troïng.Giuùp caùc em noùi vaø vieát chuaån xaùc Tieáng Vieät vaø laø tieàn ñeà ñeå hoïc leân caùc baäc hoïc tieáp theo.
III. Khaû naêng öùnng duïng trieån khai:
 ÖÙng duïng vaøo daïy khoái lôùp 5vaø trong tröôøng Tieåu hoïc.
IV. Nhöõng kieán nghò ñeà xuaát:
 Treân ñaây laø saùng kieán maø toâi ñaõ vaän duïng nhằm giuùp hoïc sinh höùng thuù trong giôø hoïc cuõng nhö vieát ñuùng chính taû vaø ñaït ñöôïc nhöõng keát quả cao.Raát mong söï goùp yù cuûa BGH vaø caùc ñoàng nghieäp. 
D. LỜI CẢM ƠN
 Việc phát hiện lỗi chính tả, thống kê, tìm nguyên nhân gây lỗi, từ đó tìm ra phương pháp giảng dạy cũng như biện pháp nâng cao chất lượng phân môn chính tả cho học sinh lớp 5 là hết sức quan trọng và cần thiết. Việc sửa chữa, khắc phục lỗi chính tả cho học sinh không chỉ tiến hành trong một thời gian ngắn mà có kết quả ngay được, đây là là một quá trình lâu dài cố gắng của thầy và trò, vì vậy giáo viên phải kiên trì, biết chờ đợi sự tiến bộ của học sinh thì mới có kết quả tốt.
 Trên đây là phương pháp cũng như biện pháp để dạy phân môn chính tả lớp 5 mà tôi nghiên cứu theo thực trạng ở đơn vị trường. Do điều kiện thời gian và trình độ có hạn nên chuyên đề chắc không khỏi những hạn chế và sai sót, rất mong sự đóng góp, ý kiến của lãnh đạo chuyên môn và đồng nghiệp. Cảm ơn sự quan tâm của quý đồng nghiệp.