Bài giảng Toán Lớp 8 - Bài 5: Phương trình chứa ẩn ở mẫu và luyện tập - Năm học 2020-2021 - Trường THCS Huỳnh Văn Nghệ

Năm học 2020 - 2021 
TRƯỜNG THCS HUỲNH VĂN NGHỆ 
CHÀO CÁC EM HỌC SINH LỚP 8 
Nhóm II	 
2x - (3 - 5x) = 4(x +3) 
- Pt ở nhóm (I) là các pt mà hai vế của nó đều là các biểu thức hữu tỉ của ẩn và không chứa ẩn ở mẫu 
- Pt ở nhóm (II) là các pt có biểu thức chứa ẩn ở mẫu ( hay pt chứa ẩn ở mẫu ) 
x 3 + 3x 2 + 3x+1= 0 
Quan sát các nhóm phương trình sau 
Nhóm I	 
 ë nh÷ng bµi tr­ưíc ta chØ xÐt c¸c phương tr×nh 
mµ hai vÕ cña nã lµ c¸c biÓu thøc h÷u tØ cña Èn 
vµ kh«ng chøa Èn ë mÉu . 
Trong bµi nµy ta sÏ nghiªn cøu c¸c phương tr×nh 
cã biÓu thøc chøa Èn ë mÉu . 
Giá trị tìm được của ẩn có là nghiệm 
của phương trình đã cho hay không? 
1. Ví dụ mở đầu : 
Giải phương trình: 
Chuyển các biểu thức chứa ẩn sang một vế 
Thu gọn vế trái, ta được x = 1 
* x =1 kh«ng lµ nghiÖm cña ph­ương tr×nh v× t¹i x = 1 gi¸ trÞ ph©n thøc kh«ng x¸c ®Þnh. 
Bài 5 . PHƯƠNG TRÌNH CHỨA ẨN Ở MẪU VÀ LUYỆN TẬP 
2. Tìm điều kiện xác định của một phương trình : 
Giải 
ĐKXĐ: x – 2 ≠ 0 x ≠ 2 
b) ĐKXĐ: x – 1 ≠ 0 khi x ≠ 1 và x + 2 ≠ 0 khi x ≠ - 2 
Ví dụ 1 : Tìm điều kiện xác định của mỗi phương trình sau : 
1. Ví dụ mở đầu : 
®kx® cña ph­ương tr×nh lµ g×? 
®kx® cña phươ­ng tr×nh lµ ®iÒu 
 kiÖn cña Èn ®Ó tÊt c¶ c¸c mÉu 
 trong ph­ương tr×nh ®Òu kh¸c 0 
Bµi tËp : Nèi mçi c©u ë cét tr¸i víi mét c©u ë cét ph¶i ®Ò ® ư îc kÕt qña ®óng 
a) 
b) 
§KX§ 
c) 
1) x ≠ 2 vµ x ≠ -2 
d) 
3) x ≠ 3 vµ x ≠ -2 
5) x ≠ - 1 
4) x ≠ 1 vµ x ≠ 2 
2) x ≠ 1 vµ x ≠ -1 
a) 
a) 
Ph­¬ng tr×nh 
§KX§ 
3. Giải phương trình chứa ẩn ở mẫu 
2. Tìm điều kiện xác định của phương trình : 
®kx® cña ph­ương tr×nh lµ ®iÒu kiÖn 
cña Èn ®Ó tÊt c¶ c¸c mÉu trong ph­ương 
tr×nh ®Òu kh¸c 0 
1. Ví dụ mở đầu : 
2. Tìm điều kiện xác định của phương trình : 
* Bước 1 : Tìm ĐKXĐ của phương trình. 
* Bước 2 : Quy đồng mẫu hai vế của phương trình rồi khử mẫu. 
* Bước 3 : Giải phương trình vừa nhận được. 
* Bước 4 : Kết luận, các giá trị thỏa mãn ĐKXĐ chính là nghiệm của phương trình đã cho 
Ví dụ 2 : Giải phương trình 
Lời giải 
- Quy đồng mẫu 2 vế của phương trình : 
=> 2(x + 2)(x – 2) = x(2x + 3) (1a) 
 2(x 2 - 4) = 2x 2 + 3x 
 2x 2 - 8 = 2x 2 + 3x 
 - 8 = 2x 2 + 3x – 2x 2 
 3x = - 8 
 x = 
( thỏa mãn ĐKXĐ) 
Vậy tập nghiệm của phương trình (1) là S = { } 
ĐKXĐ : x ≠ 0 và x ≠ 2 
	MC: 2x(x - 2) 
Bài 5 . PHƯƠNG TRÌNH CHỨA ẨN Ở MẪU VÀ LUYỆN TẬP 
3. Giải phương trình chứa ẩn ở mẫu 
2. Tìm điều kiện xác định của phương trình : 
1. Ví dụ mở đầu : 
2. Tìm điều kiện xác định của phương trình : 
®kx® cña phương tr×nh lµ ®iÒu kiÖn 
cña Èn ®Ó tÊt c¶ c¸c mÉu trong phương 
tr×nh ®Òu kh¸c 0 
* Bước 1 : Tìm ĐKXĐ của phương trình. 
* Bước 2 : Quy đồng mẫu hai vế của phương trình rồi khử mẫu. 
* Bước 3 : Giải phương trình vừa nhận được. 
* Bước 4 : Kết luận, các giá trị thỏa mãn ĐKXĐ chính là nghiệm của phương trình đã cho 
Bµi 27 tr22 SGK Gi¶i ph­ương tr×nh sau: 
§KX§ : 
MC: x + 5 
VËy tËp nghiÖm cña ph­ương tr×nh S = {-20} 
Bài tập : 
( thỏa mãn ĐKXĐ ) 
BÀI 5. PHƯƠNG TRÌNH CHỨA ẨN Ở MẪU VÀ LUYỆN TẬP 
Sơ đồ các bước giải phương trình chứa ẩn ở mẫu 
Home 
LUYỆN TẬP 
Bài 1 :Hãy tìm và chỉ ra những chỗ sai trong bài giải phương trình sau đây và sửa lại cho đúng: 
x 2 – 5x = 5(x – 5) (1a) 
x 2 – 5x = 5x – 25 
x 2 – 10x + 25 = 0 
(x – 5) 2 = 0 
x = 5 
(không thỏa mãn ĐKXĐ) 
Vậy tập nghiệm của phương trình là S = Ø 
ĐKXĐ: x ≠ 5 
Giải 
ĐKXĐ: x ≠ 1 và x ≠ - 1 
( thỏa mãn ĐKXĐ ) 
Giải: 
Vậy tập nghiệm của phương trình (a) là S = { 2 } 
Giải: 
ĐKXĐ: x ≠ 2 
Vậy tập nghiệm của phương trình (b) là S = Ф 
( loại vì không thỏa mãn ĐKXĐ ) 
 Bài 2: Giải các phương trình 
Bài 3 . Giải phương trình 
	 b)  
	 a)  
Giải 
a) 
ĐKXĐ: x+3 0 x -3 
(1) 
(1)  
  
Vậy: S= 
b) 
Giải 
Hướng dẫn về nhà: 
1 . Về nhà học kĩ lý thuyết 
2. Nắm vững các bước giải phương trình. 
3. Xem kĩ các bài tập giải trên lớp. 
4. Bài tập về nhà 
a) 
b) 
c)