Bài giảng Hóa học Lớp 9 - Bài 36: Metan

 Nhiệt liệt chào mừng các em học sinh 
Bài: METAN 
CTPT: CH 4 ; PTK: 16 
I . Trạng thái tự nhiên – Tính chất vật lí : 
Bài 36: METAN 
? Quan sát các hình ảnh, cho biết khí Metan có nhiều ở đâu? 
MỎ DẦU 
MỎ THAN 
HẦM BIOGAS 
I . Trạng thái tự nhiên – Tính chất vật lí: 
- Metan có nhiều trong các mỏ khí, mỏ dầu, mỏ than, trong bùn ao, trong khí biogas. 
Bài 36: METAN 
I . Trạng thái tự nhiên – Tính chất vật lí: 
- Metan có nhiều trong các mỏ khí, mỏ dầu, mỏ than, trong bùn ao, trong khí biogas. 
Bài 36: METAN 
- Metan là chất khí, không màu, không mùi, nhẹ hơn không khí ( d = 16/29 ), rất ít tan trong nước. 
II. Cấu tạo phân tử: 
II. Cấu tạo phân tử: 
Mô hình cấu tạo metan dạng rỗng 
Mô hình cấu tạo metan dạng đặc 
- CTCT: 
 Giữa nguyên tử C và nguyên tử H chỉ có 1 liên kết, gọi là liên kết đơn. 
 Trong phân tử Metan có 4 liên kết đơn. 
I . Trạng thái tự nhiên – Tính chất vật lí(SGK): 
- Metan có nhiều trong các mỏ khí, mỏ dầu, mỏ than, trong bùn ao, trong khí biogas. 
Bài 36: METAN 
- Metan là chất khí, không màu, không mùi, nhẹ hơn không khí ( d = 16/29 ), rất ít tan trong nước. 
II. Cấu tạo phân tử: 
 Giữa nguyên tử C và nguyên tử H chỉ có 1 liên kết, gọi là liên kết đơn. 
 Trong phân tử Metan có 4 liên kết đơn. 
- CTCT: 
III. Tính chất hóa học: 
I . Trạng thái tự nhiên – Tính chất vật lí: 
Bài 36: METAN 
II. Cấu tạo phân tử: 
1. Tác dụng với oxi: 
N ước vôi trong 
Khí Metan 
 n ước 
III. Tính chất hóa học: 
I . Trạng thái tự nhiên – Tính chất vật lí: 
Bài 36: METAN 
II. Cấu tạo phân tử: 
1. Tác dụng với oxi: 
PTHH: CH 4 + 2O 2 → CO 2 + 2H 2 O 
t 0 
Hiện tượng: Metan cháy với ngọn lửa màu xanh nhạt, tạo ra khí cacbonic và hơi nước 
Hỗn hợp metan và oxi là một hỗn hợp nổ và nổ mạnh nhất khi V CH 4 : V O 2 = 1 : 2 
 Phản ứng trên toả nhiều nhiệt 
III. Tính chất hóa học: 
Bài 36: METAN 
1. Tác dụng với oxi: 
2. Tác dụng với clo: 
Ánh sáng 
Nước 
Quỳ tím 
Hỗn hợp 
CH 4 ,Cl 2 
Ph ản ứng metan tác dụng với clo 
? Nêu hiện tượng xảy ra và viết PTHH? 
 Haõy v ieát PTHH giöõa metan vaø clo (Vieát caùc chaát ôû daïng CTCT) ? 
H 
C 
H 
H 
H 
+ 
H -Cl 
Metyl clorua 
Cl 
Cl 
H 
H 
H 
C 
H 
H 
C 
H 
H 
Cl 
Cl-Cl 
+ 
aùnh saùng 
Metan 
Hiñro clorua 
 Vì nguyeân töû Cl ñaõ thay theá nguyeân töû H trong phaân töû metan. 
 Phaûn öùng giöõa metan vaø clo thuoäc loaïi phaûn öùng hoùa hoïc naøo ? Vì sao ? 
Phaûn öùng theá 
Phản ứng thế là phản ứng đặc trưng của liên kết đơn 
Hiện tượng: Metan làm mất màu vàng lục của clo khi đưa ra ánh sáng 
Phương trình hoá học 
+ Cl  Cl 
 + HCl 
Ánh sáng 
CH 4 + Cl 2 CH 3 Cl + HCl 
Ánh sáng 
Metyl Clorua 
Viết gọn: 
( Phản ứng thế) 
H 
H 
H 
H 
C 
H 
Cl 
H 
H 
C 
 Có thể dùng clo để nhận biết khí metan 
III. Tính chất hóa học: 
Bài 36: METAN 
1. Tác dụng với oxi: 
2. Tác dụng với clo: 
III. Tính chất hóa học: 
I . Trạng thái tự nhiên – Tính chất vật lí: 
Bài 36: METAN 
II. Cấu tạo phân tử: 
1. Tác dụng với oxi: 
2. Tác dụng với clo: 
IV. Ứng dụng: 
IV. Ứng dụng: 
Metan 
Nhi ên liệu 
B ột than 
Điều chế khí hidro 
Metan + n ước 
Cacbon đioxit + hidro 
nhi ệt 
x úc tác 
III. Tính chất hóa học: 
I . Trạng thái tự nhiên – Tính chất vật lí: 
Bài 36: METAN 
II. Cấu tạo phân tử: 
1. Tác dụng với oxi: 
2. Tác dụng với clo: 
IV. Ứng dụng: 
- Dùng làm nhiên liệu trong đời sống và sản xuất. 
- Là nguyên liệu để điều chế hidro, bột than và nhiều chất khác . 
Bài tập 
Câu 8/6 vở hóa học: Nêu PPHH để phân biệt hai khí: 
 b) CH 4 và CO 2 
Hướng dẫn: 
Cách 1: - Dẫn 2 khí qua bình khí clo rồi đưa ra ánh sáng 
+ Làm mất màu vàng lục của khí clo: CH 4 
PT: CH 4 +Cl 2 as CH 3 Cl+ HCl 
+ Không hiện tượng: CO 2 
Cách 2: - Dẫn 2 khí qua bình đựng nước vôi trong Ca(OH) 2 
+ Làm đục nước vôi trong: CO 2 
PT: CO 2 +Ca(OH) 2 CaCO 3 + H 2 O 
+ Không hiện tượng: CH 4 
Bài tập 
Câu 9/6 vở hóa học: Đốt cháy hoàn toàn V lít khí (đktc) metan thu được 3,6 gam nước. 
Viết PTHH. b Tính V c. Tính thể tích CO 2 thu được 
d. Nếu cho toàn bộ sản phẩm cháy vào dd Ca(OH) 2 thì thu được bao nhiêu gam kết tủa 
n H2O =m/M=3,6/18=0,2(mol) 
a) PT: CH 4 +2O 2 t CO 2 + 2H 2 O 
 0,1 0,2 0,1 0,2 (mol) 
b)VO 2 =VCH 4 (đktc)= n.22.4=0,1.22,4=2,24(l) 
c) V CO2(đktc) = n.22.4=0,1.22,4=2,24(l) 
d)PT: CO 2 +Ca(OH) 2 CaCO 3 + H 2 O 
 0,1 0,1 0,1 0,1(mol) 
m CaCO3 =n. M = 0,1.100 = 10(g ) 
Bài tập 
Câu 10/7 vở hóa học: Đốt cháy 10,08 lít hh CH 4 và C 2 H 6 thu được 14,56 lít CO 2 (đktc) 
Viết PTHH. 
Tính thành phần % mỗi khí trong hỗn hợp ban đầu 
c. Tính thể tích khí oxi cần dùng (đktc) 
n hh =V (đktc) /22,4=10,08/22,4= 0,45(mol) 
n CO2 =V (đktc) /22,4=14,56/22,4= 0,65(mol) 
Gọi x= n CH4 , y = n C2H6 
a) PT: CH 4 +2O 2 t CO 2 + 2H 2 O 
 x 2x x (mol) 
 2 C 2 H 6 +7O 2 t 4CO 2 + 6H 2 O 
 y 7y/2 2y (mol) 
b) x+y = 0,45 x=0,25 
Ta có x+2y =0,65 y =0,2 
Bài tập 
Câu 10/7 vở hóa học: Đốt cháy 10,08 lít hh CH 4 và C 2 H 6 thu được 14,56 lít CO 2 (đktc) 
Viết PTHH. b, Tính thành phần % mỗi khí trong hỗn hợp ban đầu 
c. Tính thể tích khí oxi cần dùng (đktc) 
b) V CH4(đktc) = n.22,4=0,25.22.4 = 5,6(l) 
%V CH4 = ( V . .100%)/V hh =(5,6.100%)/10,08=55,56% 
% V C2H6 = 100 % - %V CH4 = 100% - 55,56% =44,44% 
c ) V O2(đktc) = n.22,4 = (2x+7y/2).22,4=(2.0,25+7.0,2/2).22,4 
 = 26,88(l) 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
 Học bài và làm BT vở Hóa 9 trang 4,5,6,7. 
 X em trước bài Etilen 
Làm bài tập (gv tải lên vào cuối giờ học) và nộp bài trên website  
CHÚC CÁC EM HỌC SINH MẠNH KHỎE, CHĂM NGOAN, HỌC GiỎI