Bài giảng Ngữ văn 12 - Đất nước - Năm học 2015-2016

ĐẤT NƢỚC 
Tháng 11 năm 2015 
Trích trường ca Mặt đường khát vọng 
Nguyễn Khoa Điềm 
Em hãy trình bày 
khái quát về tác 
giả, tác phẩm? 
I. Tìm hiểu chung: 
1. Tác giả 
Chống Mĩ 
Suy tƣ 
Cảm xúc dồn nén 
 Màu sắc chính luận 
2. Tác phẩm 
Dung lƣợng lớn 
Năm 1971 
Xuất bản 1974 
Tại chiến trƣờng 
Bình Trị Thiên 
Kết hợp tự sự và 
trữ tình 
Xuất xứ 
Chƣơng 5 
II. Đọc hiểu văn bản 
2.1. Đọc diễn cảm 
2.2. Tìm hiểu văn bản 
a.Những cảm nhận mới mẻ của tác giả về đất nƣớc: 
Đất nước có 
từ bao giờ? 
Khi ta lớn lên Đất Nước đã có rồi 
Đất Nƣớc có trong câu chuyện cổ tích “ngày xửa 
ngày xưa mẹ thường hay kể” 
Đất Nƣớc có trong hình ảnh 
"miếng trầu bây giờ bà ăn" 
Đất nƣớc lớn lên khi dân mình biết 
"trồng tre mà đánh giặc " 
"Tóc mẹ thì bới sau đầu" và "Cha mẹ thương 
nhau bằng gừng cay muối mặn" 
Cái kèo, cái cột thành tên 
Hạt gạo phải một nắng hai sƣơng xay, 
giã, dần sàng 
Đất nƣớc 
bắt đầu từ 
Thời xa xưa 
Phong tục tập quán 
Truyền thống đánh giặc giữ nước. 
Làm ra hạt lúa, 
hạt gạo 
Ăn trầu 
Để tóc 
Yêu thương nhau 
Đất nước tồn tại 
ở những phương 
diện nào? 
Đất nƣớc 
tồn tại 
Chiều dài lịch sử 
Chiều rộng của không gian địa lí 
Bề dày của văn hóa 
Vì sao Đất Nước 
là của nhân dân? 
b. Tư tưởng Đất Nước của nhân dân. 
 - Nhân dân là những người xây dựng và bảo vệ 
Đất Nước. 
 - Sử dụng chất liệu dân gian để nói về Đất 
Nước , nhân dân : 
+ Có một tình yêu đắm say. 
+ Coi trọng nghĩa tình hơn mọi thứ của cải vật 
chất. 
+ Bền bỉ trong đấu tranh 
III. Tổng kết. 
3.1. Nội dung: 
 Đoạn trích đã đem đến một sự cảm nhận mới 
mẻ của Nguyễn Khoa Điềm về Đất Nước bằng sự 
trải nghiêm của chính bản thân nhà thơ và sự thức 
tỉnh của thế hệ trẻ miền Nam xuống đường đấu 
tranh. 
3.2. Nghệ thuật: Sử dụng chất liệu văn học, văn 
hoá dân gian. 
 Kết hợp cảm xúc và lí trí trong một đoạn thơ 
trữ tình, chính trị. 
IV. Luyện tập: 
 Tư tưởng và ý thức trách nhiệm của thế 
hệ trẻ hôm nay về Đất Nước và thế hệ của 
nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm giống và khác 
nhau như thế nào? 
 XIN TRÂN TRỌNG CẢM ƠN!