Bài giảng Môn Vật lý lớp 10 - Tiết 15- Tthực hành xác định gia tốc rơi tự do

Ngày soạn : 26.9.2007
Phần1:CƠ HỌC.
Chương 1:ĐỘNG HỌC CHẤT ĐIỂM.
 	 Tiết15 THỰC HÀNH
 XÁC ĐỊNH GIA TỐC RƠI TỰ DO 
A. Mục tiêu:
1. Kiến thức:
- Củng cố kiến thức về chuyển động dưới tác dụng của trọng trường. 
- Biết nguyên lí hoạt động của hai dụng cụ đo thời gian.
2. Kỹ năng:
- Biết cách dùng bộ cần rung và ống nhỏ giọt đếm thời gian.
- Nâng cao kĩ năng làm thí nghiệm, phân tích số liệu, vẽ đồ thị và lập báo cáo thí nghiệm đúng thời hạn.
- Rèn luyện năng lực tư duy thực nghiệm; biết phân tích ưu nhược điểm của các phương án lựa chọn; khả năng làm việc theo nhóm. 
BChuẩn bị
1. Giáo viên:
- Dụng cụ thí nghiệm theo sgk, phòng thí nghiệm, bàn ghế và các phụ kiện....
- Tiến hành làm 2 phương án trước khi lên lớp, dự định một số số liệu cần thiết.
- Chuẩn bị một số kiến thức để giải đáp thắc mắc của hs.
2. Học sinh:
- Đọc trước sgk, tìm hiểu cơ sở lí thuyết của 2 phương án thí nghiệm, chuẩn bị các thắc mắc...
- Chuẩn bị tìm kiếm một số dụng cụ đơn giản theo yêu cầu của gv.
- Chuẩn bị giấy để viết báo cáo thí nghiệm theo mẫu. 
C. Tổ chức các hoạt động dạy học
 Hoạt động 1 (10phút): Cơ sở lí thuyết và xây dựng phương án tiến hành thí nghiệm. 
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
-Giới thiệu tất cả các dụng cụ đã có theo yêu cầu và đã được chẩn bị trước, giới thiệu sơ lược về hoạt động và cách sử dụng các dụng cụ đó.
-Nêu yêu cầu của bài thực hành.
-Nêu câu hỏi: Bằng một số dụng cụ đã cho và các kiến thức đã học hãy đưa ra phương án tiến hành thí nghiệm đáp ứng yêu cầu của bài thực hành. 
-Gợi ý dẫn dắt hs dùng các phương án khả thi. 
-Nêu kết luận về các phương án khả thi.
-Nghe gv giới thiệu về các dụng cụ đo, ghi chép những điều cần thiết. 
-Nhớ lại hoạt động của đồng hồ cần rung và đồng hồ hiển thị số. 
-Ghi nhớ yêu cầu của bài thực hành.
-Trình bày các ý tưởng cá nhân.
-Thảo luận:
+Phương án 1: Đo gia tốc rơi tự do bằng đồng hồ cần rung.
+Phương án 2: Đo gia tốc rơi tự do bằng đồng hồ hiển thị số.
-Thống nhất các phương án khả thi. 
 Hoạt động 2 (35phút): Tiến hành làm bài thực hành.
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
-Tổ chức hoạt động nhóm.
-Giao nhiệm vụ cụ thể cho từng nhóm.
-Quan sát hs tiến hành làm thí nghiệm.
-Giải đáp các thắc mắc khi cần thiết. 
-Bao quát toàn bộ lớp học, theo dõi hs làm thí nghiệm
-Hỗ trợ những nhóm hs kĩ năng thao tác yếu. 
-Kiểm tra toàn bộ dụng cụ thí nghiệm.
-Giải đáp các thắc mắc khi cần thiết. 
-Bao quát toàn bộ lớp học, theo dõi hs làm thí nghiệm. 
-Hỗ trợ những nhóm hs kĩ năng thao tác yếu.
-Kiểm tra toàn bộ dụng cụ thí nghiệm. 
-Hoạt động nhóm. 
-Nhận nhiệm vụ. 
-Làm thí nghiệm theo nhóm:
*Phương án 1: 
+Lắp ráp bộ cần rung đo thời gian, treo quả nặng vào dây treo nối với băng giấy, luồn băng giấy qua đồng hôd cần rung, kẹp băng giấy lại. Đặt bộ cần rung ra mép bàn, tẩm mực cho đầu cần rung. Nối bộ cần rung với nguồn điện xoay chiều 220V- 50Hz. Kiểm tra các hoạt động của bộ cần rung. +Tiến hành đo: Thả cho quả nặng rơi tự do, Băng giấy chuyển động. Trên băng giấy thu được quãng đường đi sau những khoảng thời gian 0,02s. Lặp lại thí nghiệm vài lần với các vật nặng khác nhau, lấy một số kết quả ghi rõ nét. 
+Ghi kết quả thí nghiệm: Thu thập các băng giấy, dùng thước đo các khoảng cách giữa các chấm trên băng giấy.
-Xử lí kết quả tạm thời: Tính gia tốc rơi tự do theo công thức sgk. 
-Làm thí nghiệm xong, thu dọn dụng cụ thí nghiệm.
*Phương án 2:
+Lắp nam châm điện trên đỉnh giá đỡ, cổng quang điện Q ở dưới và cách N 0,8m.
+Điều chỉnh chân giá đỡ, quan sát dây rọi...
+Đặt vật nặng bằng kim loại vào nam châm điện.
+Nhấn nút rơle cho cần rơi. Đọc kết quả trên đồng hồ hiển thị số, ghi số liệu.
+Lặp lại thí nghiệm vài lần với các khoảng cách NQ khác nhau.
+Xử lí số liệu và tính gia tốc rơi tự do.
-Làm thí nghiệm xong, thu dọn dụng cụ thí nghiệm. 
D. Rút kinh nghiệm
 Tiết 16 THỰC HÀNH
 XÁC ĐỊNH GIA TỐC RƠI TỰ DO ( tiếp theo )
Hoạt động 3 (10phút): Vận dụng, củng cố.
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
-Yêu cầu hs trả lời câu hỏi a,b phần 5 sgk.
-Nhận xét câu trả lời của hs.
- Thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi. 
- Trả lời câu hỏi a,b phần 5 sgk.
-Nhận xét câu trả lời của bạn.
Hoạt động 4 (30phút): Viết báo cáo tứi nghiệm
BÁO CÁO THÍ NGHIỆM
1. Họ và tên………………………………..nhóm…………..lớp	
2 Nội dung báo cáo thí nghiệm
a. Mục đích của thí nghiệm
b. Cơ sở lý thuyết của hai phương án
c. thực hiện một phương án đã chọn, lý do chọn phương án, nêu các thao tác chính đã làm
d. Bảng số liệu của các lần thí nghiệm
đ. Kết quả thí nghiệm
e. Nhận xét về phép đo
Hoạt động 5 (5phút): Hướng dẫn về nhà.
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
-Yêu cầu hs về nhà viết báo cáo thí nghiệm, thông báo thời hạn nộp báo cáo.
-Yêu cầu: hs chuẩn bị bài sau.
-Ghi kết quả thí nghiệm, ghi nhớ yêu cầu của gv.
-Những sự chuẩn bị cho bài sau.
D.Rút kinh nghiệm