Bài giảng Môn Vật lý lớp 9 - Tuần 25 - Tiết 49 - Lí thuyết và bài tập thấu kính hội tụ

Tuần : 25 Ngày soạn: 19/02/2012 	
 Tiết : 49	 Ngày dạy: 24/02/2012
LÍ THUYẾT VÀ BÀI TẬP THẤU KÍNH HỘI TỤ
A. MỤC TIÊU
1. Kiến thức: 
Biết được khái niệm thấu kính nói chung, thấu kính hội tụ nói riêng.
2. Kĩ năng: 
- Các tia sáng đặc biệt qua thấu kính hội tụ
Khắc sâu thêm kiến thức của bài Thấu kính hội tụ
3. Thái độ: 
 + Học sinh có thái độ yêu thích môn học.
B. PHƯƠNG PHÁP: 
 + Nêu và giải quyết vấn đề giải thích câu hỏi.
C. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên: Giáo án
2. Học sinh: 	Ôn tập và làm bài tập và trả lời câu hỏi 
D. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
I. Ổn định lớp:
II. Bài cũ: (Kết hợp trong bài dạy)
III. Bài mới:
1. Đặt vấn đề: 
2.Triển khai bài mới:
Hoạt động 1 ( … phút): Ôn tập	
Hoạt động của GV - HS
Nội dung
- Tổ chức cho học sinh nhắc lại kiến thức của bài bằng các câu hỏi như:
+ Thế nào là thấu kinh, thấu kính hội tụ.
+ Các tia sáng đặc biệt truyền qua thấu kính.
- Tổ chức cho học sinh trả lời.
- Gv chốt lại vấn đề cần nắm
- Học sinh nhắc lại kiến thức qua các câu hỏi của gv.
- Hs tham gia trả lời.
- Hs tiếp nhận thông tin.
Hoạt động 2 ( .... phút): Vận dụng 
Hoạt động của GV - HS
Nội dung
- Tổ chức cho Hs tìm hiểu thông tin bài 1.
- yêu cầu hs lần lượt trả lời.
- Gv chốt lại vấn đề cần nắm
- Tổ chức cho Hs tìm hiểu thông tin bài 2.
- yêu cầu hs trả lời, vẽ hình
- Gv chốt lại vấn đề cần nắm
- Tổ chức cho Hs tìm hiểu thông tin bài 3.
- yêu cầu hs lần lượt trả lời.
- Gv chốt lại vấn đề cần nắm
B- Bài tập:
Bài 1: 
Cho điểm sáng S, ảnh S’ như hình vẽ. 
 S
 S’
Hãy cho biết đó là thấu kính gì? Nêu tính chất ảnh.
Vẽ đường truyền của tia sàng để xác định được S’
Trả lời:
a) Là tháu kính hội tụ, ảnh thật
b) hình vẽ:
 S I 
 F F’
 O
 S’
Bài 2: Cho điểm sáng S, ảnh S’ như hình vẽ. 
 S’
 S
Hãy cho biết đó là thấu kính gì? Nêu tính chất ảnh.
Vẽ đường truyền của tia sàng để xác định được S’
Trả lời:
a) Thấu kính hội tụ, ảnh áo.
b) hình vẽ: 
 S’
 S F’
 F
Bài 3: Hãy nêu các điều kiện đêr nhận biết đó là thấu kính hội tụ.
Trả lời:
- Có phần rìa mỏng hơn phần giữa.
- cho ảnh thật : nằm phía bên kia thấu kính, hoặc nằm phía bên kiâ trục chình.
- Cho ảnh ảo xa thấu kính hơn vật. 
3. Củng cố:	
- GV hệ thống các kiến thức chính cần nắm.
- HS xem lại các bài tập khó
 4. Dặn dò:
- HS ôn lại các bài tập đã trả lời.
Tuần : 25 Ngày soạn: 19/02/2012 	
 Tiết : 50	 Ngày dạy : 24/02/2012
LÍ THUYẾT VÀ BÀI TẬP ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI
THẤU KÍNH HỘI TỤ
A. MỤC TIÊU
1. Kiến thức: 
 Biết được khái niệm thấu kính nói chung, thấu kính hội tụ nói riêng.
Các tia sáng đặc biệt qua thấu kính hội tụ
2. Kĩ năng:
- Khắc sâu thêm kiến thức của bài Thấu kính hội tụ
3. Thái độ: 
+ Học sinh có thái độ yêu thích môn học
B. PHƯƠNG PHÁP: 
+ Nêu và giải quyết vấn đề giải thích câu hỏi.
C. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên: Giáo án
2. Học sinh: 	Ôn tập và làm bài tập và trả lời câu hỏi .
D. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
I. Ổn định lớp:
II. Bài cũ: (Kết hợp trong bài dạy)
III. Bài mới:
1. Đặt vấn đề: 
2.Triển khai bài mới: 
Hoạt động 1 ( … phút): Ôn tập	
Hoạt động của GV - HS
Nội dung
- Tổ chức cho học sinh nhắc lại kiến thức của bài bằng các câu hỏi như:
+ Nêu đặc điểm của ảnh của vật qua thấu kính hội tụ.
 + Thế nào là quang tâm, tiêu điểm, tiêu cự, trục chính của thầu kính hội tụ.
- Tổ chức cho học sinh trả lời.
- Gv chốt lại vấn đề cần nắm
A- Lý thuyết:
- Học sinh nhắc lại kiến thức qua các câu hỏi của gv.
- Hs tham gia trả lời.
- Hs tiếp nhận thông tin.
Hoạt động 2 ( .... phút): Vận dụng 
Hoạt động của GV - HS
Nội dung
- Tổ chức cho Hs tìm hiểu thông tin bài 1.
- yêu cầu hs làm bài tập đã cho.
- Tổ chức Hs lên bảng làm. Yêu cầu hs khác nhận xét bài làm của bạn. 
- Gv chốt lại vấn đề cần nắm
- Tổ chức cho Hs tìm hiểu thông tin bài 2.
- yêu cầu hs làm bài tập đã cho.
- Tổ chức Hs lên bảng làm. Yêu cầu hs khác nhận xét bài làm của bạn. 
- Gv chốt lại vấn đề cần nắm
- Tổ chức cho Hs tìm hiểu thông tin bài 3.
- yêu cầu hs làm bài tập đã cho.
- Tổ chức Hs lên bảng làm. Yêu cầu hs khác nhận xét bài làm của bạn. 
- Gv chốt lại vấn đề cần nắm
B- Bài tập:
 Bài 1: Cho một thấu kính hội tụ có tiêu cự f = 30cm, một vật sáng AB đặt trước thấu kính và cách thấu kinh một khoảng 45cm.
Hãy trình bày cách dựng ảnh A’B’ của vật sáng AB qua TKHT trên.
Hãy tìm khoảng cách từ ảnh đến TKHT.
Tìm độ cao của ảnh A’B’ nêu AB cao 9cm.
Giải:
a) - Từ B kẻ một tia sáng BI, cắt thấu kính tại I, cho tia ló đi qua F’.
- Từ B kẻ một tia tới BO đi qua quang tâm O, cho tia ló truyền thẳng.
- Hai tia ló cắt nhau tại B’. hạ từ vuông góc từ B’ xuống trục chính, cắt trục chính tại A’. 
- Vậy A’B’ chính là ảnh cần dựng.
b) Ta có: ABO ~ A’B’O
=> = ( 1)
Ta có: A’B’F’ ~ OIF’
=> = ó = (2)
= => A’O.OF’ = AO.(A’O– OF’)
 A’O.30 = 45.(A’O – 30)
15.A’O = 1350 => A’O = 90cm.
c) Từ (1) ta có: = => A’B’ = 4,5cm.
Bài 2: Cho một thấu kính hội tụ có tiêu cự f, một vật sáng AB đặt trước thấu kính một khoảng 25cm, qua thấu kính cho ảnh thật A’B’ cách thấu kính một khoảng 50cm. 
Hãy vẽ ảnh A’B’ của vật sáng AB nói trên.
Hãy tìm tiêu cự của thấu kính.
Giải:
a) Vẽ hình.
b) Ta có: ABO ~ A’B’O
=> = ( 1)
Ta có: A’B’F’ ~ OIF’
=> = ó = (2)
= => A’O.OF’ = AO.(A’O– OF’)
50.OF’ = 25.(50 – OF’) ó 75.OF’ = 1250
=> OF’ = 16,7cm.
Bài 3: Cho một thấu kính hội tụ có tiêu cự f, một vật sáng AB đặt trước thấu kính một khoảng 15cm, qua thấu kính cho ảnh A’B’ cách thấu kính một khoảng 45cm. Hãy dựng ảnh và tìm tiêu cự của thấu kính nói trên.
Giải:
* TH1: Nếu là ảnh thật:
Ta có: ABO ~ A’B’O
=> = ( 1)
Ta có: A’B’F’ ~ OIF’
=> = ó = (2)
Từ (1) và (2), ta có: = => A’O.OF’ = AO.(A’O– OF’)
45.OF’ = 15.(45 – OF’) ó 60.OF’ = 675
=> OF’ = 11,25cm.
* TH2: Nếu là ảnh ảo:
Ta có: ABO ~ A’B’O
=> = ( 3)
Ta có: A’B’F’ ~ OIF’
=> = ó = (2)
= => A’O.OF’= AO.(A’O+ OF’)
45.OF’ = 15.(45 + OF’) ó 30.OF’ = 675
=> OF’ = 22,5cm
3. Củng cố:	
Kí duyệt tuần 25
Ngày 20 tháng 02 năm 2012
Tổ Trưởng :
BÙI TẤN KHUYÊN
- GV hệ thống các kiến thức chính cần nắm.
- HS xem lại các bài tập khó
 4. Dặn dò:
- HS ôn lại các bài tập đã trả lời.