Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Tuần 23, Tiết 91: Ôn tập các kiểu câu

 NGỮ VĂN 8 
Tiết 91 - TIẾNG VIỆ T : 
ÔN TẬP CÁC KIỂU CÂU 
 
 ÔN TẬP CÁC KIỂU CÂU 
 C ác kiểu câu : Nghi vấn, c ầu khiến, c ảm thán, t rần thuật, p hủ định. 
 Cho cô biết, dựa vào mục đích nói của câu ở học kì II 
lớp 8 các em đã được học những kiểu câu nào? 
Hãy trình bày đặc điểm về hình thức và chức năng của từng kiểu câu trên? 
ÔN TẬP CÁC KIỂU CÂU 
  I. Lý thuyết . 
 Đặc điểm về hình thức và chức năng của câu Nghi vấn, Trần thuật, Cảm thán, Cầu khiến, Phủ định. 
Kiểu câu 
Đặc điểm v ề hình thức và chức năng 
Đặc điểm về hình thức 
Chức năng 
Câu nghi vấn 
Câu cầu khiến 
Câu cảm thán 
Câu trần thuật 
Câu phủ định 
- Có chứa những từ nghi vấn, hoặc có từ hay . 
- Khi viết kết thúc bằng dấu chấm hỏi. 
Chức năng chính dùng để hỏi. 
- Có những từ cầu khiến, ngữ điệu cầu khiến . 
- Khi viết kết thúc bằng dấu chấm than, hoặc dấu chấm. 
- Có chứa những từ ngữ cảm thán. - Khi viết thường kết thúc bằng dấu chấm than . 
Dùng để ra lệnh, yêu cầu, đề nghị, khuyên bảo . 
Bộc lộ trực tiếp cảm xúc của người nói . 
- Không có đặc điểm hình thức của các câu nghi vấn, cảm thán, cầu khiến. - Kết thúc thường bằng dấu chấm, có khi bằng dấu chấm lửng, chấm than . 
Thường dùng để kể, thông báo, nhận đinh,miêu tả... 
- Thông báo, xác nhận không sự vật, sự việc, tính chất, quan hệ nào đó. -Phản bác một ý kiến, một nhận định. 
Có chứa những từ phủ định . 
 Vợ tôi không ác, nhưng thị khổ quá rồi (1). [  ]. 
Cái bản tính tốt của người ta bị những nỗi lo lắng, 
buồn đau, ích kỉ che lấp mất (2). Tôi biết vậy, nên 
tôi chỉ buồn chứ không nỡ giận (3). 
 ÔN TẬP CÁC KIỂU CÂU 
  II . B à i tập: 
  Bài 1 ( sgk/131) : Đọc những câu sau và cho biết mỗi câu thuộc kiểu câu nào trong số các kiểu câu nghi vấn, cầu khiến, cảm thán, trần thuật, phủ định. (Các câu được đánh số để tiện theo dõi.) 
Nhận diện kiểu câu 
 - C1: Câu trần thuật 
- C2: Câu trần thuật 
 C3: Câu trần thuật 
 ÔN TẬP CÁC KIỂU CÂU 
 II . B à i tập: 
 Bài 2 (sgk/131) : Dựa theo nội dung của câu 2 trong bài tập 1 (sgk/131) Tạo câu nghi vấn theo những cách khác nhau: 
VD: Những gì có thể che lấp mất cái bản tính tốt của người ta? (hỏi theo kiểu câu chủ động) 
Hoặc: Cái bản tính tốt của người ta có thể bị những gì che lấp mất? (hỏi theo kiểu câ u bị động) 
Hoặc: Cái bản tính tốt của người ta có thể bị những nỗi lo lắng, buồn đau ích kỉ che lấp mất không? 
 Chao «i, buån qu¸! 
 ¤i! Buån qu¸! 
 Buån thËt! 
 Buån ¬i lµ buån! 
 ÔN TẬP CÁC KIỂU CÂU 
 B. B à i tập: 
  II . B à i tập: 
 Bài tập 3 (sgk/131) : Hãy đặt câu cảm thán chứa một trong 
những từ vui, buồn, hay, đẹp,... 
Ví dụ 
– Bộ phim hay quá! 
– Buồn quá đi mất! 
– Hôm nay trông em đẹp quá! 
– Chao ôi! Vui quá là vui! 
– Ôi buồn quá! 
– Hay tuyệt cú mèo! 
– Ôi! Vui quá! 
 ÔN TẬP CÁC KIỂU CÂU 
 B ài t ập 4 (sgk/131) : Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi : 
 Tôi bật cười bảo lão (1): - Sao cụ lo xa quá thế(2) ? Cụ còn khỏe lắm, chưa chết đâu mà sợ (3)! Cụ cứ để tiền ấy mà ăn, lúc chết hãy hay (4)! Tội gì bây giờ nhịn đói mà để tiền lại (5)? - Không, ông giáo ạ (6) ! Ăn mãi hết đi thì đến lúc chết lấy gì mà lo liệu (7)? 
a. - Câu trần thuật: 
- Câu cầu khiến: 
- Câu nghi vấn: 
b. - Câu nghi vấn dùng để hỏi: 
c. - Câu nghi vấn không dùng để hỏi: 
câu (1), (3), (6) 
câu (4) 
 câu (2), (5), (7) 
câu (7) 
câu (2), (5) 
 II . B à i tập: 
TIẾNG VIỆ T T iết 9 1 : ÔN TẬP CÁC KIỂU CÂU 
Củng cố 
Bài tập: Xác định các kiểu câu: nghi vấn, cầu kiến, cảm thán, trần thuật, phủ định trong đoạn văn sau: 
 Ôi chao! Mùa xuân đến rồi!. Mùa xuân là mùa của muôn hoa nở rộ, chúng ra đã thêm được tuổi xuân. Trong chúng ta ai cũng thích mùa xuân có đúng không? Mùa xuân, năm mới đã đến, chúng ta quên hết những thứ không tốt đẹp của năm trước và chuẩn bị những thứ mới cho năm nay, ai cũng chúc nhau những lời hay ý đẹp, không ai lại làm điều xấu trong dịp này. Vậy chúng ta hãy cùng nhau chào đón mùa xuân ấm áp nhé!.... 
 ÔN TẬP CÁC KIỂU CÂU 
CỦNG CỐ 
 Ôi chao! Mùa xuân đến rồi! ( Câu cảm) . Mùa xuân là mùa của muôn hoa nở rộ, chúng ra đã thêm được tuổi xuân ( Câu trần thuật) . Trong chúng ta ai cũng thích mùa xuân có đúng không? ( Câu nghi vấn) Mùa xuân, năm mới đã đến, chúng ta quên hết những thứ không tốt đẹp của năm trước và chuẩn bị những thứ mới cho năm nay, ai cũng chúc nhau những lời hay ý đẹp, không ai lại làm điều xấu trong dịp này ( Câu phủ định) . Vậy chúng ta hãy cùng nhau chào đón mùa xuân ấm áp nhé! ( Câu cầu khiến) .... 
Bài tập: Xác định các kiểu câu: nghi vấn, cầu kiến, cảm thán, trần thuật, phủ định trong đoạn văn sau: 
- Học thuộc các ghi nhớ về Câu nghi vấn sgk/ 1 1 và sgk/22; ghi nhớ về Câu cầu khiến sgk/31; GN về Câu cảm thán sgk/44; GN về câu trần thuật sgk/46 cùng GN về Câu phủ định sgk/ 53. 
- Làm các bài tập trong sgk sau mỗi bài của các kiểu câu . 
- Chuẩn bị tiết : Chương trình địa phương (Phần Tiếng việt) 
ÔN TẬP CÁC KIỂU CÂU 
HƯỚNG DẪN HỌC TẬP 
Chúc các em 
học tốt !