Bài giảng Môn Vật lý lớp 6 - Tiết 21 - Bài 18 - Sự nở vì nhiệt của chất rắn

Tiết 21. 	 Thứ 2/21/1/2013
BÀI 18. SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN.
A.MỤC TIÊU: 
Kiến thức: Cho HS nắm được:
 + Thể tích, chiều dài của một vật rắn tăng lên khi nóng lên, giảm khi lạnh đi.
 +Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau.
 +HS giải thích được một ssố hiện tượng đơn giản về sự nở vì nhiệt của chất rắn.
Kĩ năng: 
 +Biết đọc các biểu bảng để rút ra kết luận cần thiết.
Thái độ: Rèn tính cẩn thận, trung thực, ý thức tập thể trong việc thu thập thông tin trong nhóm.
B.CHUẨN BỊ:
 Cả lớp: Một quả cầu kim loại và một vòng kim loại.
-Một đèn cồn. -Một chậu nước.-Khăn khô, sạch.
-Bảng ghi độ tăng chiều dài của các thanh kim loại khác nhau có chiều dài ban đầu là 100 cm khi nhiệt độ tăng thêm 100ºC.
-Tranh vẽ tháp Ep-phen.
C.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC.
*H. Đ. 1: KIỂM TRA Sù CHUÈN -§V§ 
-Hướng dẫn HS xem hình ảnh tháp Ép-phen ở Pari và giới thiệu Tháp này bằng thép cao 320m do kĩ sư người Pháp Epphen (1832-1923) thiết kế. Tháp này được xây dựng vào năm 1889 tại quảng trường Mars, nhân dịp Hội chợ quốc tế lần thứ nhất tại Pari. Hiện nay tháp được dùng làm Trung tâm Phát thanh và Truyền hình và là điểm du lịch nổi tiếng của nước Pháp.
-ĐVĐ: Các phép đo vào tháng 1 và tháng 7 cho thấy trong vòng 6 tháng tháp cao lên 10cm. Tại sao lại có hiện tượng kì lạ đó? Chẳng lẽ một cái tháp bằng thép lại có thể “lớn lên” được hay sao? Bài học hôm nay sẽ giúp chúng ta trả lời câu hỏi đó.
*H. Đ.2: THÍ NGHIỆM VỀ SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN 
-GV tiến hành TN, yêu cầu HS quan sát, nhận xét hiện
 tượng và hoàn thành phiếu học tập 1 theo mẫu đã 
chuẩn bị sẵn.
Tiến hành thí ngiệm
Hiện tượng.
-Trước khi hơ nóng quả cầu kim loại, thử cho quả cầu lọt qua vòng kim loại.
-Dùng đèn cồn đốt nóng quả cầu, cho quả cầu lọt qua vòng kim loại.
-Nhúng quả cầu bị hơ nóng vào nước lạnh rồi thử cho quả cầu lọt qua vòng kim loại.
-Yêu cầu 1,2 nhóm đọc nhận xét ở phiếu học tập của
 nhóm mình, các nhóm khác nhận xét.
-Qua kết quả TN, hướng dẫn HS thảo luận câu hỏi.
-Yêu cầu HS đọc câu hỏi C1, C2 thống nhất trong nhóm trả lời.
1. Làm thí nghiệm.
-Dụng cụ vẽ ở hình 18.1.
-HS làm việc theo nhóm: Quan sát hiện tượng xảy ra, ghi nhận xét vào phiếu học tập 1.
2. Trả lời câu hỏi.
C1: Vì quả cầu nở ra khi nóng lên.
C2: Vì quả cầu co lại khi lạnh đi.
*H. Đ.3: RÚT RA KẾT LUẬN 
-Yêu cầu HS đọc kết luận, HS trong lớp nhận xét, GV chốt lại kết luận để HS ghi vở.
Chuyển ý: Các chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi, vậy các chất rắn khác nhau dãn nở vì nhiệt có giống nhau hay không?
3. Rút ra kết luận.
C3: (1)-tăng
 (2)- lạnh đi.
*H. Đ.4: SO SÁNH SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CÁC CHẤT RẮN 
-Treo bảng ghi độ tăng thể tích của các thanh kim loại khác nhau có chiều dài ban đầu 100cm lên bảng.
C4: Các chất rắn khác nhau, nở vì nhiệt khác nhau. Nhôm nở nhiều nhất, rồi đến đồng, sắt.
*.H. Đ.5: VẬN DỤNG VÀ GHI NHỚ 
-Yêu cầu HS rút ra nhận xét chung về đặc điểm sự nở vì nhiệt của chất rắn.
-Yêu cầu HS đọc, ghi vở nội dung phần ghi nhớ.
Vận dụng.
-GV yêu cầu HS đọc và trả lời C5, C6, C7-GV minh hoạ đâu là khâu dao, liềm.
- Ở câu hỏi C6: Vì sao em lại nghĩ ra cách tiến hành TN như vậy.
-GV hướng dẫn HS làm TN kiểm chứng cho câu hỏi C6.
-GV yêu cầu HS hoàn thành phiếu học tập 2 bài 18.1.
-Chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.
-Các chất rắn khác nhau, nở vì nhiệt khác nhau.
4. Vận dụng.
C5: Phải nung nóng khâu dao, liềm vì khi được nung nóng, khâu nở ra dễ lắp vào cán, khi nguội đi khâu co lại xiết chặt vào cán.
C6: Nung nóng vòng kim loại.
C7: Vào mùa hè nhiệt độ tăng lên, thép nở ra, nên thép dài ra (tháp cao lên).
Bài 18.1: D. Khối lượng riêng của vật giảm.
*.H. Đ.6: CỦNG CỐ-HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
-Yêu cầu 1,2 HS đọc phần ghi nhớ SGK (tr 59).
-Tự giải thích một số hiện tượng về sự nở vì nhiệt của chất rắn.
-Bài tập: 18.2, 18.3, 18.4, 18.5 (SBT).
-------------------------------------------------------------------------------------------------------