Bài giảng Môn Vật lý lớp 8 - Tiết 1 - Bài 1: Chuyển động cơ học (tiết 1)

TiÕt 1 
 Ngày soạn: 26/8/2014
 CHƯƠNG I: CƠ HỌC
Bài 1: CHUYỂN ĐỘNG CƠ HỌC
I. MỤC TIÊU:
1.Kiến thức: 
- Nêu được những ví dụ về chuyển động cơ học trong đời sống hàng ngày.
- Nêu được ví dụ tính tương đối giữa chuyển động và đứng yên, biết xác định trạng thái của vật đối với vật làm mốc.
- Nêu dược ví dụ về các dạng chuyển động cơ học thường gặp: chuyển động thẳng, chuyển động tròn, chuyển động cong
2.Kĩ năng: Rèn luyện khả năng quan sát, so sánh của học sinh.
3.Thái độ: Ham học hỏi, yêu thích môn học
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KỸ THUẬT DẠY HỌC:
- Phương pháp: Thảo luận nhóm, diễn giải, vấn đáp
- Kỹ thuật: Nêu và giải quyết vấn đề, hỏi đáp 1 phút, chia nhóm, giao nhiệm vụ,...
III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
1.Chuẩn bị của GV: SGK, SGV, GA, Tranh vẽ h1.1,1, 1.2, 1.3
2. Chuẩn bị của HS: SGK, vở ghi, VBT
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC : 
1. Kiểm tra bài cũ:
2. Bài mới : 
ĐVĐ: Giới thiệu chương trình Vật lí 8:
 ? Thế nào là CĐ cơ học.
 ? Thế nào là CĐ đều, CĐ không đều.
 ? Lực có quan hệ với vận tốc ntn.
 ? Quán tính là gì, ? Áp suất là gì.
 ? Tại sao chiếc thuyền to và nặng hơn cái kim rất nhiều nhưng nó lại nổi trong nước còn cái kim lại chìm trong nước.
Tất cả những câu hỏi trên và những hiện tượng trên đều liên quan đến phần cơ học mà chúng ta sẽ nghiên cứu ở chương 1 này.
HĐ 1: Nhận biết một vật chuyển động hay đứng yên
HOẠT ĐỘNG CỦA GV& HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
- GV yêu cầu HS thu thập thông tin ở SGK để trả lời C1.
- Gọi HS lần lượt trả lời các câu hỏi sau.
? Làm thế nào em biết ô tô đang chuyển động.
? Tại sao em biết thuyền và đám mây chuyển động.
? Để biết ô tô, thuyền và đám mây đứng yên hay CĐ các em so sánh chúng với vật nào?
? Thông thường người ta thường chọn những vật nào làm mốc.
? Vậy CĐ cơ học là gì ?
- Y/c HS làm việc cá nhân trả lời C2 và C3.
- Bác tài xế đang lái xe trên đường.
? Bác tài xế , ô tô, cây cối bên đường vật nào đứng yên, vật nào CĐ khi ta chọn vật mốc l xe, cây cối bên đường.
- Một vật có thể CĐ với vật này nhưng đứng yên với vật khác đó chính là tính tương đối của CĐ. 
I. Làm thế nào để nhận biết một vật chuyển động hay đứng yên:
 C1: So sánh vị trí của ô tô, đám mây, thuyền với vật nào đó đứng yên trên đường, bờ sông.
* Vật mốc là những vật gắn với trái đất, nhà cửa, cột mốc, cây bên đường....
 - Chuyển động: Khi vị trí của vật so với vật mốc thay đổi theo thời gian thì vật chuyển động so với vật mốc, chuyển động này gọi là chuyển động cơ học
- Đứng yên: Khi vị trí của vật so với vật mốc không thay đôi theo t được gọi là đứng yên
 C2: Học sinh đi vào lớp, vật mốc là cửa lớp
 C3: Người đứng bên đường: Người đứng yên so với cây bên đường, cây bên đường là vật mốc
HĐ 2: Tìm hiểu về tính tương đối giữa chuyển động và đứng yên:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV& HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
5’
- GV treo hình 1.2 lên bảng y/c HS thảo luận theo nhóm để trả lời C4, C5 và C6.
* Chú ý: Y/c HS đối với từng trường hợp khi nx CĐ hay đứng yên phải chỉ rõ vật nào làm mốc.
? Một vật được coi là CĐ hay đứng yên phụ thuộc vào những yếu tố nào?
- Gọi HS trả lời C7 và C8 , các bạn khác nx câu trả lời của bạn.
II. Tính tương đối giữa chuyển động và đứng yên:
 C4: So với nhà ga thì hành khách cđ. Vì vị trí của hành khách so vơi nhà ga xa dần
 C5: So với toa tàu thì hành khách đứng yên vì vị trí của hành khách so với tàu không đổi
 C6: Một vật có thể là chuyển động so với vật này nhưng lại là đứng yên đối với vật khác
 * Giữa cđ và đứng yên có tính tương đối
C7: Lấy VD cho nhận xét C6
 C8: Mặt trời thay đổi vị trí so với điểm mốc gắn với trái đất, vì vậy có thể coi Mặt trời chuyển động so với trái đất.
HĐ 3: Tìm hiểu một số dạng CĐ thường gặp:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV& HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
- GV:Cho HS quan sát h1.3 SGK chỉ ra đương vạch ra khi vật chuyển động và cho biết đó là quĩ đạo chuyển động của vật
- HS: nghe và ghi khái niệm quĩ đạo
? Nhìn vào quĩ đạo chuyển động ở h1.3 cho biết có mấy dạng cđ là những dạng nào?
- HS: Có 3 dạng chuyển đông: chuyển động thẳng, chuyển động cong, chuyển động tròn
- GV thông báo chuyển động tròn là trường hợp đặc biệt của chuyển động cong
- GV yêu cầu HS đọc và hoàn thành yêu cầu C9
III. Một số quĩ đạo chuyển động
 + Đường mà vật cđ vạch ra gọi là quĩ đạo cđ
 + Các dạng chuyển động thường gặp:
- Chuyển động thẳng: quĩ đạo là đường thẳng
- Chuyển động cong: quĩ đạo là đườngcong
- Chuyển động tròn: quĩ đạo là đường tròn
HĐ 4: Vận dụng
HOẠT ĐỘNG CỦA GV& HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
- GV: Yêu cầu HS trả lời C10, C11
- HS: Làm việc cá nhân, nhận xét câu trả lời của bạn
- GV: Thống nhất đáp án: Yêu cầu HS trả lời C9
IV. Vận dụng
 C10: Ô tô cđ so với cột điện, người đứng yên so với cột điện
 C11: Không đúng. Vd cđ của đầu kim đồng hồ quanh trục
3.Củng cố :
- GV củng cố kiến thức trọng tâm của bài học qua câu hỏi
+ Một vật như thế nào được coi là chuyển động, đứng yên, lấy VD?
+ Có những dạng chuyển động nào, quĩ đạo của chúng?
- GV yêu cầu HS đọc ghi nhớ.
4. Hướng dẫn HS học bài ở nhà :
- Học bài và làm bài tập 1.1 đến 1.6 SBT
- Đọc “ Có thể em chưa biết”. Treo hình 1.5 để HS đoán quỹ đạo chuyển động của đầu van xe đạp
- Đọc bài 2, trả lời: Vận tốc là gì?
	Công thức tính vận tốc?
	Đơn vị vận tốc?
V. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY: